Pop muzika
Pop je muzički žanr. U pop muzici tekst i pevanje preovladavaju nad kompozicijom i instrumentalom. Ovu muziku odlikuju jednostavni harmonijski i melodijski stil za razliku od rok muzike i postojanje refrena. Pjesme su kratke i uz njih se, uglavnom, može plesati. Ona je omiljena od širokih masa i samim tim i komercijalno uspješna. To je muzički žanr sa najvećim brojem prodatih nosača zvuka.
| Pop muzika | |
|---|---|
| Stilsko poreklo | Tradicionalni pop[1], ritam i bluz, džez, folk,[2] du-vop, plesna muzika, klasična muzika, rokenrol[3] |
| Kulturološko poreklo | 1950-e, Ujedinjeno Kraljevstvo i SAD |
| Izvedeni oblici | Novi talas[4][5][6] |
| Regionalne scene | |
| J-pop, K-pop | |
Naziv „pop“ je nastao od engleske reči „popular“ (popularan) što označava muziku za zabavu. Izraz „pop (muzika)“ pojavio se kako bi opisao muziku koja se razvila iz rokenrol revolucije sredinom 50-ih godina prošlog veka i nastavila svoj razvoj, sve do danas.[7] Od tada u muzici koja se sviđa najširoj publici, odnosno pop muzici, dominiraju zvukovi koji su i dalje ukorenjeni u osnovnim elementima rokenrola. U sebi često sadrži elemente rok, džez, etno, folk, rege i/ili soul muzike. Smatra se podžanrom zabavne muzike.
Definicije i etimologija
urediDejvid Heč i Stiven Milvord opisuju pop muziku kao „telo muzike koje se razlikuje od popularne, džeza i narodne muzike“.[8] Prema Pitu Sigeru, pop muzika je „profesionalna muzika koja se oslanja i na narodnu muziku i na muziku likovne umetnosti“.[2] Dejvid Bojl, istraživač muzike, navodi pop muziku kao bilo koju vrstu muzike kojoj je osoba bila izložena u masovnim medijima.[9] Većina pojedinaca misli da pop muzika obuhvata samo top-liste singlova, a ne zbir svih muzičkih lista. Muzičke liste sadrže pesme iz različitih izvora, uključujući klasične, džez, rok i nove pesme. Kao žanr, pop muzika postoji i razvija se odvojeno.[10] Stoga, termin „pop muzika“ može da se koristi da opiše poseban žanr, dizajniran da privuče sve, što se često karakteriše kao „instant muzika zasnovana na singlovima namenjena tinejdžerima“, za razliku od rok muzike kao „muzika zasnovana na albumima za odrasle“.[7][12]
Pop muzika se kontinuirano razvija zajedno sa definicijom pojma. Prema muzičkom piscu Bilu Lamu, popularna muzika se definiše kao „muzika od industrijalizacije 1800-ih koja je najviše u skladu sa ukusima i interesima urbane srednje klase.“[13] Termin „pop pesma“ je prvi put korišćen 1926. godine, u smislu muzičkog dela koje „ima popularnu privlačnost“.[14] Hač i Milvord ukazuju da se mnogi događaji u istoriji snimanja 1920-ih mogu posmatrati kao rođenje moderne pop muzičke industrije, uključujući kantri, bluz i hilbili muziku.[15]
