Bajo Pivljanin
Bajo (Nikolić) Pivljanin (Rudinice, Pivska župa, 1630 — Vrtijeljka, kod Cetinja, 7. maj 1685) je bio čuveni kao srpski hajdučki četobaša ili harambaša iz Pive. Opevan je u mnogim epskim narodnim pesmama.[1] Poznat je i pod imenom Dragojlo.
Bajo Pivljanin | |
|---|---|
 Bajo Pivljanin ubija Turčina | |
| Puno ime | Dragojlo Nikolić |
| Datum rođenja | 1630. |
| Mesto rođenja | Piva (pleme), Hercegovački sandžak (danas Crna Gora),  Osmansko carstvo |
| Datum smrti | 7. maj 1685. (54/55 god.) |
| Mesto smrti | Vrtijeljka, kod Cetinja, Crnogorski vilajet, Osmansko carstvo |
Učesnik je Kandijskog rata, četovao je i u Boki kotorskoj. Pominje se u mletačkim izvorima 1669. godine kao hajdučki poglavica koji je čuvao bokokotorski kraj od naleta Turaka i dobio je nagradu od Mletaka.
Sredinom 1671. godine, on i 600 hajduka je iz Risna brodovima prevezeno u Pulu. U Zadru se nastanjuje u leto 1674. godine i deluje kao jedan od vođa uskoka. Te godine se i prvi put spominje u pisanim izvorima kada je napao turski karavan na teritoriji Dubrovačke republike. Tamo se i združio sa Stojanom Jankovićem, sa kojim se čak i orodio, pošto mu se brat Mitar oženio njegovom sestrom Ankom.[2] U Boku kotorsku se vraća 1684. godine i ponovo počinje sa hajdučijom. Pivljani i Banjani u Boku su došli organizovano zaslugom Baja Pivljanina 1685. godine. Kod mesta Dražin Vrt (opština Kotor) postoji kula Baja Pivljanina, u kojoj je, po predanju, boravio tokom četovanja.
Kao pomoć Crnogorcima, kotorski providur Zane šalje odred hajduka i Bokelja pod Bajovom komandom. Do sukoba je došlo na Vrtijeljci, gde su Osmanlije izvojevale pobedu. Pre bitke na Vrtijeljki, 1684. godine imao je sukob sa kapetanom Milješkovićem iz Krtola, nakon čega je tražio od Mletačke republike da ga oslobodi krivice, čime je demonstrirao prejemstvo hajdučkog suda naspram Mletačkog.
U austrijsko-turskom ratu, koji je počeo 1683. godine, kao i u tzv. Morejskom ratu, koji je između Mlečana i Turaka počeo sledeće godine (1684.), istakao se svojim junaštvom, zajedno sa srpskim uskokom Stojanom Jankovićem po Ravnim kotarima i Dalmaciji.
Poginuo je početkom maja 1685. u bici na Vrtijeljci pored Cetinja kada je sa svojih 1.200 hajduka branio nadiranje skadarskog sandžakbega Sulejman-paše Buštalije. Sahranjen je pred Vlaškom crkvom na Cetinju. Ova bitka je opisana u srpskoj narodnoj pesmi Boj na Vrtijeljci.
Njegovu borbu i pogibiju na Vrtijeljci opevao je i Njegoš u Gorskom Vijencu:
| „ | Tri serdara i dva vojevode sa njihovo trista sokolovah, soko Bajo su tridest zmajevah mrijet neće dok svijeta traje. Dočekaše Šenđera vezira Ne kće Srbin izdati Srbina |
” |
Vidi još
urediReference
uredi- ^ Mišić, Milan, ur. (2005). Enciklopedija Britanika. A-B. Beograd: Narodna knjiga : Politika. str. 96. ISBN 86-331-2075-5.
- ^ Srpska enciklopedija
- Istorijski leksikon Crne Gore/Daily Press/Podgorica 2006. godine
Spoljašnje veze
uredi
