SD Crvena zvezda
Sportsko društvo Crvena zvezda iz Beograda je sportsko društvo koje obuhvata veliki broj klubova koji se takmiče u određenim sportskim disciplinama. Klubovi Crvene zvezde su osvojili 865 trofeja .[1] Od toga 833 titule nacionalnog šampiona, nacionalnog kupa ili superkupa, 10 evropskih trofeja od kojix je 8 titula evropskog prvaka, 19 titula regionalnog šampiona i 3 titule svetskog prvaka. Crvena zvezda je najuspešnije sportsko društvo u Srbiji.[2][3]
| Pun naziv | Sportsko društvo Crvena zvezda |
|---|---|
| Nadimci | Crveno-beli Zvezda |
| Sportovi | 36 klubova u 31 različitom sportu |
| Osnovano | 4. mart 1945. |
| Sjedište | Beograd |
| Boje | Crvena i bela |
| Himna | Svečana pesma Crvene zvezde |
| Rukovodstvo | Stojan Vujko (predsednik skupštine) Zvezdan Terzić (predsednik upravnog odbora) |
| Zvanični fan klub | Delije sever |
| Veb-sajt | sd-crvenazvezda.net |
Navijači SD Crvena zvezda nazivaju se Delije sever. Navijačka grupa je osnovana 1989. godine. U okviru sportskog društva postoje gotovo svi sportovi, ali najpoznatiji je FK Crvena zvezda.
Istorija
urediCrvena zvezda je osnovana 4. marta 1945. godine u jednoj maloj sali u Deligradskoj ulici u Beogradu. Osnivači kluba su govorili da se dugo većalo oko imena društva, ali se većina slaže da su "kumovi" bili Slobodan Ćosić i Zoran Žujović. Ćosić je predlagao ime Zvezda, a Žujović je spontano dodao: "Ako je Zvezda neka bude crvena". Među osnivačima su takođe bili: Svetozar Gligorić, Nebojša Popović, Mira Petrović i Milovan Ćirić. Od prvobitnog fiskulturnog kluba sa brojnim sekcijama, Crvena zvezda je prerasla u sportsko društvo koje obuhvata klubove u skoro svim sportskim granama. Istovremeno sa osnivanjem, društvo je počelo da deluje u osam sekcija: lako-atletska, veslačka, košarkaška, odbojkaška, fudbalska, šahovska, stonoteniska i plivačka. Tog prvog proleća, u tih 8 sekcija, Zvezdin grb nosilo je oko 350 sportista. Mnogi od njih su bili rukovodioci i sportisti u isto vreme.
Godinu dana kasnije, Crvena zvezda se spaja sa fiskulturnim društvom "Student" i postaje Omladinsko-studentsko fiskulturno društvo Crvena zvezda. 1948. godine sekcije društva prerastaju u klubove, a već naredne 1949. godine asocijacija tih klubova prerasta u Sportsko društvo Crvena zvezda. Ubrzo se formiraju i mnogi drugi klubovi.
Međutim, dolazi period prve velike krize Sportskog društva u celini, krajem pedesetih i početkom šezdesetih. Sportsko društvo je postojalo samo na papiru. Jedini klubovi koji su i tada čvrsto bili u vrhu domaćeg sporta, i bili šampioni, bili su fudbaleri i košarkašice. Ipak, 1963. godine grupa starih zvezdaša pokreće inicijativu da se obnovi rad Sportskog društva. Za predsednika se bira Mirko Popović, ali su i mnoge druge ličnosti iz javnog života bile u vrhu rukovodstva. Ubrzo sa konsolidacijom društva dolazi do revitalizacije klubova i uspostavljanja sistema rada u njima. Od krucijalnog značaja kako za Fudbalski klub, tako i za čitavo društvo, bila je izgradnja novog stadiona. Sportsko društvo je lagano raslo kao i svi klubovi u njemu, da bi početkom sedamdesetih do uspeha dolazilo kao na traci. Početak sedamdesetih je označen kao "prvi zlatni period" sportskog društva. Ilustracije radi: u 1972. godini SD Crvena zvezda je u seniorskoj konkurenciji imala 12 ekipnih šampiona Jugoslavije, 6 pobednika Kupa, košarkaški pobednici Kupa pobednika Kupova Evrope, a 4 ekipe igrale su u polufinalu Kupa evropskih šampiona. U juniorskoj konkurenciji, takođe je te godine ostvareno bezbroj šampiona ekipno i pojedinačno. U većini sportova, te olimpijske 1972. godine reprezentativci su bili iz Crvene zvezde.
