Islam u Crnoj Gori
Islam u Crnoj Gori se odnosi na sljedbenike, zajednice i vjerske institucije islama u Crnoj Gori. Druga je religija po broju sljedbenika u zemlji, posle hrišćanstva. Prema popisu iz 2011. godine, 118.477 muslimana Crne Gore čini 20% ukupnog stanovništva.[1] Crnogorski muslimani uglavnom pripadaju sunitskoj grani. Prema procjeni istraživačkog centra Pev, muslimani čine 130.000 stanovnika (20,3%) od 2020. godine.
| Ukupna populacija | |
|---|---|
| 130.000 (2020) | |
| Regioni sa značajnom populacijom | |
| Najveće koncentracije u severoistočnim opštinama Bijelo Polje, Petnjica, Rožaje, Gusinje i Plav, kao i jugoističnim opštinama Ulcinj, Bar i Tuzi. | |
| Religije | |
| Sunizam | |
| Jezici | |
| srpski, bošnjački, albanski i romski |
Istorijat
uredi
U 15. vijeku crnogorski vladar Ivan Crnojević (1465—1490) bio je u ratu sa infiltrirajućim Mlečanima. U nemogućnosti da održi rat na oba fronta, Osmansko carstvo je osvojilo veći dio teritorije Crne Gore i uvelo islam. Ivanov treći sin Staniša Crnojević bio je prvi istaknuti Crnogorac muslimanske vjeroispovijesti i od tada islam nije bio neuobičajena vjera crnogorskoj vladarskoj dinastiji Crnojevića.
Staniša Crnojević uzeo je ime Skender Crnojević i vladao iz prestonice na Cetinju. Poznat je kao jedan od najistaknutijih muslimanskih administratora u sjevernim krajevima Osmanskog carstva slovenskog porekla za vreme vladavine sultana Selima I. Poznato je da je Crnojević komandovao vojskom od oko 3000 Akindžija, a takođe je održavao prepisku sa susednim savremenicima kao što je Gazi Husrev-beg.
Muslimani Crne Gore su uglavnom Bošnjaci i Albanci po nacionalnosti, ali se neki izjašnjavaju i kao etnički Muslimani i Crnogorci. Pristalice islama u Crnoj Gori najviše se nalaze u regionu Sandžaka u Crnoj Gori i Ulcinju, Baru i Podgorici. Bošnjaci imaju slično etničko poreklo sa etničkim muslimanima, ali se razlikuju po ideologiji kojoj nacionalnosti pripadaju.[2] U Crnoj Gori je osnovano 13 savjeta Islamske zajednice: Podgorica, Tuzi, Dinoša, Bar, Ulcinj, Pljevlja, Bijelo Polje, Berane, Petnjica, Rožaje, Plav i Gusinje.
Demografija
uredi
Prema popisu iz 2011. godine, u Crnoj Gori ima 118.477 pristalica islama.
Etnički sastav muslimana (pristaša islama) u Crnoj Gori:
- 53.453 Bošnjaka
- 22.267 Albanaca
- 20.270 Muslimana (posebna etnička grupa)
- 12.758 Crnogoraca
- 5.034 Roma
- 2.003 Egipćana (posebna etnička grupa)
- 256 Muslimana/Crnogoraca
- 195 Goranaca
- 183 Muslimana/Bošnjaka
- 181 Bošnjak/Musliman
- 172 Crnogoraca/Muslimana
- 169 Bošnjaka
- 101 Turčin
- ostalih (ispod 100 članova po zajednici) i etnički nedeklarisanih
Geografska rasprostranjenost
urediPostoje velike regionalne razlike u rasprostranjenosti muslimanskog stanovništva. Opština Rožaje je, na primer, gotovo isključivo naseljena sledbenicima islama, dok u opštini Plužine nema muslimana.
| Opština | Stanovništvo
(popis iz 2011) [3] |
Muslimani (%) |
|---|---|---|
| Rožaje | 22.964 | 94,95 |
| Plav | 13.108 | 76,64 |
| Ulcinj | 19.921 | 71,82 |
| Bijelo Polje | 46.051 | 46,18 |
| Bar | 42.048 | 30,14 |
| Berane | 33.970 | 27,97 |
| Pljevlja | 30.786 | 16,37 |
| Podgorica | 185.937 | 11,23 |
| Tivat | 14.031 | 5,10 |
| Budva | 19.218 | 3,40 |
| Herceg Novi | 30.864 | 2,01 |
| Kotor | 22.601 | 1,66 |
| Danilovgrad | 18.472 | 1,41 |
| Nikšić | 72.443 | 1,39 |
| Cetinje | 16.657 | 0,76 |
| Šavik | 2.070 | 0,58 |
| Kolanjin | 8.380 | 0,55 |
| Mojkovac | 8.622 | 0,29 |
| Andrijevica | 5.071 | 0,16 |
| Žabljak | 3.569 | 0,14 |
| Plužine | 3.246 | 0,00 |
| Crna Gora | 620.029 | 19,11% |
Galerija
uredi
Vidi još
urediReference
uredi- ^ „Census of Population, Households and Dwellings in Montenegro 2011” (PDF). Monstat. str. 14, 15. Pristupljeno 16. 10. 2016.
- ^ Dimitrova 2001, str. 94-108.
- ^ Census of Population, Households and Dwellings in Montenegro 2011
Literatura
uredi- Dimitrova, Bohdana (2001). „Bosniak or Muslim? Dilemma of one Nation with two Names” (PDF). Southeast European Politics. 2 (2): 94—108.
- Đečević, Mehmed; Vuković-Ćalasan, Danijela; Knežević, Saša (2017). „Re-designation of Ethnic Muslims as Bosniaks in Montenegro: Local Specificities and Dynamics of This Process”. East European Politics and Societies and Cultures. 31 (1): 137—157. doi:10.1177/0888325416678042.
- Kurpejović, Avdul (2018). Ko smo mi Muslimani Crne Gore (PDF). Podgorica: Matica muslimanska Crne Gore. Arhivirano iz originala (PDF) 01. 03. 2019. g. Pristupljeno 20. 04. 2023.
