9. decembar
датум
9. decembar (9.12.) je 343. dan godine po gregorijanskom kalendaru (344. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 22 dana.
Događaji
uredi| decembar | ||||||
| P | U | S | Č | P | S | N |
| 1 | ||||||
| 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 |
| 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
| 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21 | 22 |
| 23 | 24 | 25 | 26 | 27 | 28 | 29 |
| 30 | 31 | |||||
- 536 — U Gotskom ratu istočnorimski vojskovođa Velizar osvojio Rim od Ostrogota.
- 1824 — U Peruanskom ratu za nezavisnost snage južnoameričkog revolucionara Simona Bolivara porazile špansku armiju u bici kod Ajakuča što je bilo presudno za sticanje nezavisnosti Perua.
- 1905 — U Drezdenu izvedena premijera opere jednočinke „Saloma“ Riharda Štrausa, komponovane prema priči Oskara Vajlda. Publika se zgražavala nad skarednošću predstave.
- 1905 — Predstavnički dom Francuske je usvojio zakon o odvajanju države od crkve.
- 1917 — Turske trupe u Prvom svetskom ratu Britancima predale Jerusalim.
- 1941 — Kina u Drugom svetskom ratu objavila rat Japanu, Nemačkoj i Italiji.
- 1948 — Generalna skupština Ujedinjenih nacija je usvojila konvenciju o genocidu, koja pravno definiše genocid i savetuje svojim potpisnicima da spreče i kazne takva dela.
- 1961 — Tanganjika je stekla nezavisnost u okviru Britanskog komonvelta, s premijerom Džulijusom Njerereom.
- 1967 — Nikolaje Čaušesku postao je predsednik Rumunije.
- 1978 — Odigrana je prva utakmica ženske profesionalne košarkaške lige (WBL). Igrala je ekipa Chicago Hustle protiv Milwaukee Does-a.
- 1979 — Naučna komisija Svetske zdravstvene organizacije je potvrdila da je virus velikih boginja iskorenjen među ljudima.
- 1985 — Bivši predsednik Argentine, general Horhe Rafael Videla, i njegov sledbenik, član vojne hunte, admiral Emilio Masera, osuđeni na doživotnu robiju zbog učešća u ratu protiv gradske gerile i političkih protivnika, tokom kojeg je nestalo 9.000 ljudi.
- 1985 — Generalna skupština Ujedinjenih nacija jednoglasno prihvatila rezoluciju kojom se svi akti terorizma osuđuju kao kriminal.
- 1990 — Leh Valensa, bivši lider sindikata Solidarnost, je pobedio na prvim predsedničkim izborima u Poljskoj.
- 1990 — Na prvim višestranačkim izborima u Srbiji nakon 45 godina vladavine komunista, pobedila Socijalistička partija Srbije, bivši komunisti, a za predsednika Srbije izabran lider te partije Slobodan Milošević.
- 1992 — Poštujući sankcije UN protiv Jugoslavije, Svetska fudbalska federacija zabranila jugoslovenskoj reprezentaciji da učestvuje u kvalifikacijama za Svetsko prvenstvo u SAD 1994.
- 1994 — Partija Šin Fejn, političko krilo Irske republikanske armije, prvi put posle više od 70 godina počela mirovne razgovore s Vladom Velike Britanije.
- 1995 — Vrhovni sud Poljske potvrdio pobedu Aleksandra Kvasnjevskog na novembarskim predsedničkim izborima i odbacio žalbu pristalica njegovog poraženog rivala Leha Valense.
- 1996 — UN odobrile primenu dugo odlaganog sporazuma sa Irakom o prodaji ograničenih količina nafte za hranu, čime se Irak vratio na svetsko tržište nafte prvi put od invazije na Kuvajt 1990.
- 1999 — Vlasti Srbije osudile predsednicu Lige albanskih žena, pesnikinju Fljoru Brovinu, na 12 godina zatvora. Fljora Brovina puštena na slobodu 2000, po odlasku Slobodana Miloševića sa vlasti.
