16. jun

16. jun (16.6.) je 167. dan godine po gregorijanskom kalendaru (168. u prestupnoj godini). Do kraja godine ima još 198 dana.

Događaji

jun
P	U	S	Č	P	S	N
					1	2
3	4	5	6	7	8	9
10	11	12	13	14	15	16
17	18	19	20	21	22	23
24	25	26	27	28	29	30

• 1671 — U Moskvi javno pogubljen vođa ustanka donskih kozaka i seljaka Stenjka Razin. U ruskim narodnim pričama i pesmama postao simbol prkosa i pobune.
• 1826 — Pošto je ugušio pobunu janičara, turski sultan Mahmud II ukinuo vojni red i uveo nizam, redovnu vojsku.
• 1852 — U Novom Sadu štampan prvi broj lista „Serbski dnevnik“, s književnim dodatkom „Sedmica“. List izlazio 12 godina i bio jedan od retkih slovenskih listova u austrijskoj carevini u to doba.
• 1876 — U Cetinju, posle pregovora vođenih od oktobra 1875. do februara 1876, potpisan ugovor o savezu Srbije i Crne Gore protiv Otomanskog carstva. Odlukom Vrhovnog saveta odbrane Jugoslavije 25. decembra 1993. taj datum određen za Dan Vojske Jugoslavije.
• 1941 — Predsednik SAD Frenklin Ruzvelt naredio zatvaranje svih konzulata Nemačke u SAD do 10. jula.
• 1944 — U Drugom svetskom na Visu ratu sklopljen sporazum Tito-Šubašić o odnosima Narodnooslobodilačkog pokreta i Vlade Jugoslavije u emigraciji.
• 1958 — Obešen Imre Nađ, premijer Mađarske u vreme antikomunističke pobune 1956, koju su ugušile sovjetske trupe. Nađ tada uhapšen i na montiranom procesu osuđen na smrt zbog izdaje. Na isti dan 1989. pola miliona Mađara u Budimpešti prisustvovalo njegovoj ponovnoj sahrani uz državne počasti.
• 1960 — Predsednik SAD Dvajt Ajzenhauer morao da odloži posetu Japanu zbog antiameričkih nereda u toj zemlji.
• 1961 — Ruski baletski igrač Rudolf Nurejev zatražio azil u Francuskoj za vreme gostovanja u Parizu sa ansamblom baleta "Kirov“. Karijeru nastavio u vodećim evropskim i američkim trupama i bio zvezda britanskog Kraljevskog baleta.
• 1963 — Sovjetski Savez lansirao vasionski brod „Vastok 6” s prvom kosmonautkinjom Valentinom Terješkovom.
• 1972 — U Hanoveru uhapšena Ulrike Majnhof, članica terorističke grupe Bader-Majnhof.
• 1976 — U Sovetu, najvećem crnačkom naselju u Južnoj Africi, izbili rasni neredi u kojima je, tokom nekoliko meseci, poginulo najmanje 600 crnaca i tri belca.
• 1977 — Leonid Brežnjev, lider Komunističke partije Sovjetskog Saveza, zamenio Nikolaja Podgornog na mestu predsednika Prezidijuma Vrhovnog sovjeta Sovjetskog Saveza.
• 1983 — Za predsednika Prezidijuma Vrhovnog sovjeta Sovjetskog Saveza izabran Jurij Andropov.
• 1992 — Predsednici SAD i Rusije Džordž Buš i Boris Jeljcin u Vašingtonu postigli dogovor o smanjivanju arsenala dalekometnih nuklearnih raketa za dve trećine do 2003.
• 1994 — Švajcarska odbila da izda vizu za ulazak u zemlju predsedniku Jugoslavije Zoranu Liliću, iako je dobio zvaničan poziv za učešće na međunarodnom skupu u Kran Montani. Odluka doneta na osnovu preporuke Saveta bezbednosti Ujedinjenih nacija u okviru mera o ekonomskoj blokadi Jugoslavije.
• 1996 — Međunarodni komitet Crvenog krsta saopštio da je na prostoru SFRJ za vreme ratnih sukoba, od 1991. do 1995, nestalo oko 20.000 ljudi, od kojih oko 12.000 u Bosni i Hercegovini.
• 1998 — Talibanska religiozna vojska u Avganistanu naredila zatvaranje više od 100 privatnih škola u kojima su se obrazovale devojčice.
• 1999 — Amnesti internešenel optužio SAD za kršenje ljudskih prava jer su nastavile da izvršavaju smrtnu kaznu, posebno zbog njene primene i nad osobama koje su počinile zločin pre 18. godine.
• 1999 — Novi predsednik Južnoafričke Republike Tabo Mbeki položio zakletvu. On na toj dužnosti zamenio Nelsona Mendelu, poznatog borca za prava crnaca, koji je skoro tri decenije proveo u zatvoru.
• 2001 —
  • Predsednik Rusije Vladimir Putin doputovao u Beograd, u prvu posetu šefa ruske države Jugoslaviji.
  • Predsednik SAD Džordž Buš mlađi i njegov ruski kolega Vladimir Putin sreli se prvi put u Sloveniji. Dogovoreni saradnju i stalne konsultacije.
  • Pobedom koalicije leve orijentacije na izborima za gradonačelnika Berlina utrt put bivšim komunistima da uđu u gradsku vladu, prvi put od pada Berlinskog zida 1989.
• 2004 — Generalni sekretar UN Kofi Anan imenovao Danca Sorena Jesena Petersena za svog novog specijalnog predstavnika na Kosovu, šefa UNMIK-a.
• 2004 — Butan je postao prva država koja je uvela potpunu zabranu uzgajanja i korišćenja duvana.

