Ljuba Popović

српски сликар

Ljubomir Popović (Tuzla, 14. oktobar 1934 — Beograd, 12. avgust 2016) bio je srpski slikar. Od 1963. živeo i radio u Francuskoj.

Ljuba Popović
Popović 2014.
Lični podaci
Puno imeLjubomir Popović
Datum rođenja(1934-10-14)14. oktobar 1934.
Mesto rođenjaTuzla, Kraljevina Jugoslavija
Datum smrti12. avgust 2016.(2016-08-12) (81 god.)
Mesto smrtiBeograd, Srbija

Biografija

uredi
 
Popović u mladosti

Ljubomir Ljuba Popović, u svetu poznat kao LjUBA, rođen je 14. oktobra 1934. godine u Tuzli, od majke Spasenije iz svešteničke porodice i oca Alekse, trgovca. Pred Drugi svetski rat porodica se seli u Valjevo, gde Ljuba završava osnovnu školu, a potom i nižu i višu gimnaziju.

Po završetku gimnazije, 1953. godine, dobija posao selektora filmova za valjevski bioskop i mogućnost da u Beogradu usavrši svoj slikarski dar na Akademiji primenjenih umetnosti. Promašivši rok za polaganje prijemnog ispita, upisuje se na Istoriju umetnosti i, istovremeno, na kurs crtanja u Šumatovačkoj. Naredne godine postaje student Akademije primenjenih umetnosti. Tu nastaju njegove studije aktova u prirodnoj veličini kao i prve uljane slike sa neobičnim bićima uronjenim u atmosferu usamljenosti i teskobe.

Godine 1957. Ljuba prelazi na Akademiju likovnih umetnosti, zahvaljujući podršci Marka Čelebonovića, koji ga prima u svoju klasu, na četvrtu godinu studija. Zbog odlaska Čelebonovića u Pariz, petu godinu završava u klasi Đorđa Andrejevića Kuna, a potom i dvogodišnji specijalni tečaj kod Mila Milunovića. Na završnoj izložbi studentskih radova, 1959. godine, njegovi radovi privlače pažnju Leonida Šejke, idejnog vođe pokreta Mediala. Ljubine slike uvrštene su u Treću izložbu Mediale, u Galeriji Grafičkog kolektiva, 1960. godine.

U jesen 1963. godine definitivno napušta Beograd i odlazi u Pariz, ponevši sa sobom samo blok sa crtežima i pet oslikanih platana. Po preporuci Marka Čelebonovića, javlja se g-đi Žinet Sinjak (ćerki slikara Pola Sinjaka), koja ga upoznaje sa Reneom de Solijeom, uglednim teoretičarem umetnosti. On će, 1971. godine, napisati tekst za monografiju o Ljubi, prvu ikad objavljenu u Francuskoj o nekom jugoslovenskom slikaru.

Posredovanjem Renea de Solijea, Ljuba sklapa poznanstvo sa galeristom Marselom Zerbibom, poklonikom nadrealizma i zaštitnikom njegovih sledbenika. On mu otkupljuje platna donesena iz Beograda, pronalazi atelje i počinje da organizuje izložbe u Parizu i Briselu. Uz rad i druženje sa Zerbibom, Ljuba stupa u kontakt sa mnogim važnim akterima pariske intelektualne i umetničke scene. Uskoro će o njemu pisati Andre Pjer de Mandijarg, Alen Žufroa, Rene Etijambl, Patrik Valdberg, Alen Boske, Gustav Rene Hoke i dr. Početkom sedamdesetih upoznaje se sa galeristkinjom Tesom Erold, sa kojom će sarađivati i ostati prijatelj sve do svojih poslednjih dana.

Ljubina internacionalna karijera obeležena je velikim brojem samostalnih i kolektivnih izložbi, izlaskom trinaest monografija, bogatom filmografijom i mnoštvom članaka u umetničkim i književnim časopisima.

