Ljubiša Savić Mauzer
Ljubiša Savić Mauzer (Kovačići, kod Bijeljine, 11. avgust 1958 — Bijeljina, 7. jun 2000) bio je vojni oficir Vojske Republike Srpske za vreme rata u Bosni i Hercegovini i posleratni političar.[1] Predvodio je Specijalnu brigadu Garde Panteri koja je tokom rata bila jedna od najelitnijih jedinica Vojske Republike Srpske.[2]
Ljubiša Savić | |
---|---|
Lični podaci | |
Nadimak | Mauzer Ljubo |
Datum rođenja | 11. avgust 1958. |
Mesto rođenja | Kovačići, NR BiH, FNR Jugoslavija |
Datum smrti | 7. jun 2000.41 god.) ( |
Mesto smrti | Bijeljina, Republika Srpska, Bosna i Hercegovina |
Narodnost | Srbin |
Religija | pravoslavni hrišćanin |
Porodica | |
Supružnik | Bojana Savić |
Deca | 2 |
Vojna karijera | |
Služba | 1992—1996. |
Vojska | Vojska Republike Srpske |
Rod | Specijalne jedinice |
Čin | Major |
Jedinica | Garda Panteri |
Učešće u ratovima | |
Odlikovanja |
Biografija
urediRođen u Bijeljini 1958. godine, Savić je sa suprugom i dvoje dece živeo u stanu pri Centru za socijalni rad, gde je bio zaposlen kao socijalni radnik.[3] Kada je izbio rat u Bosni 1992. godine, bio je član Srpske demokratske stranke.[4]
Savić je komandovao Gardom Panteri, koja je kasnije ugrađena kao specijalna jedinica u Oružane snage Republike Srpske. Jedinicu, prvobitno nazvanu „Srpska narodna garda SAO Semberije i Majevice“, Savić je preimenovao u „Garda Panteri“ u čast komandanta koji mu je prethodio, Branka Pantelića, koji je poginuo u septembru 1992. godine.[5] Garda Panteri, zajedno sa Srpskom dobrovoljačkom gardom kojom je komandovao Željko Ražnatović, zauzmimaju gradove Bijeljinu i Zvornik u proleće 1992. godine.[6] Jedinica je probila i opsade nekoliko manjih gradova. Tokom rata došlo je do sukoba između Savića i njegovih kolega u Srpskoj demokratskoj stranci (SDS). Njegova jedinica je u nekoliko navrata zaustavljala konvoje ukradene robe koji su putovali kroz Republiku Srpsku i oduzimala ukradene predmete.[4] Do kraja rata, njegovo rivalstvo sa rukovodstvom SDS-a postalo je još otvorenije; 1995. godine govorio je protiv lidera SDS-a Momčila Krajišnika, rekavši „Oboleo sam od dijabetesa boreći se na frontu i sada moram da gledam kako se vlasti bogate na grbači siromaštva sopstvenog naroda.“[4] Otišao je iz SDS da formira svoju političku stranku, Demokratsku stranku Republike Srpske. Za to vrijeme svrstao se uz tadašnju predsjednicu Republike Srpske Biljanu Plavšić, koja je takođe napustila SDS da bi započela antikorupcijsku kampanju.[4]
Naredne godine Savića je za načelnika policije u Bijeljini postavio Milorad Dodik. U okviru svoje antikorupcijske kampanje u Republici Srpskoj naredio je hapšenje nekoliko vladinih zvaničnika uključujući Joju Tintora, bivšeg savetnika Radovana Karadžića. Savić ga je uhapsio u proleće 1998. godine, ali su mu pretpostavljeni naredili da, uprkos dokazima, pusti Tintora u roku od dvadeset četiri sata od hapšenja. Savić je odgovorio na ovaj zahtev, ali je nastavio da se bori protiv korupcije.
Nakon toga, bio je žrtva višestrukih pokušaja ubistva. U julu 1998. za dlaku je izbegao smrt od bombe postavljene ispod njegovog automobila. U ovom atentatu su, međutim, poginula dva njegova bivša saborca. Posle pokušaja hvatanja osumnjičenog Milovana Bjelice, blizak Savićev prijatelj, Srđan Knežević , ubijen je ispred svoje kuće kod Pala. Nakon ovog napada formirana je specijalna jedinica policije, čiji je bio pripadnik. Ubrzo nakon atentata, uhapsio je sedam osumnjičenih. Međutim, posle navoda o mučenju, zabranjen mu je dalji rad a osumnjičeni su pušteni na slobodu.
Ubistvo
urediMauzer je ubijen u svom vozilu u blizini železničke stanice 7. juna 2000. godine, kada se nakratko zaustavio da otprati staricu do kuće. Prema izveštajima očevidaca, iznenada se pojavilo drugo vozilo iz kojeg je Đorđe Ždrale, koji je već osuđen za ubistvo, otvorio vatru iz automatskog oružja.[4] Savića je pogodilo šest od trinaest ispaljenih metaka i odmah je ubijen. Veruje se da je postao žrtva organizovanog kriminala. Šest meseci pre smrti izjavio je: „Kada sam se upustio u sve ovo, oprostio sam se od svog života.“[4]
Njegovoj smrti prethodilo je višemesečno stalno posmatranje i analiziranje njegovog načina života od strane Ždrala, koji je sa dve nepoznate osobe pripremao atentat. Nabavljao je oružje, municiju, vozilo, odeću i radio aparate. Tek 2010. godine je osuđen, pošto njegovo priznanje nije bilo zabeleženo, pa je stoga mogao imati alibi.[7]
Ljubiša Savić je sahranjen u rodnom selu Kovačići kod Bijeljine u krugu porodice, prijatelja i bivših saboraca.[8]
Reference
uredi- ^ „Former Serb warlord slain”. 8. 6. 2000. Pristupljeno 26. 10. 2015.
- ^ Balkan Battlegrounds: A Military History of the Yugoslav Conflict, 1990-1995 (na jeziku: engleski). Central Intelligence Agency, Office of Russian and European Analysis. 2002. ISBN 978-0-16-066472-4.
- ^ „August 31, 1996 Vreme News Digest Agency No 256”. www.scc.rutgers.edu. Pristupljeno 2023-11-25.
- ^ a b v g d đ „Another Warlord Bites the Dust”. iwpr.net (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2023-11-25.
- ^ srbiubih (2017-09-05). „U SPOMEN NA BRANKA PANTELIĆA: Panterski skok Garde”. SRBI U BIH (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2023-11-25.
- ^ „140610ED”. www.icty.org. Pristupljeno 2023-11-25.
- ^ „Biography for Đorđe Ždrale”. www.reportingproject.net. Pristupljeno 2018-03-26.
- ^ „"Obilježeno 16 godina od ubistva Ljubiše Savića Mauzera"/ "Marked 16 years since the murder of Ljubiša "Mauzer" Savić"”. eBrčko - eBrčko ::: Vijesti Brčko ::: Vijesti Brčko (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2018-03-26.