Спанаћ
Spanać (lat. Spinacia oleracea, fam. lat. Chenopodiaceae) ili špinat je jednogodišnja ili dvogodišnja zeljasta povrtarska biljka. Spada u lisnato i cvetasto povrće. Ima tanak i razgranat koren. Stablo je uspravno, sa uzdužnim brazdama, više ili manje granato. Tamnozeleni listovi su više ili manje jajasti, trouglasti ili strelasti, celi i naizmenično postavljeni. Cvetovi su jednopolni i skupljeni u cvasti. Muški cvetovi grade terminalne klasove, a ženski su raspoređeni sa strane i nalaze se u pazuhu listova. Plod je jednosemena orašica. Spanać se gaji tokom cele godine i veoma je cenjen jer sadrži belančevine, gvožđe, fosfor, kalcijum i vitamine.
Spanać | |
---|---|
Spanać u cvetu | |
Naučna klasifikacija | |
Carstvo: | |
(nerangirano): | |
(nerangirano): | |
(nerangirano): | |
Red: | |
Porodica: | |
Rod: | |
Vrsta: | S. oleracea
|
Binomno ime | |
Spinacia oleracea |
Spanać je na evropsku trpezu dospeo tek u 11. veku, kada su ga Mavari doneli u Španiju. Veruje se da ova biljka potiče iz Persije, a da je u Kinu dospela u 7. veku nakon što je tamo, kao dar, poslao kralj Nepala. Spanać dobro uspeva u umerenoj klimi, a iako dostupan tokom cele godine, najbolji ukus i kvalitet ima onaj koji dospeva u martu i maju, odnosno u septembru i oktobru. Koristi se kao prilog jelima i za pravljenje pita i salata. Naučnici sa švedskog instituta „Karolinska” nedavno su ustanovili da svakodnevno uzimanje ovog povrća znatno snaži mišiće. Tako su dali za pravo crtanom junaku Popaju koji tvrdi da mu snaga potiče baš od ove namirnice.[2]
Reference
uredi- ^ „Entity Display : Spinacia oleracea”. Arhivirano iz originala 19. 04. 2011. g.
- ^ Spanać, rubrika „Zelena strana”. NAJ mesečnik za učenike i učenice starijih razreda osnovne škole (86 izd.). „Nova škola” d.o.o. Beograd, CIP – Katalogizacija u publikaciji Narodna biblioteka Srbije. str. 15. ISSN 1451-3013. Arhivirano iz originala 22. 01. 2018. g. Pristupljeno 21. 1. 2018.
Literatura
uredi- D. Maue; S. Walia; S. Sahore; M. Parkash; S. K. Walia; S. K. Walia (2005). „Prevalence of Multiple Antibiotic Resistant Bacteria in Ready-to-Eat Bagged Salads”. American Society for Microbiology meeting. June 5–9. str. Atlanta. Abstract
- Overview of Spinach from Innvista
- Rogers, Jo (1990). What Food is That?: and how healthy is it?. The Rocks, Sydney, NSW: Lansdowne Publishing Pty Ltd. ISBN 978-1-86302-823-3.
- Cardwell, Glenn. Spinach is a Good Source of What?. The Skeptic. Volume 25, No 2, Winter 2005. Pp 31–33. ISSN 0726-9897
- Blazey, Clive (1999). The Australian Vegetable Garden: What's new is old. Sydney, NSW: New Holland Publishers. ISBN 978-1-86436-538-2.
- Stanton, Rosemary (1995). Complete Book of Food and Nutrition. Australia: Simon & Schuster. ISBN 978-0-7318-0538-9.
- Sutton, M. SPINACH, IRON and POPEYE: Ironic lessons from biochemistry and history on the importance of healthy eating, healthy scepticism and adequate citation. Internet Journal of Criminology, 2010. https://web.archive.org/web/20111001101111/http://www.internetjournalofcriminology.com/Sutton_Spinach_Iron_and_Popeye_March_2010.pdf (checked 04.05.2010)
- Sutton, M. (2010) The Spinach Popeye Iron Decimal Error Myth is Finally Busted. Best Thinking.Com: https://web.archive.org/web/20141228033844/http://www.bestthinking.com/articles/science/chemistry/biochemistry/the-spinach-popeye-iron-decimal-error-myth-is-finally-busted
- Spanać, rubrika „Zelena strana”. NAJ mesečnik za učenike i učenice starijih razreda osnovne škole (86 izd.). „Nova škola” d.o.o. Beograd, CIP – Katalogizacija u publikaciji Narodna biblioteka Srbije. str. 15. ISSN 1451-3013. Arhivirano iz originala 22. 01. 2018. g. Pristupljeno 21. 1. 2018.