"Drugi zlatni period" za sportsko društvo desio se osamdesetih i početkom devedesetih. Pored velikog broja domaćih titula, Crvena zvezda postaje još bitnija na čitavom kontinentu. Prvo košarkašice dolaze do titule Šampiona Evrope, zatim titulu prvaka Evrope osvajaju atletičari, a nakon toga i fudbaleri pored titule prvaka Evrope pridodaju i Interkontinentalni kup - trofej namenjen najboljem klubu na svetu. Pored ekipnih, došlo je i do individualnih uspeha: teniser Boba Živojinović se probio u sam svetski vrh; za apsolutno i zvanično najbolju na planeti proglašena je Jasna Šekarić; Dragutin Topić postaje evropski šampion i juniorski rekorder.[4]
Godine 2015. godine Košarkaški klub osvajanjem titule prvaka Srbije dolazi do 600. trofeja u istoriji sportskog društva.[5]
Spisak klubova
urediOvo je spisak klubova SD Crvena zvezda sa datumom osnivanja:
Najbolji sportista i sportistkinja
urediDobitnici godišnjih nagrada za najboljeg sportistu i sportistkinju SD Crvena zvezda po izboru Zvezdine revije:
| Godina | Sportista | Sportistkinja |
|---|---|---|
| 1965. | Vladimir Cvetković (košarka) | Vera Jeftimijades (mačevanje) |
| 1966. | Dragan Džajić (fudbal) | Mirjana Radenković (odbojka) |
| 1967. | Dragan Džajić (fudbal) | Snežana Zorić (košarka) |
| 1968. | Dragan Džajić (fudbal) | Snežana Zorić (košarka) |
| 1969. | Dragan Džajić (fudbal) | Vera Jeftimijades (mačevanje) |
| 1970. | Dragan Džajić (fudbal) | Vera Jeftimijades (mačevanje) |
| 1971. | Ljubodrag Simonović (košarka) | Snežana Zorić (košarka) |
| 1972. | Milan Lazarević (rukomet) | Snežana Zorić (košarka) |
| 1973. | Zoran Slavnić (košarka) | Snežana Zorić (košarka) |
| 1974. | Nenad Stekić (atletika) | Snežana Zorić (košarka) |
| 1975. | Nenad Stekić (atletika) | Katarina Jovanović (šah) |
| 1976. | Zoran Slavnić (košarka) | Ljiljana Stojimirović (odbojka) |
| 1977. | Nenad Stekić (atletika) | Sofija Pekić (košarka) |
| 1978. | Nenad Stekić (atletika) | Zorica Đurković (košarka) |
| 1979. | Vladimir Milić (atletika) | Vukica Mitić (košarka) |
| 1980. | Vladimir Petrović (fudbal) | Zorica Đurković (košarka) |
| 1981. | Vladimir Petrović (fudbal) | Zorica Đurković (košarka) |
| 1982. | Ljubomir Ljubojević (šah) | Jovanka Marković (odbojka) |
| 1983. | Nenad Stekić (atletika) | Mileva Borinčević (odbojka) |
| 1984. | Milan Kalina (rukomet) | Sofija Pekić (košarka) |
| 1985. | Slobodan Živojinović (tenis) | Snežana Golubić (atletika) |
| 1986. | Jovica Cvetković (rukomet) | Dijana Ištvanović (atletika) |
| 1987. | Dragan Stojković (fudbal) | Anđelija Arbutina (košarka) |
| 1988. | Dragan Stojković (fudbal) | Anđelija Arbutina (košarka) |
| 1989. | Dragan Stojković (fudbal) | Anđelija Arbutina (košarka) |
| 1990. | Dragutin Topić (atletika) | Anđelija Arbutina (košarka) |
