Ljuba Popović

Ljuba Popović
Ljuba Popović
	Popović 2014.
Lični podaci
Puno ime	Ljubomir Popović
Datum rođenja	14. oktobar 1934.
Mesto rođenja	Tuzla, Kraljevina Jugoslavija
Datum smrti	12. avgust 2016. (81 god.)
Mesto smrti	Beograd, Srbija

Ljubomir Popović (Tuzla, 14. oktobar 1934 — Beograd, 12. avgust 2016) bio je srpski slikar. Od 1963. živeo i radio u Francuskoj.

Biografija

Popović u mladosti

Ljubomir Ljuba Popović, u svetu poznat kao LjUBA, rođen je 14. oktobra 1934. godine u Tuzli, od majke Spasenije iz svešteničke porodice i oca Alekse, trgovca. Pred Drugi svetski rat porodica se seli u Valjevo, gde Ljuba završava osnovnu školu, a potom i nižu i višu gimnaziju.

Po završetku gimnazije, 1953. godine, dobija posao selektora filmova za valjevski bioskop i mogućnost da u Beogradu usavrši svoj slikarski dar na Akademiji primenjenih umetnosti. Promašivši rok za polaganje prijemnog ispita, upisuje se na Istoriju umetnosti i, istovremeno, na kurs crtanja u Šumatovačkoj. Naredne godine postaje student Akademije primenjenih umetnosti. Tu nastaju njegove studije aktova u prirodnoj veličini kao i prve uljane slike sa neobičnim bićima uronjenim u atmosferu usamljenosti i teskobe.

Godine 1957. Ljuba prelazi na Akademiju likovnih umetnosti, zahvaljujući podršci Marka Čelebonovića, koji ga prima u svoju klasu, na četvrtu godinu studija. Zbog odlaska Čelebonovića u Pariz, petu godinu završava u klasi Đorđa Andrejevića Kuna, a potom i dvogodišnji specijalni tečaj kod Mila Milunovića. Na završnoj izložbi studentskih radova, 1959. godine, njegovi radovi privlače pažnju Leonida Šejke, idejnog vođe pokreta Mediala. Ljubine slike uvrštene su u Treću izložbu Mediale, u Galeriji Grafičkog kolektiva, 1960. godine.

U jesen 1963. godine definitivno napušta Beograd i odlazi u Pariz, ponevši sa sobom samo blok sa crtežima i pet oslikanih platana. Po preporuci Marka Čelebonovića, javlja se g-đi Žinet Sinjak (ćerki slikara Pola Sinjaka), koja ga upoznaje sa Reneom de Solijeom, uglednim teoretičarem umetnosti. On će, 1971. godine, napisati tekst za monografiju o Ljubi, prvu ikad objavljenu u Francuskoj o nekom jugoslovenskom slikaru.

Posredovanjem Renea de Solijea, Ljuba sklapa poznanstvo sa galeristom Marselom Zerbibom, poklonikom nadrealizma i zaštitnikom njegovih sledbenika. On mu otkupljuje platna donesena iz Beograda, pronalazi atelje i počinje da organizuje izložbe u Parizu i Briselu. Uz rad i druženje sa Zerbibom, Ljuba stupa u kontakt sa mnogim važnim akterima pariske intelektualne i umetničke scene. Uskoro će o njemu pisati Andre Pjer de Mandijarg, Alen Žufroa, Rene Etijambl, Patrik Valdberg, Alen Boske, Gustav Rene Hoke i dr. Početkom sedamdesetih upoznaje se sa galeristkinjom Tesom Erold, sa kojom će sarađivati i ostati prijatelj sve do svojih poslednjih dana.

Ljubina internacionalna karijera obeležena je velikim brojem samostalnih i kolektivnih izložbi, izlaskom trinaest monografija, bogatom filmografijom i mnoštvom članaka u umetničkim i književnim časopisima.

Paralelno sa aktivnostima na međunarodnom planu, Ljuba je obeležio i kulturni prostor svoje zemlje. Uz njegovu podršku osnovana je Moderna galerija Valjevo, koja je 2015. godine proslavila tridesetu godišnjicu postojanja.