Prema veb stranici Nju Grouv rečnik muzike i muzičara, termin „pop muzika“ „nastao je u Britaniji sredinom 1950-ih kao opis rokenrola i novih stilova omladinske muzike na koje je uticao“.[3] Oksfordski rečnik muzike navodi za pop da, iako se „ranije značenje odnosilo na koncerte privlačne širokoj publici [...] od kasnih 1950-ih, pop je imao posebno značenje neklasične muzike, obično u obliku pesama, koje izvode umetnici kao što su Bitlsi, Rolingstonsi, ABBA, etc.“[16] Grouv muzika onlajn takođe navodi da tokom „[...] ranih 1960-ih, [termin] 'pop muzika' se terminološki takmičio sa bit muzikom [u Engleskoj], dok se u SAD njena pokrivenost preklapala (kao i dalje slučaj) sa 'rokenrolom'”.[3]
Otprilike od 1967. godine, termin „pop muzika” se sve više koristio u suprotnosti sa terminom rok muzika, što je podela koja je dala generički značaj za oba termina.[17] Dok je rok težio autentičnosti i proširenju mogućnosti popularne muzike,[17] pop je bio komercijalniji, efemerniji i pristupačniji.[18] Prema britanskom muzikologu Sajmonu Fritu, pop muzika se proizvodi „kao stvar preduzetništva, a ne umetnosti“, i „dizajnirana je da se dopadne svima“, ali „ne dolazi sa nekog određenog mesta niti označava neki poseban ukus“. Frit dodaje da je „ne vodi neka značajna ambicija osim profita i komercijalne nagrade [...] i, u muzičkom smislu, u suštini je konzervativna”. Ona je, „obezbeđena odozgo (od strane diskografskih kuća, radio programera i promotera koncerata), umesto da se pravi odozdo... Pop nije „uradi sam” muzika, već je profesionalno proizvedena i upakovana“.[7]
Karakteristike
urediOva vrsta muzike u sebi često sadrži elemente rok, džez, etno, folk, rege ili soul muzike i smatra se podžanrom zabavne muzike. U pop muzici preovladava tekst i pevanje nad kompozicijom i instrumentalom. Ovu muziku odlikuju jednostavni harmonijski i melodijski stil i postojanje refrena. Pesme su kratke i uz njih se, uglavnom, može plesati. Ona je omiljena kod širokih masa i samim tim i komercijalno je uspešna.
Stalni element (osnovni oblik) u pop muzici[19] je „pop pesma” koja se sastoji od dve ili tri strofe i refrena koji se često ponavlja. Pesme najčešće traju od 2,5 do 5 minuta. Ipak, u slučajevima kada je pesma previše dugačka stvara se takozvana „radio verzija”. Pop muzika se obično ne piše, ne izvodi i ne snima kao simfonija ili koncertna predstava.[20]
Kao i u drugim umetničkim formama koje pokušavaju da privuku najviše publike (filmovi, serije, brodvejske predstave) pop muzika nastavlja da se stapa i pozajmljuje elemente i ideje iz raznih muzičkih stilova. Rok, ar end bi, kantri, disko, pank i hip hop su specifični žanrovi koji su bili inkorporirani i na razne načine uticali na pop muziku u proteklih šest decenija. U poslednjoj deceniji latino i rege muzika su počele da igraju veću ulogu u pop muzici nego ikada ranije.
50-ih godina, muzičari kao što su Elvis Prisli i Bitlsi predstavljaju preteču pop muzike, koja tada još nije bila zaseban pravac.[21]
Žanrovi pop muzike
urediPop muzika se preklapa sa skoro svim muzičkim pravcima. Neki od žanrova pop muzike su:
Nastanak popa
urediDisko muzika je bila definicija za 70-e godine i pomogla je bržem razvitku pop muzike. Bilo je to zlatno doba sintisajzera, koji su bili dostupni u svim oblicima i veličinama. Početak 70-ih je obeležio Elton Džon, velika pop zvezda i dan danas.