Paralelno sa aktivnostima na međunarodnom planu, Ljuba je obeležio i kulturni prostor svoje zemlje. Uz njegovu podršku osnovana je Moderna galerija Valjevo, koja je 2015. godine proslavila tridesetu godišnjicu postojanja.

Prva supruga mu je bila arhitekta Nataša Jančić, a druga arhitekta, psiholog i novinar Slavica Batos. Iz prvog braka ima dve ćerke, Adrianu i Tianu. Adriana Popović je vajarka,[1] Tiana je arhitekta. Iz drugog braka sa Slavicom Batos[2] ima sina Aleksu, inženjera elektronske optike.

Ljubin život ugasio se 12. avgusta 2016. godine, u Beogradu, dva meseca nakon otvaranja poslednje pariske izložbe. Sahranjen je u Valjevu, na brdu iznad kuće u kojoj je proveo detinjstvo i mladost.

 
Grafit navijača Partizana posvećen Popoviću u Beogradu

Slikarstvo Ljube Popovića se najčešće označava kao nadrealističko, fantastično ili simboličko. U Srbiji je ovim trima kategorijama pridružena i četvrta, vezana za istorijski i teorijski kontekst Mediale. Ljuba se, međutim, nikad nije poistovećivao ni sa jednom grupom, pravcem ili školom, niti je imao direktne uzore. U njegovom delu nema ničega što je direktno preuzeto iz realnosti — on se pre svega prepuštao uplivu sopstvenih nesvesnih procesa. Njegove slike takođe mogu izražavati metafizičke, duhovne ili apstraktne ideje. Upijajući znanja i utiske iz najrazličitijih izvora, sledio je sopstvenu liniju vodilju ka cilju koji je, u vreme druženja sa Leonidom Šejkom, definisan kao „integralno slikarstvo”. Prema Ljubinim izjavama i zapisima, integralno slikarstvo bilo bi ono koje objedinjuje filozofski stav u odnosu na sudbinu čoveka u svetu, osluškivanje najintimnijih treptaja slikarevog bića i izvrsno poznavanje zanata.

Ljubine slike deluju snažno na posmatrača najčešće zbog svog erotskog naboja, zbog neobičnih stvorenja, podložnih preobražajima i međusobnim prožimanjima, zbog likovnog bogatstva zasnovanog na nepreglednom mnoštvu oblika, za koje je teško reći da li pripadaju organskom ili mineralnom svetu, realnosti ili predelima iz zaleđa svesti i razuma. Dublje prodiranje u sliku otkriva kompleksnu strukturu koju karakterišu istančan osećaj za kolorističke harmonije, umnoženi uglovi gledanja, kao i znalački uspostavljen odnos između većih ikonografskih celina i minuciozno obrađenih detalja.

Raskošan i uznemirujuću univerzum koji je Ljuba uobličio na svojim platnima svedoči koliko o jednoj krajnje neobičnoj ličnosti, toliko i o umetniku vanredne likovne kulture i širokog spektra interesovanja.

U Galeriji SANU u Beogradu tokom septembra i oktobra 2019. održana je izložba njegovih slika.[3][4]

Reference

uredi
  1. ^ Popović, Gordana (21. 8. 2019). „Svaka Ljubina izložba znak je da je prisutan”. Politika. Pristupljeno 22. 8. 2019. 
  2. ^ Kralj, Miljana (8. 9. 2019). „Ljuba je bio slikar i ljubavi i smrti”. Večernje novosti. Pristupljeno 9. 9. 2019. 
  3. ^ „Retrospektivna izložba slika Ljube Popovića u Galeriji SANU”. B92. 4. 9. 2019. Pristupljeno 6. 9. 2019. 
  4. ^ „Retrospektivna izložba slika akademika Ljube Popovića”. SANU. Pristupljeno 13. 9. 2019. 

Literatura

uredi

Spoljašnje veze

uredi