Dora Mar
Dora Mar (fr. Dora Maar; Tur, 22. novembar 1907 – Pariz, 16. jul 1997), rođena kao Anrijet Teodora Marković (fr. Henriette Theodora Markovic), bila je francuska slikarka, fotograf i pesnik. Poznata je kao Pikasova muza, koju je portretisao na brojnim portretima tokom njihove burne ljubavne veze tokom 1930-ih. Pored toga, Dora Mar je poznata po brojnim portretima Pikasa za vreme dok je on slikao svoju čuvenu Gerniku.
| Dora Mar | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 22. novembar 1907. |
| Mesto rođenja | Tur, Francuska |
| Datum smrti | 16. jul 1997. (89 god.) |
| Mesto smrti | Pariz, Francuska |
| Porodica | |
| Roditelji | Josip Marković |
| Umetnički rad | |
| Polje | slikarstvo, fotografija, poezija |
| Pravac | nadrealizam |
| Uticaji od | Andre Lot |
| Najvažnija dela | Brojni foto portreti Pabla Pikasa |
Biografija
urediDora Mar (Dora Maar) (Teodora Marković) bila je ćerka poznatog hrvatskog arhitekte Josipa Markovića iz Siska koji je izgradio čitave kvartove po Buenos Airesu. Arhitekta Marković se oženio Francuskinjom Lujzom Isevoazan 31. marta 1903. u crkvi Sv. Jurja na Trsatu. Dora je živela na relaciji Argentina- Francuska.
Dora Mar je počela studije slikarstva u Parizu 1927, ali se ubrzo prebacila na studij fotografije na École de Photographie de la Ville de Paris. U nekoliko narednih godina afirmisala se kao vrsni portretista istaknutih nadrealista; Andrea Bretona, Men Reja, Pol Elijara..., ali i kao umetnica veštih foto montaža, portreta, aktova, pejzaža, modnih i reklamnih fotografija i uličnih scena Pariza, Londona i Barselone.[1]
Sa Pablom Pikasom Dora se upoznala u januaru 1936. (imala je 29. godina) na terasi kafea Les Deux Magots u (Saint-Germain-des-Prés, Parizu), bila je u društvu pesnika Pola Elijara a svojom lepotom i izvrsnim španskim fascinirala je Pikasa. Postali su ljubavnici. Njihov odnos trajao je gotovo devet godina.[2]
Pikaso je naslikao brojne portrete tužne Dore (patila je jer je bila sterilna) i zvao je svojom privatnom muzom.[2] Nakon njihovog razlaza 1945. doživela je emocionalni slom i dugo se oporavljala. Pisala je poeziju i slikala apstraktne krajolike južne Francuske, povremeno se bavila fotografijom.[1]
Vredi pomenuti da je jedan portret Dore Mar koji je naslikao Pablo Pikaso ukraden iz jedne saudijske jahte u Antibu između 7. i 11. marta 1999. godine.[2]
Vidi još
urediReference
uredi- ^ a b „Dora Maar: Photographer” (na jeziku: engleski). New York Art World. Pristupljeno 2012-08-22.
- ^ a b v „Dora Maar” (na jeziku: engleski). History of Art. Arhivirano iz originala 23. 01. 2020. g. Pristupljeno 2012-08-22.
Literatura
uredi- Andrew Fox, 2011, "[deyoung.famsf.org/blog/picasso-women-behind-artist Picasso: The Women Behind the Artist]", de Young Fine Arts Museum of San Francisco (online), July 20, 2011
- Carol Vogel, 2006, "[www.nytimes.com/2006/05/04/arts/design/04auction.html Mystery Bidder Spends $95 Million on a Picasso]", The New York Times (online), May 4, 2006.
- Mladen Urem, 2006, ' [in Croatian, "Janko Polić Kamov, Dora Maar and Croatian Avantgarde"], Rijeka, Croatia:Rival. Janko Polić Kamov, Dora Maar i hrvatska avangarda. ISBN 978-953-6700-06-6..
- Alicia Dujovne Ortiz, 2003, ', Paris:Bernard Grasset. Dora Maar: prisonnière du regard. ISBN 978-2-246-60791-5..
- Donald Goddard, 2004, [www.newyorkartworld.com/reviews/maar.html Reviews: Dora Maar: Photographer], New York Art World (online).
- Mary Ann Caws, 2000, Dora Maar with and without Picasso, London:Thames & Hudson. ISBN 978-0-500-51009-4., see [1], accessed 22 March 2015.
- Mary Ann Caws, 2000, ", New York:HBG Little, Brown (Bullfinch). Picasso's Weeping Woman: The Life and Art of Dora Maar. ISBN 978-0-8212-2693-3.
- James Lord, 1997, Picasso and Dora: A Memoir, New York:Phoenix. ISBN 978-0-7538-0249-6..
Spoljašnje veze
uredi- The Dora Maar house, and the Brown Foundation Fellows Program[mrtva veza]
- Examples of Dora Maar art
- Examples of Dora Maar photography Arhivirano na sajtu Wayback Machine (23. januar 2020)
- Report of the two 1999 thefts in France
- Grave, Memorial of Dora Maar
- Jugoslovenka kojoj je Pikaso uništio život: Teodora Marković je bila njegova muza i ljubav, ostavio je na najsramniji način (Najžena, 9. januar 2022)
