Spisak spomenika NOB u Bosni i Hercegovini
списак на Викимедији
Spisak spomenika posvećenih Narodnooslobodilačkoj borbi, od 1941. do 1945. godine, kao i narodnim herojima i istaknutim ličnostima Narodnooslobodilačkog pokreta koji se nalaze u Bosni i Hercegovini. Zbog obimnosti članak je podeljen u tri celine.
Memorijalni kompleksi
uredi| Slika | naziv memorijalnog kompleksa | lokacija | posvećen | autor/i i godina postavljanja | napomena |
|---|---|---|---|---|---|
|
„Dolina heroja“ | Tjentište | borcima NOVJ i žrtvama fašizma poginulim tokom Bitke na Sutjesci | grupa autora, 1963-1974. | 2011. Muzej bitke na Sutjesci uvršten u nacionalnu baštinu UNESKO-a |
|
Memorijalna zona „Korčanica“ | Grmeč | borcima NOVJ poginulim u NOB, ilegalnom delovanju partizanske bolnice | — | — |
|
Nekropola žrtvama fašizma | Novi Travnik | žrtvama fašizma | arhitekta Bogdan Bogdanović, 1975. | 2012. proglašen nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine |
|
Partizansko groblje u Mostaru | Mostar | borcima NOVJ poginulim u NOB | arhitekta Bogdan Bogdanović, 1960-1965. | 2006. proglašeno nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine |
|
Partizansko groblje u Mrkonjić Gradu | Mrkonjić Grad | borcima NOVJ poginulim u NOB | — | — |
|
Partizansko spomen-groblje u Banjaluci | Banja Luka | borcima NOVJ poginulim u NOB | — | — |
|
Partizansko spomen-groblje u Krupi na Vrbasu | Krupa na Vrbasu | borcima NOVJ poginulim u NOB i žrtvama fašizma | — | — |
|
|
Partizansko groblje u Livnu | Livno | borcima NOVJ poginulim u NOB | Vinko Kragić i Frano Buskareli, 1972. | oštećeno zbog stalnih vandalskih napada |
|
Spomen-groblje u Vukosavcima | Vukosavci | borcima NOVJ poginulim u NOB | vajar Drago Tršar, 1986. | — |
|
|
Spomen-groblje u Donjoj Trnovi | Donja Trnova | borcima NOVJ poginulim u NOB | arhitekta Leon Kabiljo i vajar Jovan Kratohvil, 1951-1964. | — |
|
Spomen-kompleks „Bitka na Neretvi“ | Jablanica | borcima NOVJ i žrtvama fašizma poginulim tokom Bitke na Neretvi | vajar Boško Kućanski, 1978. | — |
|
Spomen-park „Vraca“ | Sarajevo | borcima NOVJ poginulim u NOB i žrtvama fašizma | Vladimir Dobrović, 1980-1981. | 2005. proglašen nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine |
|
Spomen-park „Garavice“ | Bihać | žrtvama fašizma | arhitekta Bogdan Bogdanović, 1949-1986. | 2011. proglašen nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine |
|
Spomen-područje „Donja Gradina“ | Donja Gradina | streljanim zatočenicima logora Jasenovac | grupa autora, 1968-1983. | — |
|
Spomen-područje „Šušnjar“ | Sanski Most | borcima NOVJ poginulim u NOB i i žrtvama fašizma | vajar Petar Krstić, 1968-1971. | 2003. proglašen nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine |
Spomenici NOB
uredi| Slika | naziv spomenika | lokacija | posvećen | autor/i i godina postavljanja | napomena |
|---|---|---|---|---|---|
|
Večna vatra | Sarajevo | borcima Jugoslovenske armije poginulim u oslobođenju Sarajeva 1945. godine | 1946. | — |
|
|
Grobnica narodnih heroja u Sarajevu | Sarajevo | 24-orici narodnih heroja Jugoslavije | 1949. | nalazi se u sastavu Spomen-parka „Vraca“ |
|
„Devojka sa Une“ | Bihać | borcima Jugoslovenske armije poginulim u oslobođenju grada 1945. godine | — | — |
|
|
„Majka partizanka“ | Novi Grad | borcima NOVJ poginulim u NOB i žrtvama fašizma | vajar Marijan Kocković, 1964. | — |
|
|
Spomen-kosturnica palih boraca | Bratunac | borcima NOVJ poginulim u NOB | vajar Petar Krstić, 1972. | — |
|
|
