Sankovići
Sankovići su vastelinska porodica srednjovjekovne Bosne. Bili su gospodari Humske zemlje. Za rodonačelnika Sankovića uzima se velikaš Sanko Miltenović sin Miltena Draživojevića, a Milten je bio sin Dražena Bogopenca (Bogopankovića). Dražen je bio plemić iz Nevesinja čije je ime zapisano prvi put 1306. godine . Grb plemićke porodice Bogopankovića prikazan je u grbovniku Petra Ohmučevića. Draženov sin Milten Draživojević prvi put se pominje kao pristalica bana Stefana Drugog Kotromanića, te je bio njegov vojskovođa zajedno sa najamnikom Ružirom. Pominje se u vojnim pohodima bosanske vojske gdje je opisan kao istaknuti vojskovođa. Ljeta 1336. Milten i Ružir se pominju kao pristalice kralja Stefana Dušana. Poslednji pomen Miltena je iz 1343. godine, a nasleđuje ga sin Sanko; pored Sanka imao je sina Gradoja i kćerku Radaču koja se udala za Nenca Čihorića.
| Sankovići | |
|---|---|
 | |
| Država | Banovina Bosna Kraljevina Bosna |
| Plemićka titula | kaznac vojvoda |
| Osnivač | Dražen Bogopanković |
| Posljednji vladar | Radič Sanković |
| Vladavina | ~1306 - 1404 |
Prvi sačuvani spis o Sanku Miltenoviću datira iz 1335. godine kada se pominje zajedno sa svojim ocem. U građanstvo Dubrovnika primljen je 1348. godine, a sledeći bitan događaj je sukob sa dalmatinskim banom 1362. godine, kada je zarobljen Sankov brat Gradoje. Posredstvom Dubrovnika sa kojim je bio u dobrim odnosima, Gradoje je bio pušten. Veće akcije Sanka Miltenovića započinju 1366. godine, kada se njegovi odnosi sa banom Tvrtkom naglo zaoštravaju. Zajedno je sa Tvrtkovim rođakom Dabišom učestvovao u pobuni protiv bana. Godine 1368. , sklapa savez sa Nikolom Altomanovićem sa kojim zauzima oblasti Gojislave Vojinović i dolazi sa vojskom na granicu sa Dubrovnikom. Vidjevši u Sanku opasnost po Republiku, Dubrovčani se brzo založiše da pridobiju Miltenovića na svoju stranu, što su i uspjeli. Sanko se izmirio sa banom Tvrtkom, a kada je Altomanović napao Dubrovnik, Sanko Miltenović se našao na čelu bosanske vojske koja je bila protiv Nikole Vojinovića Altomanovića. Za smrt Sanka Miltenovića uzima se jul 1370. godine, kada je po Mavru Orbinu nastradao u borbi sa Nikolom Altomanovićem. Gradoje Miltenović, se pominjao do 1391. godine, a iza sebe je ostavio dva sina Budelju i Sančina. Posle smrti Sanka Miltenovića nasleđuju ga njegovi sinovi Beljak i Radič. Beljak preuzima upravljanje teritorijama svoga oca. Braća, Beljak i Radič su 15. aprila 1391. godine mimo znanja kralja Stefana Dabiše prodali svoje posjede u Konavlima Dubrovniku. Pošto su tim činom prodali državnu teritoriju o kojoj je kralj mogao samo odlučivati, na Sankoviće je krenula vojska kojuu su predvodili vojvoda Vlatko Vuković i knez Pavle Radenović. Zauzevši oblasti Sankovića Konavle decembra 1391. , razdjeliše je između sebe, a vojvodu Radiča Sankovića zarobiše dok se za Beljaka smatra da je umro još prije pohoda. Vojvoda Radič je pušten iz pritvora 1398. godine, a u ratu kralja Ostoje i Dubrovnika 1403., bio je uz kralja, no kada je izvršen prevrat u Bosni a Ostoja svrgnut, na Radiča je napao Sandalj Hranić prisvojivši njegove oblasti. Tom prilikom je zarobljen, a o njegovoj smrti se ne zna puno.
Porodična grobnica Sankovića nalazi se u selu Biskupovu kod Konjica, gdje su sahranjeni: Milten, kaznac Sanko, Gradoje, Radič i njegova žena Gojislava.
Radača kćerka Miltena, se zamonašila i dobila ime Polihranija, njen stećak se nalazi u blizini manastira Zavala u Popovom polju.
Vlastela Sankovića pominje svoga patrona Mihaila Arhistratiga. Dubrovački anali iz 15. vijeka svjedoče da u Bosni svaka familija ima jednog sveca, i da se za njegovu proslavu priređuje gozba.[1]
Vidi još
uredi
Reference
uredi- ^ Tubin, Slavica (2020). Pravoslavlje, br. 1286, od 15.10. Pomeni slave kroz svetosavsko nasleđe. Beograd: SPC. str. 36.
Literatura
uredi- Kalić, Jovanka (1961). „Humska vlasteoska porodica Sankovići”. Istorijski časopis. 11 (1960): 17—54.
- Mišić, Siniša (1996). Humska zemlja u srednjem veku. Beograd: DBR International Publishing.
- Mišić, Siniša (2006). „Humska zemlja, naziv i župe”. Episkopija zahumsko-hercegovačka. Beograd: Svet knjige. str. 39—73.
- Ćirković, Sima (1964). Istorija srednjovekovne bosanske države. Beograd: Srpska književna zadruga.
- Ćorović, Vladimir (1933). Istorija Jugoslavije. Beograd: Narodno delo.
- Ćorović, Vladimir (1940). Historija Bosne. Beograd: Srpska kraljevska akademija.
- Spasić, Palavestra, Mrđenović, Dušan;Aleksandar;Dušan (1991). Rodoslovne tablice i grbovi srpskih dinastija i vlastele. Beograd. ISBN 978-86-7685-007-5.