Mark Z. Danijelevski
Mark Z. Danijelevski (engl. Mark Z. Danielewski; Njujork, 5. mart 1966) je američki književnik. Iako je njegov drugi roman Samo revolucije (2006) bio nominovan za Nacionalnu nagradu za književnost, Danijelevski je najviše poznat po svom debi romanu Kuća listova (2000)[1].
| Mark Z. Danijelevski | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 5. mart 1966. |
| Mesto rođenja | Njujork, SAD |
| Književni rad | |
| Najvažnija dela | Kuća listova, The Fifty Year Sword, Only Revolutions |
| Zvanični veb-sajt | |
Biografija
urediMark Danijelevski je rođen u Njujorku, 1966. godine. Otac mu je poznati avangardni režiser, Ted Danijelevski, a sestra Ana Danijeleveski, poznata pevačica. Zbog očevog posla, porodica se stalno selila, tako da je Mark do svoje desete godine živeo u 6 različitih zemalja: Gana, Indija, Španija, Švajcarska, Engleska i Sjedinjene Američke Države.
Mark i njegova sestra srednju školu su završili u Provo, Juti. Danijelevski je rekao da mu je život u Juti, kao i iskustva iz drugih zemalja, pomogli da stekne poštovanje prema kreativnosti u svim njegovim oblicima. Detinjstvo i mladost Marka nisu mnogo poznati javnosti. Kritičari pokušavaju da njegovu boigrafiju otkriju kroz likove iz njegovih romana (lik Džonija Traunta u romanu Kuća lostova). Godine 1985. Danijelevski je proveo neko vreme u Francuskoj, u poseti bratu. Tamo je pronašao pisaću mašinu po kojoj pamti prve čari pisanja. Tokom ovog perioda napisao je neobjavljenu priču Gde tigrovi plešu.
Godine 1988, diplomirao je englesku književnost na Jejlu, gde su mu predavači bili Džon Holander i Stjuart Moltrop. Bio je inspirisan i Haroldom Blumom. 1989. Danijelevski se preselio u Kaliforniju na čijem je univerzitetu, Berkli, upisao ubrzani kurs Latinskog. On je u isto vreme završavao i postdiplomske studije na univerzitetu za film i televiziju, u Los Anđelesu. Tokom ovog perioda je uključen u filmu Derida, dokumentarac zasnovan na karijeri i filozofiji Alžirskog književnog kritičaara i filozofa Žaka Derida.
Danielevski je bio pomoćnik urednika, tonac i kamerman za film, i može se videti kako podešava opremu u jednom trenutku u filmu. 1993. godine umire mu otac, a to je ujedno i godina kada je došao na ideju da napiše knjigu Kuća listova.
Danijelevski je strastveni ljubitelj mačaka. Mačke će se spominjati u svakom njegovom delu, na bezbroj načina će ih spominjati, a postaju i glavna tema u njegovom serijalu Poznato.
Dela
urediRomani
uredi- Kuća listova (2000)
- Samo revolucije (2006)
- Poznato, Tom 1: Kišni majski dan (2015)
- Poznato, Tom 2: U šumi (2015)[2]
- Poznato, Tom 3: Orlovi nokti i bol (2016)
- Poznato, Tom 4: Had (2017)
- Poznato, Tom 5: Sekvoja (2017)
Novele
uredi- The Fifty Year Sword (2005)
- The Whalestoe Letters (2000)
Kratke priče i eseji
urediObjavljeno je i nekoliko kraćih dela među kojima se ističu: Parabola broj 9: 'Beznadežna životinja i kraj prirode , Parabola broj 8: Z je za zoologiju. Gotovo sva ova dela bila su potpuno ignorisana od strane kritičara, iako su kod fanova dobro prolazila. Njegov najnoviji projekat Poznato, ambiciozni serijal koji se sastoji od 27 tomova. Tom 1: Kišni majski dan objavljen je u maju 2015. godine, dok je poslednji objavljen Tom 4: Had je objavljen 7. februara 2017. godine. Objavljivanje petog toma najavljeno je za 31. oktobar 2017. Od kada je objavio prvi tom serijala Poznato, Mark organizuje male turneje po objavljivanju svakog novog toma.
Muzičke kolaboracije
urediAna Danijelevski
urediMark 2000. godine kreće sa svojom sestrom na turneju po Americi. Zajedno promovišu njegovu knjigu i njen muzički album koji sadrži mnogo elemenata iz knjige Kuća listova. Anin album prati Markova čitanja Kuće listova na nekoliko traka, prati i čitanja pisama koje je Ted Danijelevski ostavio Marku i njegovoj sestri. Njih dvoje su pisma pronašli nakon očeve smrti[3].
Godine2001. Rimejk Anine pesme Hey pretty, koja je pratila markova čitanja knjige Kuća listova, zauzela je 13. mesto na alternativnoj muzičkoj listi. Te godine, Danijelevski i njegova sestra proveli su 3 meseca na turneji Depeche mode-a. Izvodili su uvodni performans.
Reference
uredi- ^ McCaffery,, Larry; Gregory, Sinda (2003). „Haunted House: An Interview with Mark Z. Danielewski”. Critique: Studies in Contemporary Fiction. Vol. 44, No. 2: 99—135.
- ^ Danielewski, Mark Z. (2015). The Familiar, Volume 2: Into the Forest. United States: Pantheon Books. ISBN 9780375714962. Pristupljeno 10. 4. 2017.
- ^ „Mark Z. Danielewski and Poe Borders Tour”. MZD AND POE'S BORDERS TOUR 2000. Arhivirano iz originala 07. 09. 2017. g. Pristupljeno 10. 4. 2017.
Literatura
uredi- Danielewski, Mark Z. (2015). The Familiar, Volume 2: Into the Forest. United States: Pantheon Books. ISBN 9780375714962. Pristupljeno 10. 4. 2017.
