Celestin
Celestin ili celestit[5] je mineral koji se sastoji od stroncijuma sulfata (SrSO4). Mineral je nazvan zbog njegove povremene delikatne plave boje. Celestin je glavni izvor elementa stroncijuma, koji se obično koristi u vatrometu i raznim metalnim legurama.
| Celestin | |
|---|---|
 Čist sivo-plav kristal celestina | |
| Opšte informacije | |
| Kategorija | sulfatni minerali |
| Formula | SrSO4 ponekad sadrži malo kalcijuma i/ili barijuma |
| Struncova klasifikacija | 7.AD.35 |
| Kristalne sisteme | rombična |
| Kristalna klasa | Dipyramidal (mmm) H-M simbol: (2/m 2/m 2/m) |
| Prostorna grupa | Pnma |
| Jedinična ćelija | a = 8.359 Å, b = 5.352 Å, c = 6.866 Å; Z = 4 |
| Identifikacija | |
| Boja | bezbojan, beo, bledoplav, ružičast, bledozelen, bledobraon, crn |
| Kristalni habitus | tabelarni do piramidalnih kristala, takođe fibroznih, lamelarnih, zemljanih, masivnih granuliranih |
| Cepljivost | čvrst na {001}, srednji na {210}, slab na {010} |
| Prelom | nejednak |
| Čvrstina | krt (lomljiv) |
| Tvrdoća po Mosu | 3 – 3.5 |
| Sjajnost | staklen, biseran na cepovima |
| Ogreb | beo |
| Providnost | providan do prozirnog |
| Specifična težina | 3.95 – 3.97 |
| Optičke osobine | Biaxial (+) |
| Indeks prelamanja | nα = 1.619 – 1.622 nβ = 1.622 – 1.624 nγ = 1.630 – 1.632 |
| Dvojno prelamanje | δ = 0.011 |
| Pleohroizam | slab |
| 2V ugao | izmerena: 50° do 51° |
| Disperzija | umeren r < v |
| Ultravioletna fluorescencija | kratka: žut, belo-plav; dugačka UV: žut, belo-plav |
| Reference | [1][2][3][4] |
Etimologija
urediCelestin potiče od latinske reči caelestis — „nebesko”,[6] što takođe potiče od latinske reči caelum — „nebo” ili „raj”.[7]
Pojava
urediCelestin se pojavljuje kao kristal, ali i u kompaktnim masivnim i fibroznim oblicima. Najčešće se nalazi u sedimentnim stenama, često povezanim sa mineralnim gipsom, anhidritom i halitom.
Mineral se nalazi širom sveta, obično u malim količinama. Bledoplavi kristalni primerci su pronađeni na Madagaskaru.
Skeleti praživotinje Acantharea su napravljeni od celestina, za razliku od onih drugih radiolarija kod kojih su napravljeni od silicijuma dioksida.
U karbonatnim morskim sedimentima, rastvaranje prokopa je prepoznatljiv mehanizam taloženja celestina.[8] Ponekad se koristi kao dragi kamen.[9]
Vidi još
urediReference
uredi- ^ „Mineralienatlas – Fossilienatlas”. Pristupljeno 10. 3. 2018.
- ^ „Handbook of Mineralogy” (PDF). Pristupljeno 10. 3. 2018.
- ^ „Celestine Mineral Information and Data.”. Mindat.org. Pristupljeno 10. 3. 2018.
- ^ Barthelmy, Dave. „Celestine Mineral Data”. Webmineral.com. Pristupljeno 10. 3. 2018.
- ^ Nickel, Ernie; Nichols, Monte. „Mineral Names, Redefinitions & Discreditations Passed by the CNMMN of the IMA” (PDF). Materials Data Inc. Arhivirano iz originala (PDF) 30. 5. 2008. g. Pristupljeno 10. 3. 2018.
- ^ „Celestine (Definition and Meaning)”. Collinsdictionary.com. Pristupljeno 10. 3. 2018.
- ^ „Definition of Celestail”. Merriam-webster.com. Pristupljeno 10. 3. 2018.
- ^ Baker, Paul A.; Bloomer, Sherman H. (1988). „The origin of celestite in deep-sea carbonate sediments”. Geochimica et Cosmochimica Acta. 52 (2): 335—339. Bibcode:1988GeCoA..52..335B. doi:10.1016/0016-7037(88)90088-9.
- ^ Dedeyne, Roger (2007). Tables of gemstone identification (1. izd.). Gent, Belgium: Glirico. ISBN 9078768010. OCLC 265101587.
Spoljašnje veze
uredi- „Celestine”. Encyclopædia Britannica (na jeziku: engleski). 5 (11 izd.). 1911.