Rođenja

• 1313 — Đovani Bokačo, italijanski pisac, pesnik i humanista. (prem. 1375)
• 1858 — Gustaf V Švedski, švedski kralj. (prem. 1950)
• 1859 — Paja Jovanović, srpski slikar, predstavnik akademskog realizma. (prem. 1957)
• 1902 — Barbara Maklintok, američka genetičarka, dobitnica Nobelove nagrade za fiziologiju ili medicinu (1983). (prem. 1992)
• 1931 — Pavle Minčić, srpski glumac, scenarista i kompozitor. (prem. 2015)
• 1933 — Bogoljub Dinić, srpski glumac. (prem. 2019)
• 1934 — Bil Kobs, američki glumac. (prem. 2024)
• 1952 — Dragan Šakota, srpsko-grčki košarkaš i košarkaški trener.
• 1962 — Arnold Voslu, južnoafričko-američki glumac.
• 1962 — Femi Kuti, nigerijski muzičar.
• 1967 — Jirgen Klop, nemački fudbaler i fudbalski trener.
• 1971 — Tupak Šakur, američki glumac, hip hop muzičar i pesnik. (prem. 1996)
• 1972 — Borislava Perić, srpska stonoteniserka i paraolimpijka.
• 1972 — Džon Čo, korejsko-američki glumac.
• 1978 — Danijel Bril, nemački glumac.
• 1978 — Almami Moreira, fudbaler iz Gvineje Bisao.
• 1981 — Benjamin Beker, nemački teniser.
• 1985 — Karis Pejdž Brajant, američka glumica.
• 1986 — Arturas Milaknis, litvanski košarkaš.
• 1986 — Žarko Šešum, srpski rukometaš.
• 1987 — Fabijen Kozer, francuski košarkaš.
• 1988 — Benks, američka muzičarka.
• 1990 — Džon Njuman, engleski muzičar.
• 1991 — Nemanja Nedović, srpski košarkaš.
• 1993 — Giljem Vives, španski košarkaš.
• 1994 — Tejlor Lav, američka glumica i pevačica.
• 1994 — Dušan Mandić, srpski vaterpolista.
• 2000 — Bjanka Andresku, kanadska teniserka.

Smrti

• 1216 — Inoćentije III, rimski papa (rođ. 1161)
• 1930 — Ljubomir Stojanović, srpski političar i filolog, sekretar Srpske kraljevske akademije (rođ. 1860)
• 1977 — Verner fon Braun, nemački inženjer (rođ. 1912)
• 2017 — Helmut Kol, nemački političar (rođ. 1930)

Praznici i dani sećanja

• Srpska pravoslavna crkva slavi:
  • Svete mučenike Lukilijana, Klaudija, Ipatija, Pavla, Dionisija, i devicu Paulu
  • Sveštenomučenika Lukijana
  • Svetog mučenika Dimitrija

Vidi još

• Spisak datuma
• Spisak godina
• Spisak decenija
• Spisak vekova
• Spisak milenijuma