Džejms Makdivit
Ovaj članak sadrži spisak literature (štampane izvore i/ili veb-sajtove) korišćene za njegovu izradu, ali njegovi izvori nisu najjasniji zato što ima premalo izvora koji su uneti u sam tekst. |
Džejms Olton "Džim" Makdivit (engl. James Alton "Jim" McDivitt; Čikago, 10. jun 1929 — Tuson, 13. oktobar 2022) bio je američki pilot, inženjer, astronaut. Izabran je za astronauta 1962. godine.
Džejms Makdivit | |
---|---|
Lični podaci | |
Puno ime | Džejms Olton Makdivit |
Datum rođenja | 10. jun 1929. |
Mesto rođenja | Čikago, SAD |
Datum smrti | 13. oktobar 2022.93 god.) ( |
Mesto smrti | Tuson, SAD |
Državljanstvo | SAD |
Nacionalnost | Amerikanac |
Obrazovanje | UM (BS, 1959) |
Zanimanje | astronaut opitni pilot vazduhoplovni inženjer |
Karijera | |
Tip | Astronaut NASA |
Status | penzionisan |
Čin | Brigadni general (ARV) |
Vreme u svemiru | 14 dana 2 sata 56 minuta |
Selekcija | Nasina grupa 2 iz 1962. |
Misije | Džemini 4, Apolo 9 |
Logo misija | |
Penzionisanje | jun 1972. |
Odlikovanja |
Pre nego što je izabran za astronauta, leteo je kao borbeni i test pilot u Američkom ratnom vazduhoplovstvu. Nakon završene letačke obuke, leteo je u 145 borbenih misija tokom Korejskog rata. Leteo je na F-80 Šuting starovima i F-86 Sejbrovima. Nakon završetka fakulteta, upućen je u elitnu školu za probne pilote ARV u vazduhoplovnoj bazi Edvards, Kalifornija, odakle izlazi kao test pilot i biva upućen u opitni vazduhoplovni centar, gde leti na raznim tipovima aviona, između ostalih na F-104 Starfajteru, s mogućnošću da postane deo pilotskog kora u okviru North American X-15 programa.[1]
Nakon što je selektovan od strane NASA, leteo je dva puta u svemir i prvi je američki astronaut koji je komandovao svemirskom misijom kao početnik. Reč je o misiji Džemini 4, tokom koje Edvard Vajt postaje prvi Amerikanac u otvorenom svemiru, juna 1965. Drugi put leti u svojstvu komandanta misije Apolo 9, marta 1969. godine. Džejms Makdivit je jedan od astronauta koji su odbili mogućnost da polete na Mesec, budući da mu je ponuđeno mesto pilota lunarnog modula na misiji Apolo 14, nezvanično najniže u hijerarhiji posade. Sam Makdivit je istakao kako je mogao leteti na Apolu 13 da je hteo, ali budući da su ove dve misije zbog nedovoljne spremnosti Alana Šeparda zamenjene, nejasno je na koju je misiju Makdivit mislio.[2]
Od 1969. do 1972. godine bio je menadžer Apolo programa. Penzionisao se u junu 1972. godine sa činom brigadnog generala.
Prvi je rimokatolik u svemiru.[3] Tokom karijere je zabeležio preko 5.000 časova leta, od toga 3.500 na mlaznjacima. Proveo je 14 dana u svemiru.
Srednju školu je završio u gradu Kalamazu, Mičigen 1947. godine. Dve godine je studirao na Džekson Džunior koledžu, pre no je u januaru 1951. stupio u Ratno vazduhoplovstvo SAD. Diplomirao je vazduhoplovnu tehniku na Univerzitetu Mičigen 1959. godine, kao prvi u generaciji. Makdivit je u mladosti bio član Mladih izviđača SAD i imao je čin Tenderfoot Scout.[4] Član je nekoliko kuća slavnih i nosilac brojnih društvenih priznanja, civilnih i vojnih odlikovanja. .[5]
Nakon penzionisanja iz Vazduhoplovstva i NASA, radio je za kompaniju Consumers Power Company, gde je imao izvršne funkcije, da bi potom prešao 1981. godine u Rokvel, odakle 1995. godine odlazi u penziju.[6]
Preminuo je u snu, u 94. godini, 13. oktobra 2022. godine, u svom domu u Tusonu. Ženio se dva puta i imao četvoro dece i dvoje pastorčadi.
Galerija
uredi-
Makdivit u vojnoj uniformi, 1960-ih
-
Makdivit u opremi za let Džeminija 4, 1965. godine
-
Makdivit (prvi zdesna), Jurij Gagarin (prvi sleva) i Ed Vajt (treći zdesna), Pariz, 1965. godine
-
Makdivit i Ed Vajt (desno), 1965. godine
-
Makdivit u opremi za let Apola 9, 1969. godine
-
Makdivit tokom leta Apola 9, 1969. godine
-
Makdivit, 2009. godine
-
Makdivit, Skot i Švajkart na pedesetogodišnjici Apola 9, 2019. godine
Reference
uredi- ^ „James A. McDivitt”. National Aviation Hall of Fame. Arhivirano iz originala 20. 03. 2016. g. Pristupljeno 04. 09. 2017.
- ^ „People who said no to a possible moonwalk”. University of Maryland Institute for Advanced Computer Studies.
- ^ „Famous Catholics”. Adherents.com. Arhivirano iz originala 14. 02. 2012. g. Pristupljeno 29. 10. 2017.
- ^ „Astronauts and the BSA” (PDF). Boy Scouts of America. Arhivirano iz originala (PDF) 13. 11. 2018. g. Pristupljeno 20. 12. 2018.
- ^ „James A. McDivitt bio”. NASA. Arhivirano iz originala 23. 10. 2017. g. Pristupljeno 29. 10. 2017.
- ^ „James A. McDivitt”. National Aviation Hall of Fame. Arhivirano iz originala 28. 02. 2018. g. Pristupljeno 27. 02. 2018.
Spoljašnje veze
uredi- McDivitt's official NAHF biography Arhivirano na sajtu Wayback Machine (20. mart 2016)
- Astronautix biography of James McDivitt
- Spacefacts biography of James McDivitt
- McDivitt at Spaceacts Arhivirano na sajtu Wayback Machine (1. jun 2019)
- McDivitt at Encyclopedia of Science
- James A. McDivitt biography
- Biography in the International Space HOF
- Džejms Makdivit na sajtu IMDb (jezik: engleski)