Japanski nosač aviona Kaga
Kaga je bio teški flotni nosač aviona u japanskoj floti, korišćen u Drugom svetskom ratu. Nastao je prepravkom nezavršenog bojnog broda klase Kaga. U početnom periodu rata na Pacifiku, zajedno sa nosačem aviona Akagi činio je glavnu snagu japanskih nosača aviona.
| Japanski nosač aviona Kaga | |
|---|---|
 Nosač aviona Kaga | |
| Opšti podaci | |
| Karijera |  |
| Kobilica postavljena | 19. jul 1920. (kao bojni brod) |
| Porinut | 17. novembar 1921. (kao bojni brod) |
| Završetak gradnje | 21. mart 1928. (kao nosač aviona) |
| Sudbina | Potonuo 4. juna 1942. |
| Glavne karakteristike | |
| Deplasman | 38.200 tona (standardni deplasman) 42.541 tona (puni deplasman) |
| Dužina | 240,00 metara |
| Širina | 32,50 metara |
| Gaz | 9,50 metara |
| Pogon | 4 × parne turbine, snage 127.400 KS |
| Brzina | 28,34 čvorova |
| Posada | 2.016 oficira i mornara |
| Naoružanje | Topovi: 10 topova 203 mm, 8×2 topa 127 mm, 12×2 topa 25 mm Avioni: 66 + 26 |
Istorija
urediNakon Rusko-japanskog rata, flota pobedničke strane se nalazila u malo boljoj poziciji od flote pobeđene države. Nova revolucija drednota, praktično je učinila beskorisnim flotne sastave svih zemalja skoro preko noći. To je zahtevalo u japanskoj mornarici prioritet u realizaciji izgradnje novih brodova po programu za popunu flote. Na osnovu zaključaka iz poslednjeg pobedonosnog rata na moru, odlučeno da se izgrade brodovi po simetričnom programu, to jest da postoji simetrija u odnosu na dva osnovna tipa brodova. Izgrađeni brodovi po tom programu pre i tokom Prvog svetskog rata, bili su slabiji u odnosu na nove brodove Britanske imperije i Sjedinjenih Američkih Država, na koje se gledalo kao najverovatnije protivnike u podeli uticaja na Pacifiku. Dodatnu zabrinutost u japanskom Admiralštabu izazvala je izjava američkog predsednika 1916. godine, da će da se krene sa izgradnjom 16 novih brodova drednota - bojni brodovi i bojni krstaši. Tokom 1917. godine su se ramatrale varijante odgovora na američki brodograditeljski program iz 1916. godine. Po predloženoj i razvijenoj varijanti admirala Tomosaburo Katoa, za izgradnju 8 bojnih brodova sa glavnom artiljerijom od 406 mm, počelo se sa gradnjom 2 bojna broda klase Nagato, 2 bojna broda klase Kaga i 4 bojna broda klase Ki. Svi oni, osim već uvedenog u stroj Nagatoa i diplomatskim putem spašenog Mucua, trebalo je da se podvrgnu uništenju, usled donetog rešenja na Vašingtonskoj pomorskoj konferenciji. Ki i Ovari bili su započeti sa gradnjom u vreme same konferencije i njihovi trupovi su bili tek u stadijumu gradnje, kad je gradnja obustavljena. Druga dva broda tog tipa (Hiraga i Kašino) nisu ni započeta. Kaga i Tosa bili su u naprednijem stadijumu brodogradnje - 76% i 72% izgrađeni, no i oni su otkazani 5. februara 1922. godine. Nakon jakog zemljotresa 1923. godine, u kome je u doku tokom radova oštećen Amagi, odlučeno je da umesto njega Kaga bude završen kao nosač aviona.
Po novom projektu za nosač aviona, odlučeno je da se iskoristi već gotov trup broda. Kao i na Akagiju glavna paluba bila je određena za bombardere, a dve manje poletne palube u prednjem delu, određene su za lovačke avione. One su bile direktno povezane sa dve hangarne palube. Karakteristično za brod, bili su njegovi dimnjaci. Kako bi se izbeglo zadimljavanje poletnih paluba, dimnjaci su išli duž oba boka broda, ispod nivoa glavne palube i završavali su se na krmi. Kao i na Akagiju po projektu nije predviđena ostrvska nadgradnja. Pogonski kotlovi su ostali isti, s tim što je prednje kotlovsko odeljenje premešteno, kako bi se oslobodilo mesto za hangar. Brodska artiljerija se sastojala od 10 novih topova 203 mm, koji su se nalazili i na krstaricama klase Furutaka. Šest topova se nalazilo u zasebnim kupolama na krmi (po 3 sa svake strane broda), a 4 su bila na pramcu u dve dvocevne kupole. Protiv-avionska artiljerija se nalazila na specijalno napravljenim platformama na nivou drugog hangara.
