Hlorovodonik
Hlorovodonik (HCl) je najvažnije jedinjenje hlora. Industrijski se dobija dejstvom koncentrovane sumporne kiseline na natrijum hlorid.
| |||
Nazivi | |||
---|---|---|---|
IUPAC naziv
Vodonik hlorid[1]
| |||
Drugi nazivi
Gas hidrohlorne kiseline
Hidrohlorid | |||
Identifikacija | |||
3D model (Jmol)
|
|||
Bajlštajn | 1098214 | ||
ChEBI | |||
ChemSpider | |||
ECHA InfoCard | 100.028.723 | ||
EC број | 231-595-7 | ||
Гмелин Референца | 322 | ||
KEGG[2] | |||
MeSH | Hydrochloric+acid | ||
RTECS | MW4025000 | ||
UNII | |||
UN broj | 1050 | ||
| |||
| |||
Svojstva | |||
ClH | |||
Molarna masa | 36,46 g·mol−1 | ||
Agregatno stanje | Bezbojni gas | ||
Miris | opor | ||
Gustina | 1,490 g cm−3 | ||
Tačka topljenja | −11.422 °C (−20.528 °F; −11.149 K) | ||
Tačka ključanja | −8.505 °C (−15.277 °F; −8.232 K) | ||
82,3 g/100 mL (0 °C) 72,0 g/100 mL (20 °C) 56,1 g/100 mL (60 °C) | |||
Rastvorljivost | rastvorna u methanolu, etanolu, etru | ||
Napon pare | 4352 kPa (na 21.1 °C)[3] | ||
Kiselost (pKa) | -7,0[4] | ||
Baznost (pKb) | 21,0 | ||
Indeks refrakcije (nD) | 1,0004456 (гас) 1,254 (tečnost) | ||
Вискозност | 0,311 cP (-100 °C) | ||
Struktura | |||
Oblik molekula (orbitale i hibridizacija) | Q | ||
Dipolni moment | 1,05 D | ||
Termohemija | |||
Specifični toplotni kapacitet, C | 0,7981 J K−1 g−1 | ||
Standardna molarna
entropija (S |
186,902 J K−1 mol−1 | ||
Standardna entalpija
stvaranja (ΔfH |
–92,31 kJ mol−1 | ||
Std entalpija
sagorevanja (ΔcH⦵298) |
–95,31 kJ mol−1 | ||
Opasnosti | |||
GHS piktogrami | |||
GHS signalne reči | Opasnost | ||
H280, H314, H331 | |||
P261, P280, P305+351+338, P310, P410+403 | |||
NFPA 704 | |||
Smrtonosna doza ili koncentracija (LD, LC): | |||
LD50 (srednja doza)
|
238 mg/kg (pacov, oralno) | ||
Srodna jedinjenja | |||
Ukoliko nije drugačije napomenuto, podaci se odnose na standardno stanje materijala (na 25°C [77°F], 100 kPa). | |||
verifikuj (šta je ?) | |||
Reference infokutije | |||
Na nižoj temperaturi dobija se natrijum−hidrogen−sulfat (NaHSO4), a na višoj temperaturi natrijum−sulfat (Na2SO4).
Hlorovodonik je bezbojan gas, oštrog mirisa i kiselog ukusa. U vodi se dobro rastvara (jedna zapremina vode rastvara 500 zapremina HCl-a). Vodeni rastvor HCl−a se naziva hlorovodonična kiselina. To je jedna od najjačih kiselina. Soli se nazivaju hloridi.
Vidi još
urediReference
uredi- ^ „hydrogen chloride (CHEBI:17883)”. Chemical Entities of Biological Interest (ChEBI). UK: European Bioinformatics Institute.
- ^ Joanne Wixon; Douglas Kell (2000). „Website Review: The Kyoto Encyclopedia of Genes and Genomes — KEGG”. Yeast. 17 (1): 48—55. doi:10.1002/(SICI)1097-0061(200004)17:1<48::AID-YEA2>3.0.CO;2-H.
- ^ Hydrogen Chloride. Gas Encyclopaedia. Air Liquide
- ^ Perrin, D. D. Dissociation constants of inorganic acids and bases in aqueous solution. Butterworths, London, 1969.