Evroazijska ploča
Evroazijska ploča je tektonska ploča koja uključuje većinu kvazikontinenta Evroazije (kopnena masa koja se sastoji od tradicionalnih, „pravih” kontinenata Evrope i Azije), sa značajnim izuzecima Indijskog potkontinenta, Arapskog potkontinenta i područja istočno od Čerskog grebena u istočnom Sibiru. Takođe uključuje okeansku koru koja se proteže zapadno do Srednjoatlantskog grebena i severno do Gakelskog grebena.
Evroazijska ploča | |
---|---|
Eponim | Evroazija |
Tip | glavna |
Kompozicija | okeanska i kontinentalna kora |
Prosečna površina | 67.800.000 km2 [1] (ili: 1,43268 sr) |
Granice | Srednjoatlantski i Gakelski greben; Cangposki šav |
Rotacija1 | |
— brzina | 0,8591 °/Ma |
— Ojlerov pol | 61° 07′ S; 85° 82′ Z |
Pokretanje2 | |
— brzina | 7 mm — 14 mm godišnje (tačnije: 9,5 mm godišnje) |
— smer | severozapad (Evropa) jugoistok (Azija) |
Odlike | Evropa, Azija; Atlantski okean, Arktički okean |
1 relativno u odnosu na Pacifičku ploču2 relativno u odnosu na Afričku ploču |
Istočna strana je granica sa Severnoameričkom pločom na severu i granica sa Filipinskomorskom pločom na jugu, te moguće sa Ohotskom pločom i Amurskom pločom. Južna strana je granica sa Afričkom pločom na zapadu, Arapskom pločom u sredini i Indo-australijskom pločom na istoku. Zapadna strana je divergentna granica sa Severnoameričkom pločom (čini deo Srednjoatlantskog grebena na samom severu), koja je urakljena Islandom. Sve vulkanske erupcije na Islandu — kao što su one kada je 1973. godine eruptirao Eldfel (vulkan islandskog ostrva Hejmaej), ili kada je 1783. godine eruptirao Laki, ili kada je 2010. eruptirao Ejafjadlajekidl — uzrokovane su razilaženjem Severnoameričke i Evroazijske tektonske ploče, što je rezultat divergentnih sila koje deluju na granicama ploča.
Geodinamikom centralne Azije dominira međudelovanje između severne Evroazijske i Indijske ploče. U ovom području, mnoge potploče ili blokovi kore mogu lako da se prepoznaju. Ove potploče ili blokovi kore formiraju Centralnoazijsku tranzitnu zonu i Istočnoazijsku tranzitnu zonu.[2]
Vidi još
urediReference
uredi- ^ „Sizes of Tectonic or Lithospheric Plates”. Geology.about.com. 20. 9. 2016. Arhivirano iz originala 11. 11. 2016. g. Pristupljeno 31. 10. 2016.
- ^ Gatinsky, Y.; Rundquist, D.; Vladova, G.; Prokhodova, T. Up-to-Date Geodynamics and Seismicity of Central Asia.
-
Evroazijska ploča na mapi
-
Ortografska projekcija Evroazijske ploče na globus