Srpska vojnička groblja
Srpska vojnička groblja su nastala tokom ratova u 20. veku i nalaze se u više država. Kao glavni memorijalni spomenik svim poginulim u periodu 1912-1918. godine podignut je Spomenik Neznanom junaku na Avali kod Beograda.
Iz perioda Prvog srpskog ustanka značajna je Ćele-kula u Nišu.
Balkanski ratovi
urediPrvi svetski rat
urediGroblja iz Prvog svetskog rata van Srbije su:
- Srpsko vojničko groblje na Zejtinliku — Grčka
- Mauzolej-kosturnica na ostrvu Vido — Grčka
- Srpsko vojničko groblje u Istanbulu - grčko predgrađe Samatija - Turska; sa 122 tu preneta poginula i umrla vojnika (1925);[1] iz Istanbula je 218 vojnika preneto 1935. u Solun.[2]
- Srpsko vojničko groblje u Jindrihovicama — Češka
- Srpsko vojničko groblje Nađmeđer (danas Veliki Međer) — Slovačka — 5464[3] sahranjenih Srba, nastradalih u sabirnom logoru 1914-1918. godine
- Srpsko vojničko groblje Komarno, Trnava, Žilina, Ilava, Banska Bistrica, Dunajska Streda, Šamorin — Slovačka
- Mauzolej jugoslovenskih vojnika u Olomoucu — Češka, 1188 vojnika
- Srpsko vojno groblje u Bitolju — Severna Makedonija
- Srpsko vojničko groblje u Skočiviru — Severna Makedonija
- Spomen kosturnica u Udovu — Severna Makedonija
- Srpsko vojno groblje u Dobrovenima — Severna Makedonija
- Spomenik junacima Prve srpske dobrovoljačke divizije — Rumunija
- Srpsko vojničko groblje u Tijeu kod Pariza — Francuska, 756 vojnika[4]
- Bivše vojničko groblje na ostrvu Friul (Frioul) kod Marseja - ostaci preneseni u Tije 1937.[5]
- Srpska vojnička groblja iz Prvog svetskog rata u Severnoj Africi
- Spomenik srpskim vojnicima u selu Garderenu — Holandija
- Srpsko vojničko groblje u Ulmu — Nemačka
- Srpsko vojničko groblje u Frankfurtu — Nemačka
- Vojno groblje u Mauthauzenu — Austrija
- Groblje u Gredigu (Grödig) kod Salcburga - Austrija[7]
U blizini ostrva Vido u Grčkoj nije bilo dovoljno mesta za sahranjivanje vojnika, pa su bacani u more, to mesto je nazvano Plava grobnica.
Vojnička groblja iz Prvog svetskog rata u Srbiji su:
Drugi svetski rat
uredi- Groblje oslobodilaca Beograda 1944. — Srbija
- Spomen-groblje u Vukosavcima — Republika Srpska
- Spomen-groblje u Donjoj Trnovi — Republika Srpska
- Čačalica — Srbija
- Srpsko vojničko groblje u Osnabriku — Nemačka
- Groblje pri logoru Štalag III-A — Nemačka[8]
- Groblje Jork — Kanada
- Groblje Flamino u Rimu - Italija[9]
Ratovi 1991-1995
uredi- Manastir Sokolica (Ravna Romanija) — Republika Srpska
- Srpsko vojničko spomen-groblje Mali Zejtinlik — Republika Srpska
- Srpsko vojničko groblje u Vukovaru — Hrvatska
Vidi još
urediReference
uredi- ^ "Politika", Beograd 6. jun 1925.
- ^ "Vreme", 31. okt. 1935
- ^ "Srpske nedeljne novine", Budimpešta 2013.
- ^ Rodić odao počast srpskim vojnicima na groblju kod Pariza („Blic”, 17. oktobar 2013)
- ^ "Politika", 29. jul 1937
- ^ Večna straža kraj Bizerte („Blic“, 24. maj 2010)
- ^ "Vreme", 9. dec. 1936
- ^ „Drugi svetski rat, zločini i Štalag III-A: Beščujni krik jugoslovenskih grobova kraj Berlina”. B92. 21. 2. 2022. Pristupljeno 22. 3. 2022.
- ^ Dragović, R. (24. 12. 2022). „GROBOVA SRPSKIH HEROJA IMA I NA APENINIMA: Na rub zaborava u javnosti Srbije dospeli su vojni memorijali iz Drugog svetskog rata”. Večernje novosti. Pristupljeno 3. 1. 2023.
Spoljašnje veze
uredi- Memorijali srpskim junacima balkanskih ratova i Velikog rata („Politika“, 2. jun 2015)
- Tunis: Večni mir cveta srpske mladosti („Večernje novosti“, 13. decembar 2015)
- Poruke potomcima sa humke predaka („Večernje novosti“, 11. oktobar 2015)
- Logori za Srbe
- Nova otkrića u registru srpskih vojnih memorijala na području Makedonije (19. jun 2016)
- Srpskim humkama u Makedoniji večni počinak („Večernje novosti”, 14. avgust 2016)
- Grobovi Srba stradalih u Velikom ratu na „gugl mapi” („Politika”, 28. jul 2018)
- Trideset i dve hiljade zaboravljenih srpskih grobova u Austriji. "Politika", 22. dec. 1935