Rimski građanski ratovi
Ovo je spisak građanskih ratova i organizovanih građanskih nemira u antičkom Rimu (753 pne – 476).
3. vek pne
uredi2. vek pne
uredi- 135–132 pne: Prvi ustanak robova na Siciliji - pobuna je ugušena
- 125 pne: Fregelski revolt - pobuna je ugušena
- 104–100 pne: Drugi ustanak robova na Siciliji - pobuna je ugušena
1. vek pne
uredi- 91–88 pne: Saveznički rat, između Rima i mnogih italijanskih saveznika - Rimska pobeda.[2]
- 88–87 pne: Prvi rimski građanski rat (88–87 pne), između pristalica Lucija Kornelija Sule i snaga Gaja Marija - Sulina pobeda.
- 82–81 pne: Drugi rimski građanski rat između pristalica Sule i Marija - Sulina pobeda.
- 82–72 pne: Sertonijanski rat između Rima i provincija Hispanije pod vođstvom Kvinta Sertorije, pobornika Gaja Marija - Sulina pobeda.[3][4]
- 77 pne: Lepidova pobuna protiv the Sulanskog režima.[5] [6][7]
- 73–71 pne: Spartakov ustanak u Italiji - pobuna je ugušena
- 63–62 pne: Katilinova zavera između senata i nezadovoljnih sledbenika Katiline - pobeda senata.
- 49–45 pne: Cezarov građanski rat između Julija Cezara i Optimata inicijalno predvođenih Pompejom Velikim (Gnaeus Pompeius Magnus) - Cazarova pobeda.
- 46 pne: Pobuna Belovakija u severoistočnoj Galiji - pobuna je ugušena
- 44 pne: Pobuna Alobrogija u Galiji - pobuna je ugušena
- 44–43 pne: Post-cezarski građanski rat između armije senata (koju je prvo predvodio Ciceron, a zatim Oktavijan) i armije Antonija, Lepida, i njihovih kolega - Primirje je rezultatiralo ujedinjenjem snaga.
- 44–42 pne: Rat protiv Cezarovih ubica između Drugog Trijumvirata i Liberatora (Bruta i Kasija, Cezarovih atentatora) - Trijumviratna pobeda.
- 44–36 pne: Sicilijanska pobuna između Drugog Trijumvirata (posebno Oktavijana i Agripe) i Seksta Pompeja, Pompejovog sina - Trijumviratna pobeda.
- 41–40 pne: Peruzinski rat između snaga Oktavijana protiv Lucija Antonija i Fulvije (mlađeg brata i supruge Marka Antonija) - Oktavijanova pobeda.
- 38 pne: Pobuna Akvitanijskih plemena - revolt je ugušio Marko Vipsanije Agripa
- 32–30 pne: Finalni rat Rimske republike između Oktavijana i njegovog prijatelja generala Agripa protiv Antonija i Kleopatre - Oktavijanova pobeda.
- 30–29 pne: Pobuna Morina i Trivera u severnoj Galiji uz germansku podršku - pobuna je ugušena
- 30 pne: Pobuna na delti Nila i Tebajdu - pobunu je ugušio Kornelije Gal
- 28–27 pne: Pobuna u Akvitanskoj Galiji - pobunu je ugušio Marko Valerije Mesala Korvin
- 13 pne: Pobuna u Vologazu, sveštenika Dionisa, u Trakiji - pobuna je ugušena
- 11–9 pne: Pobuna južnih planinskih plemena Trakje - pobunu je ugušio Kalpurnijus Pizo
- 4 pne: Pobuna Jevreja u Judeji - pobunu je ugušio Publije Kvintilije Var
1. vek
uredi- 3–6: Pobuna Getula u Mauretaniji – pobunu je ugušio Kos Kornelije Lentulus Getulikus
- 6: Pobuna Jude iz Galileje protiv rimskog oporezivanja – pobuna ugušena[8][9]
- 6–9: Belum Batonijanum, velika pobuna u Iliriku protiv Rima – Tiberije je ugušio pobunu
- 9: Pobuna nemačkog vođe Arminija uništava tri rimske legije u bici kod Teutoburške šume, trajno okončavajući rimske napore da osvoje germanske teritorije istočno od Rajne.[10][11][12]
- 14: Pobuna legija u Germaniji i Iliriku potisnuta od strane Germanika i Druza Julija Cezara
- 17–24: Takfarinasova pobuna u severnoj Africi – pobunu ugušio Publije Kornelije Dolabela
- 21: Pobuna Trevera, Eduja, Anda (Andekavija) i Turona pod Julijem Florom i Julijem Sakrovirom u Galiji – pobuna koju su ugušili Gaj Silije i Gaj Kalpurnije Aviola
- 21: Pobuna Koelaleta, Odrisa i Dija u Trakiji – pobuna ugušena od strane P. Veleja
- 26: Pobuna u Trakiji – pobuna koju je ugušio Gaj Popej Sabin
- 28: Pobuna Frisija u bici kod Baduhene šume – pobeda pobunjenika