- 2000 — Jugoslavija i bivša jugoslovenska republika Slovenija uspostavile diplomatske odnose.
- 2002 — Američka avionska kompanija Junajted erlajns podnela zahtev za bankrot, najveći u istoriji avio-industrije.
- 2016 — Predsednica Južne Koreje Park Gun Hej je smenjena nakon korupcionaškog skandala.
Rođenja
uredi- 1608 — Džon Milton, engleski pesnik. (prem. 1674)[1]
- 1842 — Petar Kropotkin, ruski teoretičar anarhizma, geograf, istoričar i pisac. (prem. 1921)[2]
- 1868 — Fric Haber, nemački hemičar, dobitnik Nobelove nagrade za hemiju (1918). (prem. 1934)[3]
- 1881 — Vojvoda Vuk, srpski četnički komandant u balkanskim ratovima. (prem. 1916)
- 1882 — Hoakin Turina, španski kompozitor. (prem. 1949)[4]
- 1887 — Dragojlo Dudić, srpski revolucionar i pisac, učesnik Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije. (prem. 1941)[5]
- 1895 — Dolores Ibaruri, španska revolucionarka. (prem. 1989)[6]
- 1905 — Dalton Trambo, američki scenarista i pisac. (prem. 1976)[7]
- 1906 — Grejs Hoper, američki matematičarka i informatičarka. (prem. 1992)[8]
- 1911 — Broderik Kroford, američki glumac. (prem. 1986)[9]
- 1914 — Ljubica Sokić, srpska slikarka. (prem. 2009)[10]
- 1916 — Kirk Daglas, američki glumac, producent, reditelj i pisac. (prem. 2020)[11]
- 1917 — Džejms Rejnvoter, američki fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku (1975). (prem. 1986)[12]
- 1926 — Henri Vej Kendal, američki fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku (1990). (prem. 1999)[13]
- 1929 — Džon Kasavetes, američki glumac, reditelj i scenarista. (prem. 1989)[14]
- 1933 — Branislav Vukašinović, srpski novinar i TV voditelj. (prem. 2011)[15]
- 1934 — Džudi Denč, engleska glumica.[16]
- 1938 — Zehra Deović, bosanskohercegovačka pevačica. (prem. 2015)[17][18]
- 1941 — Bo Bridžiz, američki glumac, reditelj i producent.
- 1945 — Majkl Nuri, američki glumac.[19]
- 1951 — Dragan Pantelić, srpski fudbaler i fudbalski trener. (prem. 2021)[20]
- 1953 — Džon Malkovič, američki glumac, reditelj, producent i modni dizajner.[21]
- 1962 — Felisiti Hafman, američka glumica.[22]
- 1969 — Biksente Lizarazu, francuski fudbaler.[23][24]
- 1972 — Tre Kul, američki muzičar, najpoznatiji kao bubnjar grupe Green Day.[25]
- 1972 — Fabris Santoro, francuski teniser.[26]
- 1975 — Aleksandar Karakašević, srpski stonoteniser.[27]
- 1978 — Gaston Gaudio, argentinski teniser.[28][29]
- 1980 — Sajmon Helberg, američki glumac, komičar i muzičar.
- 1980 — Rajder Hesedal, kanadski biciklista.
- 1981 — Mardi Fiš, američki teniser.[30][31]
- 1982 — Tamila Abasova, ruska biciklistkinja.[32]
- 1986 — Aron Bejns, australijski košarkaš.[33]
- 1987 — Hikaru Nakamura, američki šahista.
- 1988 — Pjetro Aradori, italijanski košarkaš.[34]
- 1988 — Kvadvo Asamoa, ganski fudbaler.