Najznačajniji predstavnici:
urediZlatno doba pop muzike
urediDigitalno snimanje se usavršilo 1980-ih što je omogućilo pop muzici još više da se razvije. Ubacivanjem elektronskih zvukova razvila se pod vrsta kao što je npr. tehno. Umetnici koji su uticali na razvoj popa tokom 80-ih i na taj način stvarali kulturu pop muzike su:
- Majkl Džekson - često se naziva kraljem popa
- Džordž Majkl
- Prins
- Madona - često se naziva kraljicom popa
- Juritmiks
- Spando Balej
- Sindi Loper
- Britni Spirs - često se naziva princezom popa,
- Kajli Minog
- Kejt Buš
- Sindi Loper
Pop muzika danas
urediZvuk današnje pop muzike je pod velikim uticajem razvoja tehnologije za snimanje muzike. Elektronska muzika koja se snima i izvodi digitalno prožima se kroz većinu današnjih najprodavanijih pop izdanja. Ipak, na top listama se dešavaju i promene. Adelin hit „Someone Like You” iz 2011. godine je postao prvi broj jedan hit u Americi koji sadrži samo klavir i vokale. Isto tako 2014. godine Tejlor Svift je sa svojim albumom „1989” postala je prvi kantri izvođač koji je ikada napravio potpuni prelaz u pop sa čitavim albumom. Današnji muzičari kao što su Lejdi Gaga, Britni Spirs, Pink, Džastin Timberlejk ugledaju se na prethodnike i na to zlatno doba pop muzike.
Vidi još
urediReference
uredi- ^ Traditional Pop, Allmusic.com Arhivirano 2017-10-19 na sajtu Wayback Machine. Retrieved 25 August 2016
- ^ a b Gilliland, John (1969). „Show 1 – Play A Simple Melody: Pete Seeger on the origins of pop music” (audio). Pop Chronicles. Digital.library.unt.edu.
- ^ a b v R. Middleton, et al., "Pop", Grove music online, retrieved 14 March 2010. (potrebna pretplata) Arhivirano 13 januar 2011 na sajtu Wayback Machine
- ^ „Pop/Rock » Punk/New Wave » New Wave”. allmusic.com. Arhivirano iz originala 8. 3. 2021. g. Pristupljeno 9. 12. 2021.
- ^ „The 50 Best New Wave Albums”. Paste. 13. 10. 2020. Arhivirano iz originala 1. 10. 2017. g. Pristupljeno 9. 12. 2021.
- ^ „Q&A with Theo Cateforis, author of Are We Not New Wave? Modern Pop at the Turn of the 1980s” (PDF). University of Michigan. Arhivirano (PDF) iz originala 25. 11. 2021. g. Pristupljeno 9. 12. 2021.
- ^ a b v S. Frith, W. Straw, and J. Street, eds, The Cambridge Companion to Pop and Rock (Cambridge: Cambridge University Press), ISBN 0521556600, pp. 95–105.
- ^ D. Hatch and S. Millward, From Blues to Rock: an Analytical History of Pop Music (Manchester: Manchester University Press, 1987), ISBN 0-7190-1489-1, p. 1.
- ^ Boyle, J. David; Hosterman, Glenn L.; Ramsey, Darhyl S. (1981-04-01). „Factors Influencing Pop Music Preferences of Young People”. Journal of Research in Music Education (на језику: енглески). 29 (1): 47—55. ISSN 0022-4294. JSTOR 3344679. S2CID 145122624. doi:10.2307/3344679.
- ^ R. Serge Denisoff and William L. Schurk, Tarnished Gold: the Record Industry Revisited (New Brunswick, NJ: Transaction Publishers, 3rd edn., 1986), ISBN 0-88738-618-0, pp. 2–3.
- ^ Moore, Allan F. (2016). Song Means: Analysing and Interpreting Recorded Popular Song. Routledge. ISBN 978-1-317-05265-4.
- ^ Musicologist Allan Moore surmises that the term "pop music" itself may have been popularized by pop art.[11]
- ^ Lamb, Bill (29. 9. 2018). „What Is Pop Music?”. ThoughtCo. Arhivirano iz originala 17. 4. 2019. g. Pristupljeno 4. 11. 2018.
- ^ J. Simpson and E. Weiner, Oxford English Dictionary (Oxford: Oxford University Press, 1989). ISBN 0-19-861186-2, cf. pop.
