Krnjača
Krnjača je gradsko naselje koje se nalazi u beogradskoj opštini Palilula, na levoj obali Dunava. Sa „Starim Beogradom“ je povezana Pančevačkim mostom.
Krnjača | |
---|---|
Administrativni podaci | |
Grad | Beograd |
Opština | Palilula |
Geografske karakteristike | |
Koordinate | 44° 50′ 29″ S; 20° 30′ 01″ I / 44.841268° S; 20.500156° I |
Lokacija i stanovništvo
urediKrnjača se nalazi na levoj obali Dunava. Naselje je izgrađeno iza dugog nasipa duž Dunava, ali se i dalje često dešava da bude poplavljeno. Krnjača je dosta razbacano naselje i proteže se duž dve glavne saobraćajnice u ovoj oblasti, Pančevačkog puta koji povezuje Pančevo i Beograd i Zrenjaninskog puta koji povezuje Beograd i Zrenjanin. Na južnoj strani Krnjača se graniči sa Dunavom, na zapadu sa kanalom „Jojkićev Dunavac“, na severu sa kanalom „Mokri Sebeš“ i močvarom „Veliko Blato“ dok se na istoku prostire do potoka „Sebeš“. Kanal „Kalovita“ protiče kroz središte naselja. Kroz svoje severno produženje Dunavskog venca, Krnjača čini urbanu vezu sa Borčom, dok se na istoku proteže u pravcu Pančeva.
Po popisu iz 1971, poslednjem koji Krnjaču beleži kao zaseban grad, bilo je 11.834 stanovnika. Prema popisu iz 2002, Krnjača je imala 23.509 stanovnika (Dunavski venac — 13.414, Reva — 2.808 i Kotež — 7.287)
Ovde se nalaze Železnička stanica Krnjača i Železnička stanica Krnjača most.
Istorija
urediPrvi put se spominje 1832. pod nazivom „Nova Borča“. Srpska plemićka porodica Jagodić imala je u vlasništvu to mesto. Jovan "ot Jagodić" iz Pančeva pominje se 1833. godine kao posednik Krnjače. Petar Jagodić "ot Krnjače" je bio prenumerant srpske knjige 1846. godine.
Jedno naselje na prostoru Krnjače je nastalo pre polovine 1930-tih, u vreme građenja Pančevačkog mosta i melioracije Pančevačkog rita, između nasipa železničke pruge i protivpoplavnog nasipa pored Dunava. Kuće su bile od slabog materijala, doseljeni stanovnici, najviše iz Banata i Bačke, ali i drugih krajeva, bavili su se poljoprivredom. Bilo je i dosta kafana u koje su dolazili Beograđani.[1]
Preko puta dorćolske elektrocentrale 1930-tih se nalazilo Jojkićevo kupatilo "Jugoslavija". Imalo je drvenu konstrukciju sa "hiljadu kabina", uzdignutu na betonske stubove, terase za sunčanje, tri bazena, kuhinju i zaklon od lošeg vremena. Primalo je i do 7.000 kupača, koji su prevoženi motornim čamcima s druge obale.[2]
Godine 1945. je postala zasebno selo, a od 1952. i deo posebne opštine. Godine 1955. su priključena mesta Borča, Ovča i Padinska Skela. Godine 1965. opština je ukinuta a njena teritorija priključena Paliluli. Pokret za odvajanje ovog područja bivše opštine od Palilule bio je jako aktivan u poslednjih 10 godina, i kao rezultat toga, 2005. godine Skupština opština Palilula je predložila Skupštini grada Beograda formiranje nove gradske opštine, Dunavski venac. Međutim, do sada još uvek nema konkretnih planova za sprovođenje ove inicijative u delo.
Naselja
urediKrnjača ima mnogo podnaselja i to su Dunavski venac, Reva, Kotež, Kožara, Mika Alas i klaster blokova u svom centralnom delu. Za razliku od novobeogradskih blokova, blokovi u Krnjači nisu blokovi zgrada pravilnih geometrijskih i geografskih oblika.
Blokovi
urediDemografija
urediNa teritoriji koja obuhvata delove Krnjače pre 1970-ih, 2002. godine živelo je 23.509 stanovnika (Krnjača i Dunavski venac 13.414, Reva 2.808 i Kotež 7.287) u Krnjači živi 0,2% Roma, 1,2% Hrvata 3,0% ostale nacionalne manjine dok je 95,6% Srba.