Tihomir Đorđević
Tihomir Đorđević (Knjaževac, 19. februar 1868 — Beograd, 28. maj 1944) bio je srpski etnolog, folklorista, kulturni istoričar, univerzitetski profesor i akademik.[1]
Tihomir Đorđević | |
---|---|
Lični podaci | |
Datum rođenja | 19. februar 1868. |
Mesto rođenja | Knjaževac, Kneževina Srbija |
Datum smrti | 28. maj 1944.76 god.) ( |
Mesto smrti | Beograd, Srbija |
Biografija
urediRođen je u patrijahalnoj porodici. Otac Raja je služio kao sveštenik u Brestovcu i Lužanu kod Aleksinca. O detinjstva se nalazio u neposrednom dodiru sa selom i narodom, što je uticalo da se još od mladosti, pa sve do smrti posveti proučavanju naroda, njegova života i kulture.[2]
Završio je istorijski-filološki odsek Velike škole u Beogradu, a zatim je studirao u Beču i Minhenu, gde je doktorirao 1902. godine. Izdavao je Karadžić (časopis).[1]
Đorđevićev opus je veliki - broj njegovih radova je oko sedam stotina. Đorđevićeva interesovanja bila su veoma široka i različita i kreću se od detaljnih analiza narodnog života Srba, preko etnografskih istraživanja života drugih naroda u Srbiji (Roma, Vlaha, Cincara, Grka, Čerkeza itd), do folklorističkih i socioloških studija ne samo Srbije, već i Balkana.
Prvi je sistematizovao i izvršio opštu klasifikaciju narodnih igara i dao teorijske i istorijske poglede na narodne igre relevantne za vreme u kojem je radio. Postavio je i razradio metodska uputstva za sakupljače i opisivače narodnih igara.[3] Održavajući je stalne veze s kolegama iz inostranstva, bila mu je dostupna najvažnija literatura tadašnjih pregalaca na polju etnologije i folkloristike. Imao je dobar uvid u najnovije naučne pravce, posebno je dobro poznavao tadašnju nemačku etnološku literaturu, u kojoj je narodna igra razmatrana iz više uglova. Zahvaljujući njemu i podršci koju je dobijao od kolega iz inostranstva, krajem 19. veka stvareni su uslovi za sakupljanje narodnih igara u najširem njihovom značenju.[3] Raspravu i klasifikaciju narodnih igara je objavio u knjizi „Srpske narodne igre” (kao devetu knjigu Srpskog etnografskog zbornika 1907. godine). Ona predstavlja nezaobilazno delo u proučavanju narodnih igara u širem smislu reči.[4] Do objavljivanja ovog dela Đoršević nije objavio nijedan članak u izdanjima Srpske kraljevske akademije nauka u Beogradu, i tek nakon njegove objave je uspostavio tešnji kontakt sa akademijom, koju je inače veoma uvažavao.[5]
Iako nije bio antropolog, prvi je naučnik u nas koji je eksplicitno ukazao na značaj paleoantropologije za istoriju i etnologiju. Godine 1908. je kroz rad Neznano groblje u Žagubici, pokazao da su stara groblja, nekropole, izvor primarnih podataka za mnoge nauke.[6] U knjizi Đorđević naglašava da podaci, do kojih se dolazi izučavanjem skeleta i grobnih priloga, praktično predstavljaju jedini izvor elemenata o građi, izgledu i načinu života ljudi u određenom periodu prošlosti.
Izabran je za dopisnog člana Srpske kraljevske akademije 19. februara 1921, a za redovnog 16. februara 1937 – pristupnu besedu je pročitao 2. januara 1938.[7]
Najvažnija dela:
- Iz Srbije kneza Miloša, I i II, 1922-1924
- Cigani u Srbiji, doktorska disertacija
- Naš narodni život, I-X
Reference
uredi- ^ a b Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. 1984. str. 182.
- ^ Marjanović 2018, str. 68.
- ^ a b Marjanović 2018, str. 73.
- ^ Marjanović 2018, str. 67.
- ^ Marjanović 2018, str. 69.
- ^ Đorđević, T: Neznano groblje u Žagubici, Starinar za 1908, Beograd 1909
- ^ "Politika", 2. jan. 1938
Literatura
uredi- Marjanović, Vesna (2018). Petrović, Sonja; Đorđević Belić, Smiljana, ur. „Tihomir Đorđević i narodne” (PDF). Folkloristika. Beograd: Udruženja folklorista Srbije. 3/2. ISSN 2560-3191. Arhivirano iz originala (PDF) 27. 04. 2019. g. Pristupljeno 12. 01. 2020.
- http://folkloristika.org/site/assets/files/1350/mladenovic_mitrovic.pdf Arhivirano na sajtu Wayback Machine (29. april 2019)