- 36: Pobuna Cite u Kapadokiji – pobuna ugušena od strane Marka Trebelija
- 38: Aleksandrijski nemiri
- 40: Aleksandrijski nemiri
- 40–44: Pobuna Edemona i Sabala u Mavretaniji – pobuna ugušena od strane Gaja Svetonija Pavlina i Gneja Hosidija Geta
- 42: Neuspela uzurpacija Lucija Aruncija Kamila Skribonijana u Dalmaciji
- 46: Nemiri Trakijske kraljevine protiv Rimljana nakon smrti kralja Remetalksa III – pobuna ugušena
- 46–48: Ustanak Jakova i Simona u Galileji – pobuna ugušena
- 60–61: Budikin ustanak u Britaniji – pobuna ugušena od strane Gaja Svetonija Paulina
- 66–73: Prvi jevrejsko-rimski rat – pobuna ugušena
- 68: Pobuna u Galiji Lugdunensis pod Gajem Julijem Vindeksom – pobuna ugušena od strane vojske Lucija Verginija Rufa
- 68–69: Godina četiri cara između različitih Rimljana nakon Neronove smrti (68. nove ere). Nakon Neronovog samoubistva, generali Galba, Oton i Vitelije zauzimaju presto u roku od nekoliko meseci jedan od drugog. General Vespazijan, koji se do tog trenutka borio protiv pobune u Judeji, pobeđuje. On osniva dinastiju Flavijevaca.
- 69: Aniketova pobuna u Kolhidi – pobuna koju je ugušio Virdius Geminus
- 69–70: Pobuna Batava, Treveri i Lingona u Galiji – pobuna ugušena
- 79–80: Neuspela uzurpacija Terentija Maksima, pseudo-Nerona, u Aziji
- 89: Pobuna Lucija Antonija Saturnina sa dve legije u Germaniji Superior – pobuna ugušena
Reference
uredi- ^ Louise Adams Holland (1925). The Faliscans in prehistoric times. American Academy in Rome.
- ^ Durant, Will (1944). Caesar and Christ. The Story of Civilization. 3. New York: Simon and Schuster. стр. 122. „"This is a time-honored mistranslation of Bellum Sociale – the War of the Allies (socii) against Rome."”
- ^ Philip Matysak, Sertorius and the struggle for Spain, Pen & Sword Military, Barnsley (2013) ISBN 978-1848847873
- ^ Philip Spann, Quintus Sertorius and the Legacy of Sulla
- ^ Flower, Harriet I. (2010). Roman republics. Princeton: Princeton University Press. ISBN 978-0-691-14043-8. OCLC 301798480.
- ^ Gruen, Erich S. (1995). The Last Generation of the Roman Republic. Berkeley. ISBN 0-520-02238-6. OCLC 943848.
- ^ Rosenblitt, Alison (2014). „The Turning Tide: The Politics of the Year 79 B.C.E.”. Transactions of the American Philological Association. 144 (2): 415—444. ISSN 0360-5949. JSTOR 43830445.
- ^ Raymond Brown, An Adult Christ at Christmas: Essays on the Three Biblical Christmas Stories, Matthew 2 and Luke 2 by Raymond E. Brown (Liturgical Press, 1978), page 17.
- ^ Julian Doyle, 'Crucifixion's a Doddle
- ^ Wells, Peter S. The Battle that stopped Rome. New York: W.W. Norton & Company. 2003, p. 187 ISBN 0-393-32643-8
- ^ Kevin Sweeney, Scholars look at factors surrounding Hermann’s victory Архивирано јул 14, 2011 на сајту Wayback Machine
- ^ Jo Ball (6. 1. 2021). „WERE THERE ANY ROMAN SURVIVORS AT THE BATTLE OF TEUTOBURG FOREST?”. BadAncient. Архивирано из оригинала 9. 10. 2021. г. Приступљено 10. 11. 2021.
Literatura
uredi- Kohn, George Childs, 'Dictionary of Wars, Revised Edition' (Checkmark Books, New York, 1999)
- Adkins, Lesley; Roy Adkins (1998). Handbook to Life in Ancient Rome. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-512332-6.
- Cary, M. (1967). A History of Rome Down to the Reign of Constantine (2nd изд.). New York: St. Martin's Press.
- Casson, Lionel (1998). Everyday Life in Ancient Rome. Baltimore: The Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-5992-2.
- Dio, Cassius (januar 2004). Dio's Rome, Volume V., Books 61–76 (AD 54–211). Приступљено 17. 12. 2006.
- Duiker, William; Jackson Spielvogel (2001). World History (Third изд.). Wadsworth. ISBN 978-0-534-57168-9.