Prva supruga mu je bila arhitekta Nataša Jančić, a druga arhitekta, psiholog i novinar Slavica Batos. Iz prvog braka ima dve ćerke, Adrianu i Tianu. Adriana Popović je vajarka,^[1] Tiana je arhitekta. Iz drugog braka sa Slavicom Batos^[2] ima sina Aleksu, inženjera elektronske optike.

Ljubin život ugasio se 12. avgusta 2016. godine, u Beogradu, dva meseca nakon otvaranja poslednje pariske izložbe. Sahranjen je u Valjevu, na brdu iznad kuće u kojoj je proveo detinjstvo i mladost.

Delo

Grafit navijača Partizana posvećen Popoviću u Beogradu

Slikarstvo Ljube Popovića se najčešće označava kao nadrealističko, fantastično ili simboličko. U Srbiji je ovim trima kategorijama pridružena i četvrta, vezana za istorijski i teorijski kontekst Mediale. Ljuba se, međutim, nikad nije poistovećivao ni sa jednom grupom, pravcem ili školom, niti je imao direktne uzore. U njegovom delu nema ničega što je direktno preuzeto iz realnosti — on se pre svega prepuštao uplivu sopstvenih nesvesnih procesa. Njegove slike takođe mogu izražavati metafizičke, duhovne ili apstraktne ideje. Upijajući znanja i utiske iz najrazličitijih izvora, sledio je sopstvenu liniju vodilju ka cilju koji je, u vreme druženja sa Leonidom Šejkom, definisan kao „integralno slikarstvo”. Prema Ljubinim izjavama i zapisima, integralno slikarstvo bilo bi ono koje objedinjuje filozofski stav u odnosu na sudbinu čoveka u svetu, osluškivanje najintimnijih treptaja slikarevog bića i izvrsno poznavanje zanata.

Ljubine slike deluju snažno na posmatrača najčešće zbog svog erotskog naboja, zbog neobičnih stvorenja, podložnih preobražajima i međusobnim prožimanjima, zbog likovnog bogatstva zasnovanog na nepreglednom mnoštvu oblika, za koje je teško reći da li pripadaju organskom ili mineralnom svetu, realnosti ili predelima iz zaleđa svesti i razuma. Dublje prodiranje u sliku otkriva kompleksnu strukturu koju karakterišu istančan osećaj za kolorističke harmonije, umnoženi uglovi gledanja, kao i znalački uspostavljen odnos između većih ikonografskih celina i minuciozno obrađenih detalja.

Raskošan i uznemirujuću univerzum koji je Ljuba uobličio na svojim platnima svedoči koliko o jednoj krajnje neobičnoj ličnosti, toliko i o umetniku vanredne likovne kulture i širokog spektra interesovanja.

U Galeriji SANU u Beogradu tokom septembra i oktobra 2019. održana je izložba njegovih slika.^[3]^[4]

Reference

^ Popović, Gordana (21. 8. 2019). „Svaka Ljubina izložba znak je da je prisutan”. Politika. Pristupljeno 22. 8. 2019.
^ Kralj, Miljana (8. 9. 2019). „Ljuba je bio slikar i ljubavi i smrti”. Večernje novosti. Pristupljeno 9. 9. 2019.
^ „Retrospektivna izložba slika Ljube Popovića u Galeriji SANU”. B92. 4. 9. 2019. Pristupljeno 6. 9. 2019.
^ „Retrospektivna izložba slika akademika Ljube Popovića”. SANU. Pristupljeno 13. 9. 2019.

Literatura

Spoljašnje veze

[1] Popović, Gordana (21. 8. 2019). „Svaka Ljubina izložba znak je da je prisutan”. Politika. Pristupljeno 22. 8. 2019.

[2] Kralj, Miljana (8. 9. 2019). „Ljuba je bio slikar i ljubavi i smrti”. Večernje novosti. Pristupljeno 9. 9. 2019.

[3] „Retrospektivna izložba slika Ljube Popovića u Galeriji SANU”. B92. 4. 9. 2019. Pristupljeno 6. 9. 2019.

[4] „Retrospektivna izložba slika akademika Ljube Popovića”. SANU. Pristupljeno 13. 9. 2019.

[1]

[2]

[3]

[4]