| 1991. | Dejan Savićević (fudbal) | Jasna Šekarić (streljaštvo) |
| 1992. | Dragutin Topić (atletika) | Jasna Šekarić (streljaštvo) |
| 1993. | Ilija Ivić (fudbal) | Gordana Bogojević (košarka) |
| 1994. | Dragutin Topić (atletika) | Jasna Šekarić (streljaštvo) |
| 1995. | Igor Butulija (rukomet) | Jasna Šekarić (streljaštvo) |
| 1996. | Rajko Jokanović (odbojka) | Stanka Savčić (kik-boks) |
| 1997. | Dragutin Topić (atletika) | Jasna Šekarić (streljaštvo) |
| 1998. | Milenko Topić (košarka) | Bojana Trajković (kik-boks) |
| 1999. | Željko Tanasković (odbojka) | Bojana Trajković (kik-boks) |
| 2000. | Goran Bunjevčević (fudbal) | Jasna Šekarić (streljaštvo) |
| 2001. | Dragan Perić (atletika) | Jasna Šekarić (streljaštvo) |
| 2002. | Nemanja Vidić (fudbal) | Anja Spasojević (odbojka) |
| 2003. | Dejan Brđović (odbojka) | Jelena Janković (tenis) |
| 2004. | Marko Pantelić (fudbal) | Jasna Šekarić (streljaštvo) |
| 2005. | Nikola Žigić (fudbal) | Jasna Šekarić (streljaštvo) |
| 2006. | Milan Gurović (košarka) | Jasna Šekarić (streljaštvo) |
| 2007. | Dragan Jovanović (kik-boks) | Ivana Isailović (odbojka) |
| 2008. | Tomislav Dokić (odbojka) | Jasna Šekarić (streljaštvo) |
| 2009. | Nemanja Bjelica (košarka) | Stefana Veljković (odbojka) |
| 2010. | Miloš Terzić (odbojka) | Zorana Arunović (streljaštvo) |
| 2011. | Mihajlo Mitić (odbojka) | Zorana Arunović (streljaštvo) |
| 2012. | Dragan Jovanović (kik-boks) | Zorana Arunović (streljaštvo) |
| 2013. | Andrija Prlainović (vaterpolo) | Zorana Arunović (streljaštvo) |
| 2014. | Sava Ranđelović (vaterpolo) | Tatjana Jelača (atletika) |
| 2015. | Luka Mitrović (košarka) | Zorana Arunović (streljaštvo) |
| 2016. | Stefan Jović (košarka) | Milica Nikolić (džudo) |
| 2017. | Nemanja Majdov (džudo) | Diana Dabetić (kik-boks) |
| 2018. | Milan Borjan (fudbal) | Milica Nikolić (džudo) |
| 2019. | Nemanja Majdov (džudo) | Staša Veić (kik-boks) |
| 2020. | Milan Borjan (fudbal) | Andrea Stojadinov (džudo) |
| 2021. | Mirko Ivanić (fudbal) | Maša Janković (košarka) |
| 2022. | Aleksandar Katai (fudbal) | Bojana Drča (odbojka) |
| 2023. | Nemanja Majdov (džudo) | Marica Perišić (džudo) |
Olimpijske medalje
uredi
Navijači
uredi
Od samog zasnivanja kluba najistaknutije ličnosti našeg društva bile su često viđene na utakmicama na Malom Kalemegdanu. Popularnost je rasla sa stalnim uspesima kako košarkaškog kluba, ali pre svega fudbalskog kluba. Crvena zvezda je srpski klub sa najvećim brojem navijača prema većini istraživanja koja su sprovedena u Beogradu, a i na teritoriji čitave Srbije.[9][10] Navijači Crvene zvezde se nazivaju Delije. Ova navijačka grupa nastala je ujedinjenjem dotadašnjih manjih navijačkih grupa 7. januara 1989. godine.