- Durant, Will (1944). The Story of Civilization, Volume III: Caesar and Christ. Simon and Schuster, Inc.
- Elton, Hugh (1996). Warfare in Roman Europe AD 350–425. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-815241-5.
- Flower, Harriet I. (2004). The Cambridge Companion to the Roman Republic. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-00390-2.
- Edward Gibbon, The History of the Decline and Fall of the Roman Empire
- Goldsworthy, Adrian Keith (2008). Caesar: Life of a Colossus. Yale University Press
- Goldsworthy, Adrian Keith (1996). The Roman Army at War 100 BC – AD 200. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-815057-2.
- Goldsworthy, Adrian Keith (2003). The Complete Roman Army. London: Thames and Hudson, Ltd. ISBN 978-0-500-05124-5.
- Grant, Michael (2005). Cities of Vesuvius: Pompeii and Herculaneum. London: Phoenix Press. ISBN 978-1-898800-45-3.
- Haywood, Richard (1971). The Ancient World. David McKay Company, Inc.
- Keegan, John (1993). A History of Warfare. New York: Alfred A. Knopf. ISBN 978-0-394-58801-8.
- Livy. The Rise of Rome, Books 1–5, translated from Latin by T.J. Luce, 1998. Oxford World's Classics. Oxford: Oxford University Press. ISBN 0-19-282296-9.
- Mackay, Christopher S. (2004). Ancient Rome: A Military and Political History. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-80918-4.
- Matyszak, Philip (2003). Chronicle of the Roman Republic. London: Thames & Hudson, Ltd. ISBN 978-0-500-05121-4.
- O'Connell, Robert (1989). Of Arms and Men: A History of War, Weapons, and Aggression. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-505359-3.
- Scarre, Chris (septembar 1995). The Penguin Historical Atlas of Ancient Rome. Penguin Books. ISBN 978-0-14-051329-5.
- Scullard, H.H. (1982). From the Gracchi to Nero. (5th edition). Routledge. ISBN 978-0-415-02527-0.
- Ward-Perkins, John Bryan (1994). Roman Imperial Architecture. Yale University Press. ISBN 978-0-300-05292-3.
- Werner, Paul (1978). Life in Rome in Ancient Times. translated by David Macrae. Geneva: Editions Minerva S.A.
- Willis, Roy (2000). World Mythology: The Illustrated Guide. Collingwood, Victoria: Ken Fin Books. ISBN 978-1-86458-089-1.
- Coarelli, Filippo. Rome and environs: An archaeological guide. Berkeley: University of California Press, 2007.
- Cornell, Tim J. The beginnings of Rome: Italy and Rome from the Bronze Age to the Punic Wars (c. 1000–264 BC). London: Routledge, 1995.
- Coulston, J. C, and Hazel Dodge, editors. Ancient Rome: The archaeology of the eternal city. Oxford: Oxford University School of Archaeology, 2000.
- Forsythe, Gary. A critical history of early Rome. Berkeley: University of California Press, 2005.
- Fox, Matthew. Roman historical myths: The regal period in Augustan literature. Oxford: Oxford University Press, 1996.
- Gabba, Emilio. Dionysius and the history of Archaic Rome. Berkeley: University of California Press, 1991.
- Holloway, R. Ross. The archaeology of early Rome and Latium. London: Routledge, 1994.
- Keaveney, Arthur. Rome and the unification of Italy. 2nd edition. Bristol: Bristol Phoenix, 2005.
- Kraus, Christina Shuttleworth, and A.J. Woodman. Latin historians. Oxford: Oxford University Press, 1997.
- Mitchell, Richard E. Patricians and plebeians: The origin of the Roman state. Ithaca: Cornell University Press, 1990.
- Potter, T.W. Roman Italy. Berkeley: University of California Press, 1987.
- Raaflaub, Kurt A., editors. Social struggles in Archaic Rome: New perspectives on the conflict of the orders. 2nd edition. Oxford: Blackwell, 2004.
- Rosenstein, Nathan S., and Robert Morstein-Marx, editors. A companion to the Roman Republic. Oxford: Blackwell, 2006.
- Scheidel, Walter, Richard P Saller, and Ian Morris. The Cambridge Economic History of the Greco-Roman World. Cambridge: Cambridge University Press, 2007.
- Smith, Christopher J. Early Rome and Latium: Economy and society c. 1000–500 BC. Oxford: Oxford University Press, 1996.
- Stewart, Roberta. Public office in early Rome: Ritual procedure and political practice. Ann Arbor: University of Michigan Press, 1998.
- Woolf, Greg. Rome: An Empire's Story. Oxford: Oxford University Press, 2012.
- Wyke, Maria. Projecting the Past: Ancient Rome, Cinema, and History. New York: Routledge, 1997.