Jov Vasilijević
Jov Vasilijević (Kijev, kraj 17. veka – druga polovina 18. veka) bio je srpski slikar, ikonopisac i živopisac ruskog porekla. Imao je presudnu ulogu u nastanku srpskog baroknog slikarstva.
| Jov Vasilijević | |
|---|---|
 "Car Dušan sa grbovima Srpskih zemalja" slika Jova Vasiljevića iz 1750. (Narodni muzej Srbije). | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | Kraj 17. veka |
| Mesto rođenja | Kijev, Rusko carstvo |
| Datum smrti | Druga polovina 18. veka |
| Zanimanje | Slikar |
| Umetnički rad | |
| Polje | Slikarstvo |
| Pravac | Ikonopis, Živopis |
| Uticaji od | Barok |
Biografija
urediJov Vasilijević je slikarstvo verovatno učio u Kijevsko-pečerskoj lavri 30-ih godina XVIII veka. U Karlovačku mitropoliju stigao je oko 1740. verovatno zalaganjem Dionisija Novakovića i na poziv bačkog episkopa Visariona Pavlovića. Jedan od prvih poznatih podataka o Vasilijeviću vezuje se za Duhovno učilište u Petrovaradinskom šancu čiji je prefekt bio Dionisije Novaković. Reč je o ugovoru školske kongregacije, koji je sklopljen sa slikarom Vasilijevićem 2. XII 1742. o slikanju jedne nesačuvane dvostrane ikone.[1]
Izgleda da je Vasilijević došao u dodir sa patrijarhom Arsenijem IV, za kojeg je 30. V 1742. naslikao ikonu Vaznesenja Hristovog. O tome govori i patrijarhov cirkular od 5. VII 1743. kojim su pozvani svi koji imaju dara za slikanje da dođu na obuku „iskusnom ikonopiscu Jovu i da se kod njega nauče najboljem slikarstvu". Patrijarhov poziv je prihvatilo više srpskih ranobaroknih slikara, među kojima je bio i Vasilije Ostojić. Arsenije IV u cirkularnom pismu takođe navodi da je Vasilijević u to vreme bio u Karlovcima i slikao portrete u Patrijaršijskom dvoru. Patrijarh ga je zaposlio da slikama opremi dvorsku salu u kojoj je u proleće 1744. održan crkveno-narodni sabor. Jedna od njih bio je portret Arsenija III Čarnojevića na kojem se Vasilijevć potpisao, dok je druga bila alegorijska predstava cara Dušana na konju.[1]
Osim portreta, Vasilijević je slikao ikone i freske. U manastiru Bođani 1742. naslikao je ikone Isusa Hrista (na arhijerejskom tronu) i Bogorodice sa Hristom (na Bogorodičinom tronu), a 1745–1746. i prestone ikone (Vavedenje, Bogorodica sa Hristom, Isus Hristos, Jovan Preteča) na ikonostasu.[1]
U Krušedolu je 1745. prestone ikone (Blagovesti sa svetim Simeonom, Savom i Maksimom, Bogorodica sa Hristom, Isus Hristos, Jovan Preteča) slikao po porudžbini Hadži Isaije Grabovčanina, a 1750. i 1752. je sa saradnicima živopisao crkvenu pripratu i oltarski prostor čiji su ktitori bili novosadski žitelj Racko Jovanović i temišvarski episkop Georgije Popović. Za Almašku crkvu u Novom Sadu oko 1750. naslikao ikonu Bogorodice s Hristom i arhanđelima (danas se nalazi u Galeriji Matice Srpske).[1]
Vidi još
urediReference
uredi- ^ a b v g „Srpska enciklopedija”. srpskaenciklopedija.rs (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2024-12-13.
Literatura
uredi- P. Vasić, „Slikari ikonostasa manastira Bođana i Krušedola", Starinar n. s, 1961, 12;
- M. Jovanović, „Rusko-srpske umetničke veze u XVIII veku", ZFF, 1963, 7, 1;
- D. Medaković, Srpska umetnost u XVIII veku, Beograd 1980;
- O. Mikić, L. Šelmić, Majstori prelaznog perioda srpskog slikarstva XVIII veka, Novi Sad 1981;
- M. Timotijević, Srpsko barokno slikarstvo, Novi Sad 1996;
- M. Lesek, Barokno slikarstvo u Sremu, Novi Sad 2001;
- B. Todić, „Jov Vasilijević u Karlovcima 1743–1744", ZNM, 2007, 18, 2.
