Horgoš
Horgoš (mađarski: Horgos) je naselje u Srbiji, u opštini Kanjiža, u Severnobanatskom okrugu. Najsevernije je naselje u Republici Srbiji. Pored sela se nalazi i granični prelaz između Srbije i Mađarske sa nazivom Horgoš na auto-putu E-75, kao i železnička pruga Subotica—Segedin.
Horgoš | |
|---|---|
 Glavna ulica u mestu | |
 Grb
| |
| Administrativni podaci | |
| Država | Srbija |
| Autonomna pokrajina | Vojvodina |
| Upravni okrug | Severnobanatski |
| Opština | Kanjiža |
| Stanovništvo | |
| — 2022. |  4.608 |
| — gustina | 76/km2 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 46° 09′ 10″ S; 19° 57′ 56″ I / 46.15273° S; 19.96558° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 75 m |
| Površina | 74,8 km2 |
.svg)  Horgoš Horgoš na karti Srbije | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski broj | 24410 24411 |
| Pozivni broj | 024 |
| Registarska oznaka | KA |
Prema popisu iz 2022. bilo je 4608 stanovnika.
Istorija
urediPodručje Horgoša pre Slovena i Mađara, naseljavali su Kelti, Skiti, Huni i Avari. Ribarsko mesto po nazivu Horgoš pominje se u 16. veku. Veruje se da naziv potiče od jednog jezera koje se nalazi u Horgoškom ritu, a koje je bilo u obliku horoga[a]. Segedinski ćata, Karas Mikloš (mađ. Kárász Miklós), kupio je ovu oblast 1746. godine. Kao početak planskog naseljavanja računa se 1772. godina, kada je 120 porodica iz Mađarske naselilo je ovo mesto. Tokom 18. veka, stanovnici Horgoša uglavnom su se bavili stočarstvom, zemljoradnjom i zanatskim poslovima. U prvoj polovini 19. veka, počinje razvoj male privrede. Iz tog vremena datiraju prve krojačke i kovačke radnje. U ovo vreme pojavljuje se i putnički promet. Organizovan je i poštanski saobraćaj. Prva škola počela je sa radom 1845. godine.[2][1]
Agrarnom reformom između dva svetska rata obuhvaćene su bogate porodice. Konfiskovanu imovinu dobile su novi doseljenici. Oni su 1936. podigli crkvu neposredno uz opštinsku kuću,[3] osvećena je 9. avgusta te godine.[4]
Nakon Drugog svetskog rata, Dvorac grofa Karasa korišćen je kao škola. U selu su podignute fabrike Vitamin i Iglo, a Horgoš je postao poznat po proizvodnji mlevene paprike, pod nazivom horgoška.[2]
Saobraćaj
uredi.jpg)
Ovaj odeljak bi trebalo proširiti. Možete pomoći dodavanjem sadržaja. |
Horgoš je značajno saobraćajno čvorište. Ovde je raskrsnica lokalnih i regionalnih puteva. Najduži evropski put E75 prolazi pored Horgoša. Granični prelaz Horgoš jedan je od najprometnijih graničnih prelaza u Srbiji. Železnička stanica Horgoš nalazi se na pruzi Subotica-Segedin.
Demografija
urediU naselju Horgoš živi 5043 punoletna stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 40,2 godina (38,1 kod muškaraca i 42,1 kod žena). U naselju ima 2439 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,59 (popis 2002).
Ovo naselje je uglavnom naseljeno Mađarima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.
 |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||
| m | ž |
|||
| ? | 10 | 3 | ||
| 80+ | 45 | 108 | ||
| 75—79 | 60 | 122 | ||
| 70—74 | 123 | 194 | ||
| 65—69 | 156 | 229 | ||
| 60—64 | 172 | 207 | ||
| 55—59 | 190 | 219 | ||
| 50—54 | 214 | 204 | ||
| 45—49 | 264 | 241 | ||
| 40—44 | 219 | 218 | ||
| 35—39 | 233 | 215 | ||
| 30—34 | 189 | 191 | ||
| 25—29 | 233 | 169 | ||
| 20—24 | 203 | 217 | ||
| 15—19 | 225 | 217 | ||
| 10—14 | 216 | 195 | ||
| 5—9 | 173 | 170 | ||
| 0—4 | 147 | 134 | ||
| Prosek : | 38,1 | 42,1 | ||
| ||||||||||||||||||||||||
|
| Pol | Ukupno | Neoženjen/Neudata | Oženjen/Udata | Udovac/Udovica | Razveden/Razvedena | Nepoznato |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 2.536 | 769 | 1.519 | 117 | 127 | 4 |
| Ženski | 2.754 | 458 | 1.525 | 620 | 150 | 1 |
| UKUPNO | 5.290 | 1.227 | 3.044 | 737 | 277 | 5 |
| Pol | Ukupno | Poljoprivreda, lov i šumarstvo | Ribarstvo | Vađenje rude i kamena | Prerađivačka industrija |
|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 1.437 | 534 | 3 | 1 | 478 |
| Ženski | 812 | 328 | 0 | 0 | 197 |
| UKUPNO | 2.249 | 862 | 3 | 1 | 675 |
| Pol | Proizvodnja i snabdevanje | Građevinarstvo | Trgovina | Hoteli i restorani | Saobraćaj, skladištenje i veze |
| Muški | 68 | 60 | 107 | 10 | 65 |
| Ženski | 6 | 4 | 75 | 15 | 14 |
| UKUPNO | 74 | 64 | 182 | 25 | 79 |
| Pol | Finansijsko posredovanje | Nekretnine | Državna uprava i odbrana | Obrazovanje | Zdravstveni i socijalni rad |
| Muški | 7 | 19 | 27 | 11 | 20 |
| Ženski | 3 | 19 | 9 | 62 | 63 |
| UKUPNO | 10 | 38 | 36 | 73 | 83 |
| Pol | Ostale uslužne aktivnosti | Privatna domaćinstva | Eksteritorijalne organizacije i tela | Nepoznato | |
| Muški | 22 | 0 | 0 | 5 | |
| Ženski | 14 | 0 | 0 | 3 | |
| UKUPNO | 36 | 0 | 0 | 8 | |
Bratimljenje
uredi
Poznate ličnosti
uredi- Aleksandar Tišma (književnik)
- Laslo Kiš (astronom)
Vidi još
urediNapomena
urediReference
uredi- ^ a b Pap, Đerđ. „Horgoš”. Zvanična stranica opštine Kanjiža. Arhivirano iz originala 22. 02. 2020. g. Pristupljeno 22. 2. 2020.
- ^ a b „Horgoš”. Informacioni centar za razvoj Potiskog regiona. Pristupljeno 22. 2. 2020.
- ^ "Politika", 6. avg. 1936
- ^ "Politika", 10. avg. 1936
- ^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
- ^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
- ^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.