- 1988 — Nesa Devil, češka pornografska glumica.[35]
- 1995 — Keli Ubre Mlađi, američki košarkaš.[36]
Smrti
uredi- 1437 — Žigmund Luksemburški, car Svetog rimskog carstva. (rođ. 1368)[37]
- 1641 — Antonis van Dajk, flamanski slikar. (rođ. 1599)[38]
- 1669 — Papa Kliment IX. (rođ. 1600)[39]
- 1910 — Laza Kostić, srpski pisac. (rođ. 1841)[40]
- 1937 — Gustaf Dalen, švedski fizičar, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku. (rođ. 1869)[41]
- 1989 — Jovan Đorđević, srpski stručnjak za ustavno pravo, teoriju države i sociologiju. (rođ. 1908)
Praznici i dani sećanja
uredi- Srpska pravoslavna crkva danas proslavlja
Literatura
urediVidi još
urediReference
uredi- ^ „John Milton | Biography, Poems, Paradise Lost, Quotes, & Facts”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Peter Alekseyevich Kropotkin | Russian revolutionary”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Fritz Haber | Biography & Facts”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Joaquín Turina | Spanish composer”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. 1984. str. 173.
- ^ „Dolores Ibárruri | Spanish political leader”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Dalton Trumbo | Biography & Screenplays”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ King, Amy C.; Schalch, Tina (1987). „Grace Brewster Murray Hopper”. Ur.: Grinstein, Louise S.; Campbell, Paul J. Women of Mathematics: a Biobibliographic Sourcebook. New York: Greenwood Press. str. 67. ISBN 978-0-3132-4849-8.
- ^ „Broderick Crawford Facts”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Član SANU”. web.archive.org. 2011-07-27. Arhivirano iz originala 27. 07. 2011. g. Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Kirk Douglas | Biography, Facts, & Films”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „James Rainwater | American physicist”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Henry Way Kendall | American physicist”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „John Cassavetes | Biography, Films, & Facts”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ Serbia, RTS, Radio televizija Srbije, Radio Television of. „Preminuo Bane Vukašinović”. www.rts.rs. Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Judi Dench | Biography, Movies, Plays, & Facts”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Zehra Deović: Četvrta godišnjica smrti legende bosanskog sevdaha (PLEJLISTA)”. Telegraf.rs (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Preminula primadona sevdaha Zehra Deović”. Radio Televizija BN. Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Michael Nouri”. Arab America (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Legende kluba”. web.archive.org. 2014-08-11. Arhivirano iz originala 11. 08. 2014. g. Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „John Malkovich - Rotten Tomatoes”. www.rottentomatoes.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Felicity Huffman – Broadway Cast & Staff | IBDB”. www.ibdb.com. Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Bixente Lizarazu - Player profile”. _ (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ Strack-Zimmermann, Benjamin. „Bixente Lizarazu”. www.national-football-teams.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Tré Cool | American musician”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Fabrice Santoro | Overview | ATP Tour | Tennis”. ATP Tour. Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Aleksandar KARAKASEVIC - Olympic Table Tennis | Serbia”. International Olympic Committee (na jeziku: engleski). 2021-02-01. Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Davis Cup - Players”. www.daviscup.com. Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Gaston Gaudio | Overview | ATP Tour | Tennis”. ATP Tour. Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Mardy Fish | Overview | ATP Tour | Tennis”. ATP Tour. Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Davis Cup - Players”. www.daviscup.com. Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Tamilla Abassova Olympic medals and stats”. web.archive.org. 2007-08-24. Arhivirano iz originala 24. 08. 2007. g. Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „BAYNES, ARON - Welcome to EUROLEAGUE BASKETBALL”. www.euroleague.net. Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „ARADORI, PIETRO - Welcome to EUROLEAGUE BASKETBALL”. www.euroleague.net. Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Nessa Devil Videos and Movies on DVD & VOD”. www.adultfilmdatabase.com. Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Kelly Oubre Stats”. Basketball-Reference.com (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 11. 01. 2021. g. Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Sigismund | Holy Roman emperor”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ Centre, Paul Mellon. „The Collections”. www.paul-mellon-centre.ac.uk (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Clement IX | pope”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Član SANU”. archive.vn. 2012-12-21. Arhivirano iz originala 21. 12. 2012. g. Pristupljeno 2021-02-04.
- ^ „Nils Dalén | Swedish physicist”. Encyclopedia Britannica (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-04.
