Dragoljub Petrović Rade
Dragoljub Petrović Rade (Petrovac, kod Leskovca, 18. decembar 1919 — Beograd, 27. avgust 1994) bio je učesnik Narodnooslobodilačke borbe, general-pukovnik JNA, društveno-politički radnik Socijalističke Republike Srbije i narodni heroj Jugoslavije.
| dragoljub petrović | ||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Dragoljub Petrović Rade | ||||||||||||||||||
| Lični podaci | ||||||||||||||||||
| Datum rođenja | 18. decembar 1919. | |||||||||||||||||
| Mesto rođenja | Petrovac, kod Leskovca, Kraljevstvo SHS | |||||||||||||||||
| Datum smrti | 27. avgust 1994. (74 god.) | |||||||||||||||||
| Mesto smrti | Beograd, Srbija, SR Jugoslavija | |||||||||||||||||
| Profesija | vojno lice | |||||||||||||||||
| Porodica | ||||||||||||||||||
| Supružnik | Olga Rada Petrović | |||||||||||||||||
| Delovanje | ||||||||||||||||||
| Član KPJ od | 1941. | |||||||||||||||||
| Učešće u ratovima | Narodnooslobodilačka borba | |||||||||||||||||
| Služba | NOV i PO Jugoslavije Jugoslovenska narodna armija 1941 — 1979. | |||||||||||||||||
| Čin | general-pukovnik | |||||||||||||||||
| Heroj | ||||||||||||||||||
| Narodni heroj od | 20. decembra 1951. | |||||||||||||||||
| Odlikovanja |
| |||||||||||||||||
Biografija
urediRođen je 18. decembra 1919. godine u selu Petrovcu, kod Leskovca. Poticao je iz zemljoradničke porodice. Posle završetka osnovne škole, živeo je u svom selu i bavio se zemljoradnjom. Kao mladić, kretao se u društvu srednjoškolaca, koji su pripadali omladinskom revolucionarnom pokretu i preko njih dobio prva saznanja o radničkom pokretu. Preko njih je takođe nabavljao i revolucionarnu i marksističku literaturu, pa je postao simpatizer Komunističke partije Jugoslavije (KPJ).[1]
Posle okupacije Jugoslavije, 1941. godine priključio se u radu na organizovanju ustanka — prenosio je partijsko-propagandni materijal, učestvovao u pisanju i lepljenju parola, okupljanju omladine i dr. Jula 1941. godine je primljen u članstvo Saveza komunističke omladine Jugoslavije (SKOJ). Njegova grupa je u toku leta vršila upade u sela Leskovačkog sreza i spaljivala opštinske arhive, da ne bi koristile okupatorima. Polovinom oktobra, učestvovala u napadu na četnike u selu Lapotincu, kod Leskovca. U ovoj borbi razoružano je 16 četnika i zaplenjen jedan puškomitraljez, kao i veća količina lakšeg naoružanja i municije. Dobro naoružana, njegova grupa je tada stupila u Jablanički partizanski odred.[1]
Ubrzo po dolasku u Odred, učestvovao je u borbama za oslobođenje Lebana, Vlasotinca i drugih mesta, a novembra 1941. godine je kao primeran borac primljen u članstvo Komunističke partije Jugoslavije (KPJ). Krajem decembra je postavljen za komandira čete u Jablaničkom odredu, potom za pomoćnika političkog komesara Odreda i člana Sreskog komiteta Partije. Bio je deo Prvog južnomoravskog partizanskog odreda, koji je nastao februara 1943. srastanjem Kukavičkog, Jablaničko-pasjačkog i Topličkog (jastrebačkog) NOP odreda. U njemu se nalazio na na dužnostima pomoćnika političkog komesara bataljona i pomoćnika političkog komesara Odreda.[1]
Prilikom formiranja Druge južnomoravske brigade, novembra 1943. godine, postavljen je za pomoćnika političkog komesara brigade, a istovremeno je postao i član Okružnog komiteta KPJ za Leskovac. Od marta 1944. godine bio je politički komesar Operativnog štaba Južnomoravske operativne zone, pa prvi politički komesar 21. srpske udarne divizije, a od jula iste godine zamenik komandanta ove divizije. Kao politički i vojni rukovodilac, učestvovao je u svim borbama njegovih jedinica i četiri puta je teško ranjen.[1]
Novembra 1944. godine, zajedno sa grupom prvih oficira NOVJ, bio je upućen na školovanje u Sovjetski Savez, gde je u Moskvi završio Višu vojnu akademiju „Vorošilov“. Posle povratka u Jugoslaviju, završio je i Višu vojnu akademiju JNA. U Jugoslovenskoj narodnoj armiji (JNA) nalazio se na dužnostima komandanta divizije, zatim komandanta korpusa, komandanta Komande Grada Beograda i načelnika Uprave pešadije u Državnom sekretarijatu za narodnu odbranu (DSNO). Aktivna vojna služba mu je prestala 1979. godine u činu general-pukovnika JNA.
Posle demobilizacije, aktivno se bavio društveno-političkim radom. Bio je član Predsedništva SUBNOR-a Srbije, član Predsedništva Socijalističkog saveza radnog naroda Srbije i član Centralnog komiteta Saveza komunista Srbije. Biran je za delegata Društveno-političkog veća u Skupštini SR Srbije, a bio je i predsednik Zajedničke komisije oba veća Skupštine SR Srbije za narodnu odbranu.
Umro je 27. avgusta 1994. godine u Beogradu i sahranjen je u Aleji narodnih heroja na Novom groblju u Beogradu.
Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih jugoslovenski odlikovanja, među kojima su — Orden ratne zastave, Orden zasluga za narod sa zlatnom zvezdom, Orden bratstva i jedinstva sa zlatnim vencem, Orden narodne armije sa lovorovim vencem, Orden za vojne zasluge sa velikom zvezdom, Orden partizanske zvezde sa srebrnim vencem, Orden narodne armije sa zlatnom zvezdom, Orden zasluga za narod sa srebrnim zracima, Orden partizanske zvezde sa puškama i dva Ordena za hrabrost.[2] Od inostranih odlikovanja, nosilac je Partizanskog krsta NR Poljske. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 20. decembra 1951. godine.
Reference
urediLiteratura
uredi- Ko je ko u Jugoslaviji. Beograd. 1958.
- Vojni leksikon. Beograd: Vojnoizdavački zavod. 1981.
- Narodni heroji Jugoslavije tom II. Beograd: Narodna knjiga. 1982.
- Pavićević, Miodrag; Rakić, Hranislav (1986). Leskovački i vranjski kraj, istorijsko-geografski pregled. Leskovac.
- Božović, Luka (2004). Dvadeset godina na obezbeđenju Tita. Beograd: Cicero.