Navijači Crvene zvezde i Olimpijakosa razvili su duboko prijateljstvo. Navijači oba tima su sebe nazvali „Pravoslavna braća“ („Orthodox Brothers“). U ovu bratsku uniju navijača kasnije su se uključili i navijači Spartaka iz Moskve.
Poznati navijači
uredi- Književnici: Ivo Andrić, Miloš Crnjanski, Meša Selimović, Momo Kapor, Ljubivoje Ršumović, Matija Bećković, Milovan Vitezović[11]
- Glumci: Severin Bijelić, Miodrag Petrović Čkalja, Pavle Vuisić, Vlasta Velisavljević, Ljuba Tadić, Branislav Ciga Jerinić, Bata Živojinović, Taško Načić, Nikola Simić, Danilo Bata Stojković, Ružica Sokić, Milena Dravić, Petar Kralj, Dragan Nikolić, Ivan Bekjarev, Josif Tatić, Milan Gutović, Branko Cvejić, Predrag Miki Manojlović, Dragan Jovanović, Nebojša Glogovac, Miloš Biković[11][12]
- Muzičari: Đorđe Marjanović, Predrag Gojković Cune, Predrag Živković Tozovac, Toma Zdravković, Miki Jevremović, Ivan Tasovac, Dušan Prelević Prele, Bora Đorđević, Đorđe Balašević, Momčilo Bajagić Bajaga, Kiki Lesendrić, Džej Ramadanovski, Nikola Rokvić[11]
- Političari: Vladimir Dedijer, Slobodan Penezić Krcun, Branko Pešić, Borisav Jović, Slobodan Milošević, Vojislav Koštunica, Vuk Drašković, Zoran Đinđić, Vojislav Šešelj, Nebojša Čović, Goran Vesić, Aleksandar Vučić, Čedomir Jovanović[11][13]
Reference
uredi- ^ „Trofeji”. SD Crvena zvezda (na jeziku: srpski). Pristupljeno 30. 11. 2020.
- ^ „SD Crvena zvezda”. crvenazvezdafk.com. Pristupljeno 4. 3. 2021.
- ^ „Crvena zvezdo srećan ti 76. rođendan!”. kkcrvenazvezda.rs. Pristupljeno 4. 3. 2021.
- ^ Monografija 50 godina SD Crvena zvezda, predgovor
- ^ „Košarkašima 600. trofej SD Crvena zvezda”. mojacrvenazvezda.net. Pristupljeno 3. 7. 2015.
- ^ „Crvena zvezda Esports”. SD Crvena zvezda. Pristupljeno 5. 11. 2021.
- ^ „Budi zvezda E-Sporta”. SD Crvena zvezda. 29. 10. 2017. Pristupljeno 5. 11. 2021.
- ^ „Crvena zvezda je novi šampion Esport Balkan lige”. SD Crvena zvezda. 25. 8. 2019. Pristupljeno 5. 11. 2021.
- ^ „Svaki drugi Srbin navija za Zvezdu”. b92.net. Pristupljeno 27. 2. 2008.
- ^ „Beograd je ceo, crveno-beo”. crvenazvezdafk.com. Pristupljeno 14. 2. 2012.
- ^ a b v g „Među DELIJAMA i NOBELOVAC: Ovo su najpoznatiji NAVIJAČI CRVENE ZVEZDE”. redportal.pink.rs. Pristupljeno 4. 3. 2024.
- ^ „DA LI STE ZNALI? Ovi velikani su navijali za Zvezdu i Partizan”. sportal.blic.rs. Pristupljeno 24. 4. 2019.
- ^ „Za koga su navijali bivši i sadašnji balkanski političari”. n1info.rs. Pristupljeno 18. 10. 2016.