- ^ D. Hatch and S. Millward, From Blues to Rock: an Analytical History of Pop Music, ISBN 0-7190-1489-1, p. 49.
- ^ "Pop", The Oxford Dictionary of Music, retrieved 9 March 2010.(potrebna pretplata) Arhivirano 12 novembar 2017 na sajtu Wayback Machine
- ^ а б Kenneth Gloag in. The Oxford Companion to Music. Oxford University Press. (Oxford:, 2001), ISBN 0-19-866212-2, p. 983.
- ^ T. Warner, Pop Music: Technology and Creativity: Trevor Horn and the Digital Revolution (Aldershot: Ashgate, 2003), ISBN 0-7546-3132-X, pp. 3–4.
- ^ „Pop music - New World Encyclopedia”. www.newworldencyclopedia.org (na jeziku: engleski). Pristupljeno 21. 11. 2018.
- ^ „Popular music”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 21. 11. 2018.
- ^ „RetroWaste: Vintage Fashion, Toys, Cars, Memorabilia and More!”. www.retrowaste.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 21. 11. 2018.
Literatura
uredi- Adorno, Theodor W., (1942) "On Popular Music", Institute of Social Research.
- Bell, John L., (2000) The Singing Thing: A Case for Congregational Song. ISBN 1579991009., GIA Publications,
- Bindas, Kenneth J., (1992) America's Musical Pulse: Popular Music in Twentieth-Century Society, Praeger.
- Clarke, Donald, (1995) The Rise and Fall of Popular Music, St Martin's Press. https://web.archive.org/web/20071231045026/http://www.musicweb.uk.net/RiseandFall/index.htm
- Dolfsma, Wilfred, (1999). Valuing Pop Music: Institutions, Values and Economics., Eburon.
- Dolfsma, Wilfred, (2004). Institutional Economics and the Formation of Preferences: The Advent of Pop Music., Edward Elgar Publishing.
- Frith, Simon, Straw, Will, Street, John, eds, (2001), The Cambridge Companion to Pop and Rock. Cambridge University Press. 2001.,
- Frith, Simon (2004). Popular Music: Critical Concepts in Media and Cultural Studies., Routledge.
- Gillett, Charlie, (1970). The Sound of the City. The Rise of Rock and Roll., Outerbridge & Dienstfrey.
- Hatch, David and Stephen Millward, (1987), From Blues to Rock: an Analytical History of Pop Music. Manchester University Press. 1987. ISBN 0719014891.,
- Johnson, Julian, (2002). Who Needs Classical Music?: Cultural Choice and Musical Value. Oxford University Press. ISBN 0195146816.,, .
- Kent, Jeff, (1983) The Rise and Fall of Rock. Witan Books. ISBN 0950898104.,.
- Lonergan, David F., (2004) Hit Records, 1950–1975. Scarecrow Press. 2005. ISBN 0810851296.,.
- Maultsby, Portia K., (7907) Intra- and International Identities in American Popular Music, Trading Culture.
- Middleton, Richard, (1990) Studying Popular Music. Open University Press. 1990..
- Negus, Bob, (1999). Music Genres and Corporate Cultures. ISBN 041517399X., Routledge, .
- Pleasants, Henry (1969) Serious Music and All That Jazz, Simon & Schuster.
- Roxon, Lillian, (1969). Rock Encyclopedia., Grosset & Dunlap.
- Shuker, Roy, (2002). Popular Music: The Key Concepts. ISBN 0415284252., Routledge, (2nd edn.) .
- Starr, Larry & Waterman, Christopher, (2002) American Popular Music: From Minstrelsy to MTV. Oxford University Press. 2003..
- Watkins, S. Craig, (2005). Hip Hop Matters: Politics, Pop Culture, and the Struggle for the Soul of a Movement. Beacon Press. ISBN 0807009822.,, .
