Danmorov rat
Rat lorda Danmora (engl. Lord Dunmore's War), oružani sukob između britanskih kolonista u Virdžiniji i lokalnih Indijanaca iz plemena Šoni.[1][2]
| Rat lorda Danmora | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Deo Indijanskih ratova | |||||||||||
.jpg) Bitka kod Point Plezanta (10. oktobra 1774), odlučujuća pobeda kolonista | |||||||||||
| |||||||||||
| Sukobljene strane | |||||||||||
 Britanska imperija.svg){kind=small} kolonija Virdžinija |
Šoni | ||||||||||
| Komandanti i vođe | |||||||||||
|
Džon Mari, grof Danmor |
Kornstok | ||||||||||
| Jačina | |||||||||||
| oko 2.000 boraca[1] | oko 300-500 ratnika | ||||||||||
| Žrtve i gubici | |||||||||||
| znatni[1] | znatni[1] | ||||||||||
Pozadina
urediPrapostojbina plemena Šoni (ime na njihovom jeziku znači Južnjaci) bila je u dolini reke Ohajo. Sredinom 18. veka glavnina plemena Šoni živela je na teritoriji Ohaja, sa manjim grupama naseljenim u Kentakiju, Tenesiju i Zapadnoj Virdžiniji, ali je pleme vodilo nomadski način života, prateći divljač duž Apalačkih planina od Alabame i Floride na jugu do Pensilvanije na severu. Priliv novih doseljenika iz Evrope i glad kolonista za novim posedima neminovno su doveli do sukoba Šonija sa engleskim kolonistima. U Francuskom i indijanskom ratu (1756-1763) Šoniji koje je predvodio poglavica Kornstok (1720-1777), borili su se na strani Francuza, a u Pontjakovom ratu (1763-1766) protiv engleskih doseljenika u zapadnoj Pensilvaniji, koji su se naseljavali na indijanskoj zemlji. Posle Pontjakovog poraza Šoniji su nastavili sa pljačkaškim pohodima i čarkama protiv britanskih kolonista od Ohaja do planina u zapadnom delu Severne Karoline. U Kentakiju i Tenesiju, gde su šumoviti predelu pružali Šonijima najbolja lovišta, njihova brojnost i otpor činili su ih glavnom preprekom u širenju kolonija na zapad i najmoćnijim plemenom u dolini reke Ohajo.[1]
Rat
urediPoraz Indijanaca u Pontjakovom ratu ohrabrio je naseljenike da krenu zapadno od Apalačkih planina, gde su naišli na ogorčen otpor Šonija koji su nastojali da zaštite svoja sela u Ohaju i svoja lovišta u Kentakiju. U obe oblasti rat na granici besneo je bez prestanka od 1766, i 1774. čarke su se pretvorile u pravi rat između Šonija i kolonista iz Virdžinije poznat kao Rat lorda Danmora. Oko 2.000 kolonista, predvođenih guvernerom Danmorom, upalo je u Kentaki i Ohajo. U žestokoj bici kod Point Plezanta u Zapadnoj Virdžiniji (10. oktobra 1774) obe strane su pretrpele teške gubitke, ali je indijanski poglavica Kornstok pristao na mir.[1][2]
Posledice
urediDa bi spasao sela svojih ljudi u Ohaju, Kornstok se odrekao prava Šonija na zemlje južno od reke Ohajo i dozvolio Virdžinijncima da otvore Kentaki za naseljavanje. Uprkos činjenici da je Danmor priznao pravo Indijanaca na zemlju severno od reke Ohajo, prodor naseljenika u preostale indijanske oblasti se nastavio. Kornstok je mučki ubijen u tvrđavi Randolf (engl. Fort Randolph) za vreme pregovora 1777, što je dovelo do dugotrajnih borbi između Šonija i belaca, koje su okončane tek u Tikamsijevom ratu (1811-1813).[1][2]
Izvori
uredi- ^ a b v g d đ e Džozefi Mlađi, Elvin M. (2003). Poglavice patrioti, Hronika otpora američkih indijanaca. Beograd: Metafizika. str. 134—137. ISBN 86-84091-08-6.
- ^ a b v Nikola Gažević, Vojna enciklopedija 4, Vojnoizdavački zavod, Beograd (1972), str. 621
Literatura
uredi- Džozefi Mlađi, Elvin M. (2003). Poglavice patrioti, Hronika otpora američkih indijanaca. Beograd: Metafizika. str. 134—137. ISBN 86-84091-08-6.COBISS.SR 105388812