Taktičko-Tehnički podaci
uredi| Pre modernizacije | Posle modernizacije (1936) | |
|---|---|---|
| Standardna težina: | 26.000 tona | 38.200 tona |
| Puna težina: | 33.693 tona | 42.541 tona |
| Dužina: | 230,00 metara | 240,00 metara |
| Širina: | 29,60 metara | 32,50 metara |
| Gaz (srednji): | 7,90 metara | 9,50 metara |
| Poletna paluba: | 171,20×30,50 metara (glavna) | 248,60×30,50 metara |
| Pogon: | 12 kotlova „Kanpon“ | 8 kotlova „Kanpon“ |
| Snaga: | 91.000 KS (4 parne turbine) | 127.400 KS (4 parne turbine) |
| Brzina: | 27,5 čvorova | 28,34 čvorova |
| Daljina plovljenja: | 5.500 nautičkih milja/16 čvora | 8.600 nautičkih milja/16 čvora |
| Količina goriva: | 1.700 tona uglja + 3.600 tona nafte | 5.300 tona nafte |
| Posada: | 1.340 ljudi | 2.016 ljudi |
| Glavna artiljerija: | 2×2 + 6×1 topa 203/50 mm | 10×1 topa 203/50 mm |
| Univerzalna artiljerija: | 6×2 topa 120/45 mm | 8×2 topa 127/40 mm |
| Protivavionska artiljerija: | - | 12×2 topa 25/60 mm |
| Mitraljezi: | 11×2 mitraljeza 13/76 mm | - |
| Avio-grupa: | 60 | 66+26 |
| Lovci: | 16 A1N2 | 12+4 A5M2 |
| Obrušavajući bombarderi: | - | 18+6 D1A2 |
| Torpedonosci: | 28 2MT1 | 36+16 B4J1 |
| Izviđački avioni: | 16 2MR1 | - |
Modernizacija
urediTokom 1931. godine na Kagi je, istovremeno kad i na Akagiju, na desnom boku u prednjem delu glavne poletne palube napravljen je mali otvor, odakle se lakše upravljalo avionima iz avio-grupe prilikom poletanja i sletanja na nosač aviona. Od septembra 1934. do 10. juna 1936. godine brod je iz osnove modernizovan u brodogradilištu u Sasebu. Poletna paluba je povećana i pojačana, a dopunsko stajalište za lovce u prednjem delu broda je uklonjeno. Rekonstruisan i uveličan je i hangar, kako bi mogao da primi nove tipove aviona. Brod je dobio 8 novih kotlova, isključivo na tečna goriva - naftu, i 4 nove turbine „Gihon“. Na taj način, povećana je brzina broda, a radijus dejstva je dostigao 8.600 nautičkih milja pri ekonomičnoj brzini od 16 čvorova. Dva dimnjaka sa strane broda, za izduvne gasove iz kotlova su sklonjena, a postavljen jedan na desnom boku, savijen prema vodenoj površini, što je bilo tradicija za japanske nosače aviona. Protiv-avionsko naoružanje na brodu, takođe je bilo modernizovano. Univerzalni topovi su zamenjeni sa 8 dvocevnih topova 127 mm, a umesto protiv-avionskih mitraljeza 13 mm, postavljena su 12 dvocevna protiv-avionska topa 25 mm. Na desnom boku je postavljena ostrvska nadgradnja pored otvora za upravljanje poletanjem i sletanjem aviona. Sastav avio-grupe se više puta menjao. Tokom 1941. godine u sastavu avio-grupe je bilo: 14+4 A6M2, 32+16 B5N2 i 18+6 D3A1. Za avreme remonta maja 1942. godine, uklonjena su 2 dvocevna topa 127 mm, a u sastavu aviogrupe su bili: 18+9 A6M2, 18 D3A1 i 27 B5N2.
- „Nosač aviona Kaga pre modernizacije”. Arhivirano iz originala 29. 9. 2007. g.
- „Nosač aviona Kaga posle modernizacije”. Arhivirano iz originala 29. 9. 2007. g.
Služba
urediKaga je upisan u spisak Združene flote 31. marta 1928. godine u uključen je u sastav 2. divizije nosača aviona. Od septembra 1929. godine do oktobra 1933. godine dejstvuje u sastavu 1. divizije nosača aviona, a onda je prebačen u rezervu i poslat na modernizaciju, koja je trajala do 10. juna 1936. godine u brodogradilištu u Sasebu. Nakon završene modernizacije brod je ponovo priključen 1. diviziji nosača aviona. U periodu januar-februar 1939. godine brod uzima učešće u Japansko-kineskom sukobu. Tokom 1940. godine prolazi planski remont. Uzima učešće u pripremi i napadu na američku bazu Perl Harbor. Sa njegove palube je u prvom talasu uzletelo 36 aviona (9 A6M2, 15 B5N2 i 12 D3A1), a u drugom talasu 27 aviona (9 A6M2 i 18 A6M2). Po završenom napadu brod se vraća u metropolu. Od 8. do 14. januara 1942. godine bazira u luci na ostrvu Truk.
Dana, 20. januara 1942. godine uzima učešće u operaciji flote na Rabaul i Novu Gvineju, a 21. januara 25 aviona sa nosača aviona Kaga (7 A6M2 i 18 B5N2) učestvuje u napadu na Kavieng. Sledećeg dana, 24 njegova aviona (6 A6M2 i 18 B5N2) ponovo napada Rabaul. Nakon toga brod bazira na ostrvu Truk i Palau kao sastavni deo 1. divizije nosača aviona. Tokom 19. i 21. februara 1942. godine avioni sa nosača Kaga napadaju aerodrome u Kendari i Darvinu, u sklopu Indonezijske operacije. Dana, 5. marta 1942. godine 45 aviona sa Kage napada Čilačap, a zatim brod bazira u zalivu Staring. Krajem marta odlazi na kraći remont u Sasebo. Uzima učešće u opiraciji „MI", poznatijoj kao Midvejska bitka gde 4. juna 1942. biva pogođen sa 4 bombe, a još 7 padaju u njegovoj neposrednoj blizini. To se sve dogodilo u vremenu kada su se na nosaču Kaga spremali avioni za napad na otkrivenu američku flotu. Dok je brod bio sav u plamenu, jedna američka podmornica vrši neuspešan napad na njega. Brod tone u 19:25 nakon eksplozije cisterne sa avio-benzinom. U toj njegovoj poslednjoj bici, protiv-avionci sa Kage i njegovi lovački avioni su oborili ukupno 36 američkih aviona.
Spoljašnje veze
uredi
- „Slike nosača aviona Kaga”. Arhivirano iz originala 26. 9. 2007. g. sa warship.get.net.pl