Spisak gradonačelnika Istočnog Sarajeva
Gradonačelnik je nosilac izvršne vlasti u Gradu Istočno Sarajevo. Uloga gradonačelnika je da predstavlja i zastupa Grad, osniva Gradsku upravu, rukovodi njenim radom i odgovoran je za njen rad. Dužnosti gradonačelnika definisane su Zakonom o lokalnoj samoupravi Republike Srpske [1] i Zakonom o Gradu Istočno Sarajevo. [2]. Sjedište gradonačelnika je u Administrativnom centru grada Istočno Sarajevo, koji se nalazi u Ulici Stefana Nemanje 14 u Istočnom Novom Sarajevu.
Gradonačelnici
urediPrvi lokalni izbori u Republici Srpskoj održani su 1997. godine. Od tada do danas, na čelu grada bilo je 8 gradonačelnika. Oni su, hronološki, bili: [3]
| Redni broj | Slika | Ime (Rođenje-Smrt) |
Trajanje mandata | Stranka | Napomena | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | .jpg)
|
Mirko Šarović (r. 1956) |
1997. | 1999. | Srpska demokratska stranka | 1999. godine izabran za predsjednika Republike Srpske. | |
| 2 | 
|
Predrag Lasica (1955 - 2003) |
2000. | 2003. | Srpska demokratska stranka | Ostao na funkciji do iznenadne smrti 25. juna 2003. | |
| 3 | Milivoje Gutalj (?) |
2003. | 2005. | Srpska demokratska stranka | Ostao na funkciji do kraja mandata, nakon smrti prethodnog gradonačelnika. | ||
| 4 | Radomir Kezunović (r. 1950) |
2005. | 2009. | Srpska demokratska stranka | Prvi gradonačelnik nakon promjene imena grada Srpsko Sarajevo u Istočno Sarajevo. | ||
| 5 | Vinko Radovanović (1957 - 2021) |
2009. | 2013. | Partija demokratskog progresa | |||
| 6 | Nenad Samardžija (r. 1958) |
2013. | 2017. | Srpska demokratska stranka | |||
| 7 | Nenad Vuković (r. 1978) |
2017. | 2020. | Partija demokratskog progresa | |||
| 8 | Ljubiša Ćosić (r. 1979) |
2020. | traje | Savez nezavisnih socijaldemokrata | Prvi gradonačelnik izabran direktnim putem. | ||
Izbor gradonačelnika
urediNeposredni izbor
urediGrad Istočno Sarajevo administrativno je podijeljen na 6 opština: Opština Istočno Novo Sarajevo, Opština Istočna Ilidža, Opština Istočni Stari Grad, Opština Pale, Opština Sokolac i Opština Trnovo (Istočno Sarajevo). Jedini je grad u Republici Srpskoj koji se sastoji iz više opština. Od 1997. do 2020. godine, gradonačelnik Istočnog Sarajeva birao se neposredno. Neposredni način podrazumijevao je da se u svakoj opštini direktno biraju odbornici skupština opština, a onda se iz svake opštine delegiraju odbornici za Skupštinu Grada Istočno Sarajevo. Skupština Istočnog Sarajeva ukupno ima 31 odbornika. Svaka opština delegira sledeći broj odbornika: [4]
- Opština Pale - 8 odbornika,
- Opština Istočna Ilidža - 6 odbornika,
- Opština Sokolac - 6 odbornika,
- Opština Istočno Novo Sarajevo - 5 odbornika,
- Opština Istočni Stari Grad - 3 odbornika,
- Opština Trnovo - 3 odbornika.
Odbornici se delegiraju na osnovu proporcionalne zastupljenosti političkih stranaka u opštinskim skupštinama. Gradonačelnika predlažu odbornici Skupštine grada, a izbor se vršio većinskim glasanjem.
Razlozi promjene izbora
urediU februaru 2020. godine, klub poslanika SNSD-a predložio je Narodnoj Skupštini Republike Srpske izmjenu Izbornog zakona Republike Srpske. Osnovni argumenti za izmjenu zakona bili su rezultati Lokalnih izbora 2016. godine, na kome je koalicija SNSD- DNS- SP osvojila ukupno 19.433 glasova, dok je koalicija SDS- PDP imala 18.883 glasova.[4] Iako su na teritoriji Grada Istočno Sarajevo imali veći broj glasova, zbog neposrednog izbora gradonačelnika, koalicija okupljena oko SNSD-a izgubila je gradonačelnički mandat.
Direktni izbor
urediLokalni izbori u Republici Srpskoj 2020. godine, održani 15. novembra bili su prvi izbori na kojima su građani Istočnog Sarajeva mogli da direktnim putem izaberu gradonačelnika. Izmjene izbornog zakona odnosile su se samo na izbor gradonačelnika, ali ne i na izbor gradske skupštine, pa je delegiranje gradskih odbornika ostalo nepromijenjeno.
Za izbor prvog direktno izabranog gradonačelnika kandidovalo se 12 političara. Najveće šanse imali su kandidati dva najveća politička bloka u Republici Srpskoj. Kandidat stranaka koje su do tada činile gradsku vlast, a bile opozicija na republičkom nivou, bio je dotadašnji predsjednik Skupštine grada, Miroslav Lučić ispred SDS-a. Protivkandidat Lučiću bio je dotadašnji načelnik Opštine Istočno Novo Sarajevo, Ljubiša Ćosić ispred SNSD-a.
| Opština | Miroslav Lučić SDS |
Ljubiša Ćosić SNSD |
Ukupno važećih | Ukupno glasova | Broj glasača | Izlaznost | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Istočna Ilidža | 4.963 | 50,86% | 4.493 | 46,04% | 9.757 | 10.179 | 13.653 | 74,55% |
| Istočno Novo Sarajevo | 1.933 | 28,23% | 4.673 | 68,26% | 6.845 | 7.399 | 10.779 | 68,08% |
| Pale | 4.686 | 37,67% | 6.774 | 54,45% | 12.439 | 13.154 | 19.971 | 65,86% |
| Sokolac | 3.512 | 48,20% | 2.993 | 41,08% | 7.285 | 7.632 | 10.681 | 71,45% |
| Istočni Stari Grad | 688 | 75,60% | 205 | 22,52% | 910 | 935 | 1.115 | 87,22% |
| Trnovo | 241 | 23,67% | 591 | 58,05% | 1.018 | 1.072 | 1.332 | 80,48% |
| Ukupno [5] | 16.023 | 43,47% | 19.729 | 53,53% | 36.859 | 40.360 | 57.531 | 70,15% |
Vidi još
urediReference
uredi- ^ „ ZAKON O LOKALNOJ SAMOUPRAVI, ("Sl. glasnik RS", br. 97/2016, 36/2019 i 61/2021) ”. www.paragraf.ba. Pristupljeno 04. 11. 2021. (jezik: srpski)
- ^ „ Zakon o gradu Istočno Sarajevo, «Službeni glasnik Republike Srpske broj: 18/20 od 13.03.2020g ”. www.advokat-prnjavorac.com. Pristupljeno 04. 11. 2021. (jezik: srpski)
- ^ „ Mogu li građani direktno izabrati novog gradonačelnika? ”. www.citajfilter.com. Pristupljeno 04. 11. 2021. (jezik: srpski)
- ^ a b „ Kome će u oktobru odgovarati direktni izbor gradonačelnika Istočnog Sarajeva ”. www.frontal.ba. Pristupljeno 04. 11. 2021. (jezik: srpski)
- ^ „ Lokalni izbori - Potvrđeni rezultati”. www.izbori.ba. Pristupljeno 04. 11. 2021. (jezik: srpski)