Crkva Svete Trojice (Pašino brdo)
Crkva Svete Trojice (Pašino Brdo) je srpska pravoslavna crkva, sagrađena na samoj granici opština Vračar i Voždovac, u kraju Beograda poznatom kao Pašino brdo (posle Drugog svetskog rata i kao Lekino brdo). Pripada Beogradsko-karlovačkoj arhiepiskopiji.
| Crkva Svete Trojice (Pašino Brdo) | |
|---|---|
 Nova crkva Svete Trojice (2021.) | |
  Crkva Svete Trojice (Pašino Brdo) Lokacija na mapi Grada Beograda | |
| Osnovne informacije | |
| Lokacija | Gospodara Vučića 89 |
| Koordinate | 44° 47′ 31″ S; 20° 28′ 54″ I / 44.792039° S; 20.481737° I |
| Religija | hrišćanstvo |
| Eparhija | Beogradsko-karlovačka arhiepiskopija |
| Grad | Beograd |
| Opština | Vračar |
| Država | Srbija |
| Osnivanje | 1935. |
Patron crkve Sveta Trojica
urediCrkva je posvećena Bogu u vidu Svete Trojice: Oca, Sina i Svetog Duha.
Istorijat gradnje
urediZbog naglog širenja Beograda nakon Prvog svetskog rata, kao i velikog priliva stanovništva, javila se potreba da se podigne hram za potrebe stanovnika Voždovačkog kraja, na području koje se u to vreme zvalo „Predgrađe Vojvode Stepe” (Pašino brdo). Živojin Radosavljević, učitelj u penziji i sekretar Odbora za izgradnju velikog Hrama Svetog Save je predložio Društvu za unapređenje ovog predgrađa, čiji je bio član, da se zakupi neka kuća i adaptira u kapelu u koju bi se preneo ikonostas stare Svetosavske crkve. Ovo je trebalo da bude prelazno rešenje, dok se ne stvore uslovi za izgradnju novog hrama. Iako su neki članovi Društva smatrali da kapela nije dovoljno ugledna, postignut je dogovor, u nadi da će se u budućnosti podići veliki hram. U tu svrhu izabrana je zgrada u ulici Gospodara Vučića br. 89, koja je u to vreme bila letnjikovac vojvode Bojovića.[1] Nakon što je kapela uređena, postavljen stari ikonostas iz crkve Svetog Save, osvećena je 8. decembra 1935. godine. Osvećenje je izvršio episkop Vikentije (Vujić), i posvećena je Svetoj Trojici.[2] Bila je veoma važna za duhovni život prestonice, jer je u to doba ovo bila jedina crkva od Hrama Svetog Save do Grocke, i pokrivala je službom oko stotinu hiljada građana.
Još od savezničkog bombardovanja Beograda 18. maja 1944. godine, tokom kog je ovaj deo grada pretrpeo velika stradanja iako u blizini nije bilo nikakvih vojnih objekata, svake godine se tog dana vrši parastos izginulima.[2]
Crkvena opština je još 1935. godine počela da pregovara o kupovini placa za izgradnju novog hrama, ali je to realizovala tek po završetku rata 1947. godine, kupivši zemljište od Karla Husnjika na tromeđi ulica Trebinjske, Kruševačke i Kolašinske. To je najlepša lokacija na brdu, na mestu na kome se nekada nalazila češka kolonija. Međutim, komunistički režim je ubrzo nacionalizovao ovo zemljište sa obrazloženjem da će se na toj lokaciji napraviti park, što je i učinjeno. Crkvena opština je, nemajući drugo rešenje, 22. septembra 1953. godine donela odluku da otkupi zgradu u kojoj se već nalazila kapela. Ta parcela je 1994. godine vraćena crkvi i 2000. godine je započeta gradnja nove crkve, Hrama Svetog Preobraženja Gospodnjeg, koji je osveštan 2005. godine.[2]
Enterijer
urediIkonostas, koji je ukrašen biljnim i životinjskim ornamentima u duborezu, je crkvi Svete Trojice ustupio protojerej Milivoje Crvčanin iz Beograda. Osveštao ga je Patrijarh German 25. oktobra 1959. godine. Izađen je u Rezbarskoj školi u Ohridu po nacrtu ruskih umetnika Bilibina i Katkova iz Pariza. Sa desne strane Carskih dveri se nalaze ikone Hrista Spasitelja i Svetog Jovana, a sa leve strane ikona Presvete Bogorodice i arhiđakona Srefana. Na Carskim dverima su oslikane Blagovesti. U hramu se nalazi i Iverska ikona Presvete Bogorodice koja je donesena iz svetogorskog manastira Iviron.[2]
Starešina hrama, protojerej Milorad Ostojić, uređuje parohijski list hrama Svete Trojice pod nazivom „Svetotrojično slovo”. Planira se obnova hrama, adaptacija crkvenih prostorija, izgradnja kapije i uređenje porte.[2]
Nova crkva
urediCrkva koja se nalazila u ulici Gospodara Vučića 89 je tokom 2018. godine srušena zbog dotrajalosti, a na njenom mestu će biti izgrađena nova crkva Svete Trojice. Izgradnja nove crkve počela je septembra iste godine,[1] a završetak je planiran za septembar 2020. godine.[3] Za vreme radova, službe se održavaju u parohijskom domu, koji je takođe nov i čija je gradnja završena 2017. godine.[1] Nova crkva se gradi po planovima arhitekte Aleksandra Lukića.[4]
Reference
uredi- ^ a b v „Akcija prikupljanja pomoći za izgradnju crkve Svete Trojice”. Studio B (na jeziku: engleski). 31. 7. 2019. Pristupljeno 20. 2. 2020.
- ^ a b v g d Crkva Svete Trojice u Beogradu Arhivirano na sajtu Wayback Machine (12. novembar 2013), Pravoslavlje
- ^ „SRUŠENA CRKVA SVETE TROJICE U BEOGRADU”. Beograduživo.rs (na jeziku: srpski). 8. 9. 2018. Pristupljeno 20. 2. 2020.
- ^ „Srušena beogradska Crkva Svete Trojice - Gradiće se novi hram”. www.ekapija.com. Pristupljeno 20. 2. 2020.
Spoljašnje veze
uredi
Mediji vezani za članak Crkva Svete Trojice na Vikimedijinoj ostavi