Spomen-kosturnica palih boraca | Visoko | borcima NOVJ poginulim u NOB | vajar Marijan Kocković, 1964. | — |
|
Spomen-kosturnica palih boraca | Vogošća | borcima NOVJ poginulim u NOB | arhitekta Ruben Ugljen i vajar Petar Krstić, 1969. | — |
|
|
Spomen-kosturnica palih boraca | Kotor Varoš | borcima NOVJ poginulim u NOB | arhitekta Nedžad Hodžić, 1965. | — |
|
Spomen-reljef Narodnooslobodilačkoj borbi | Bihać | osnivanju grada 1260. i oslobođenju 1945. godine | 1960. | — |
|
Spomenik bitke na Neretvi | Makljen | borcima NOVJ i žrtvama fašizma poginulim u bici na Neretvi | vajar Boško Kućanski, 1978. | srušen 2000. godine; 2010. proglašen nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine |
|
|
Spomenik bici u Prvom svetskom ratu i partizanskoj akciji | Ružina voda, Vlasenica | borbama Šumadijske divizije srpske vojske protiv austrougarskih jedinica 28. septembra 1914. i pobedi jedinica Šeste istočnobosanske brigade i Birčanskog odreda nad ustaškim uporištem 15. juna 1942. godine | 1952. | — |
|
|
Spomenik žrtvama fašizma | Rakovačke Bare | rudarima ubijenim od ustaša 7. februara 1942. godine | — | — |
|
|
Spomenik palim borcima | Banja Luka | borcima NOVJ poginulim u NOB | — | — |
|
|
Spomenik palim borcima | Baraći | borcima NOVJ poginulim u NOB | — | — |
|
|
Spomenik palim borcima | Jajce | borcima NOVJ poginulim u NOB | 1972. | — |
|
|
Spomenik palim borcima | Kneževo | borcima NOVJ poginulim u NOB | — | — |
|
|
Spomenik palim borcima | Smetovi, kod Zenice | 32-ojici boraca Zeničkog partizanskog odreda koje su na prevaru zarobili i pobili četnici od 8. do 15. februara 1942. godine | vajar Arfan Hodžić, 1968. | — |
|
Spomenik palim borcima | Solila | borcima NOVJ poginulim u NOB | — | — |
|
|
Spomenik palim borcima | Cazin | borcima NOVJ poginulim u NOB | — | — |
|
|
Spomenik palim borcima i žrtvama fašizma | Bosanska Kostajnica | borcima NOVJ poginulim u NOB i žrtvama fašizma | — | — |
|
|
Spomenik palim borcima i žrtvama fašizma | Kneževo | borcima NOVJ poginulim u NOB i žrtvama fašizma | 1986. | — |
|
Spomenik palim borcima i žrtvama fašizma | Ljubačevo | borcima NOVJ poginulim u NOB i žrtvama fašizma | 1983. | — |
|
|
Spomenik palim borcima i žrtvama fašizma | Mašići | borcima NOVJ poginulim u NOB i žrtvama fašizma | — | — |
|
Spomenik palim Krajišnicima | Banja Luka | borcima NOVJ poginulim u NOB, žrtvama fašizma i Narodnooslobodilačkoj borbi Bosanske krajine | vajar Antun Augustinčić, 1961. | — |
|
Spomenik partizanskim pilotima | Međuvođe | pilotima Rudiju Čajavcu, Franji Kluzu i prvom partizanskom aerodromu na ovom mestu | — | — |
|
Spomenik partizanskoj avijaciji | Medeno Polje | partizanskom aerodromu na ovom mestu[1] | 1982. | — |
|
Spomenik Revoluciji | Mrakovica, Kozara | borcima NOVJ i žrtvama fašizma poginulim tokom neprijateljske ofanzive na Kozaru | vajar Dušan Džamonja, 1969-1972. | — |
|
|
Spomenik husinskim rudarima | Tuzla | rudarima iz Husina poginulim u Husinskoj buni i NOB | vajar Ivan Sabolić, 1953-1956. | — |
Spomenici narodnim herojima i istaknutim učesnicima NOP-a
uredi
Reference
urediLiteratura
uredi- Miloš Bajić, ur. Spomenici revoluciji: Jugoslavija. „SUBNOR Jugoslavije“ Beograd, „Svjetlost“ Sarajevo 1968. godina.
- Vojna enciklopedija (knjiga sedma). Beograd 1974. godina.
- Vojna enciklopedija (knjiga deveta). Beograd 1975. godina.
- Milenko Patković, Dušan Plećaš. Vodič uz kartu. Izbor spomen-obilježja Narodnooslobodilačkog rata Jugoslavije. „Glas Slavonije“, Osijek 1975. godina.
- Drago Zdunić, ur. Revolucionarno kiparstvo. „Spektar“, Zagreb 1977. godina.
