Tešan Podrugović
Tešan Podrugović (1783-1815. godine) bio je jedan od srpskih narodnih pjevača. Od njega je Vuk Stefanović Karadžić zapisao veliki broj narodnih pjesama. Tešan Podrugović je bio pjevač kog je Vuk najviše cijenio.[1]
Tešan Podrugović | |
---|---|
Datum rođenja | 1783. |
Mesto rođenja | Kazanci |
Datum smrti | 1815. |
Mesto smrti | Sremski Karlovci |
Rodom je iz sela Kazanaca, Stara Hercegovina u Crnoj Gori na granici sa Istočnom Hercegovinom.[2]Po ocu se prezivao Gavrilović.
Nadimak Podrug (odnosno Podrugović) je dobio zato „što je bio po drugoga čoveka“. (visokog stasa).[3]
Ubijen je od Turaka u okolini Srebrenice, Bosna, 1815. godine.[2]
Pesme (preko 20) je kazivao Vuku u Sremu početkom 1815. godine.[2] Od Tešana Podrugovića Vuk je zapisao sljedeće narodne pjesme:
- "Ženidba Dušanova" (o pesmi),
- "Marko Kraljević i Ljutica Bogdan" (o pesmi),
- "Marko Kraljević i Vuča dženeral" (o pesmi),
- "Ženidba Marka Kraljevića" (o pesmi),
- "Marko Kraljević poznaje očinu sablju" (o pesmi),
- "Marko Kraljević i Arapin" (o pesmi),
- "Marko Kraljević i Musa kesedžija" (o pesmi),
- "Marko Kraljević i Đemo Brđanin" (o pesmi),
- "Car Lazar i carica Milica" (o pesmi),
- "Novak i Radivoj prodaju Grujicu" (o pesmi),
- "Ženidba Stojana Jankovića" (o pesmi),
- "Senjanin Tadija" (o pesmi)
i druge.
Osim pjesama, Vuk je od Tešana, koji je bio i izvrstan pripovjedač, zapisao i dvije pripovijetke: šaljivu priču "Međed, svinja i lisica" i jednu od najneobičnijih i najboljih srpskih narodnih bajki: "Međedović". Tešan nije pravio nove pjesme, već je samo stvarao redakcije postojećih. Najčešće je pjevao o Marku Kraljeviću.
Glavne odlike Tešanovog pjevačkog stila su jasnost i preglednost izlaganja i humor. Vuk je kao njegovu glavnu vrlinu istakao da je „pjesme razumijevao i osjećao“ i da ih je znao lijepo „po redu“ kazivati. Tešan je za Vuka bio ideal narodnog pjevača.
Tešan Podrugović je često pjevao o sjaju srednjeg vijeka u srpskoj istoriji. Njegovi junaci su se odlikovali ne samo hrabrošću, nego i ljepotom stasa i sjajem izgleda i odijela. Međutim, veleljepnost njegovih istorijskih kazivanja često je osjenčena i ublažena humorom. Tešan je nesumnjivo najizrazitiji humorista među Vukovim narodnim pjevačima i pripovjedačima. Vuk je o njegovom smislu za humor rekao da je on „rado koješta veselo i šaljivo pripovijedao“. Tešan je imao jednu osobinu svih istinskih humorista koju je i Vuk primijetio, da se on nikad nije sam smijao svojim pričama, nego je uvijek bio „sve malo kao namršten“.
Vidi još
urediReference
uredi