Sarland

Sarland
Saarland
Sarre
Sarland; Saarland; Sarre;
	; Zastava ; Grb
	Himna:; Himna Sarlanda (Saarlandlied)
Država	Nemačka
Admin. centar	Sarbriken
Ministar-predsednik	Tobias Hans (CDU)
Vladajuća stranka	CDU/SPD
Površina	2.568,70 km2
Stanovništvo	2018.
— broj st.	990.509
— gustina st.	385,61 st./km2
— ISO 3166-2	DE-SL
Poslednji izbori	26. mart 2017.
Sledeći izbori	2022.
Glasova u Saveznom savetu	3
	Zvanični veb-sajt

Sarland ili Sar (nem. Saarland) je jedna od 16 nemačkih država. Površina joj je 2.570 km², a broj stanovnika 1,08 miliona. Glavni grad je Sarbriken. Izuzimajući gradove-države, to je najmanja nemačka država i po stanovništvu i po površini.

Geografija

Država Sarland se graniči sa Francuskom na jugu i zapadu, Luksemburgom na zapadu i nemačkom državom Rajna-Palatinat na severu i istoku. Naziv države potiče od reke Sar, koja je pritoka Mozela u slivu Rajne. Ova reka teče sa juga na severozapad države. Oko trećina teritorije Sarlanda je pod šumom. Većina stanovništva živi u gradskom području na francuskoj granici, oko prestonice Sarbrikena. Velika većina, 74%, stanovništva su katolici.

Sarland je podeljen na šest okruga:

Istorija

Teritorija je osnovana 1920. po odredbama Versajskog mirovnog ugovora. Sastavljena je iz dela pruske Rajnske provincije i bavarskog Rajnskog palatinata. Oblast je stavljena pod upravu Lige naroda. U praksi, oblašću je 15 godina upravljala Francuska, što se kosilo sa željama lokalnih Nemaca i Nemaca uopšte.

Godine 1933, značajan broj antinacističkih Nemaca se doselio u Sar, jer je to bio jedini deo Nemačke van kontrole Trećeg rajha. Kao posledica te činjenice, postojala je kampanja u Saru da teritorija ostane pod francuskom kontrolom, sve dok Adolf Hitler vlada u Nemačkoj. Ipak, podozrivost prema Francuskoj je bila mnogo jača među stanovništvom nego simpatije. Kada je isteklo predviđenih 15 godina, održan je Sarski plebiscit 13. januara 1935. godine. Za priključenje Nemačkoj je bilo 90,3% glasalih, dok je manjina glasala za priključenje Francuskoj. Marta 1935, nemačka nacistička vlast je imenovala Jozefa Birkela za komesara Sarlanda. Na toj funkciji je bio do smrti septembra 1944. godine. Od tada do marta 1945. oblašću je komandovao Vili Štor.

Posle Drugog svetskog rata, oblast je ponovo potpala pod francusku vlast. Od 1947. do 1957. oblast se nazivala Protektorat Sar. Američki državni sekretar Džejmz Berns je ovakvo rešenje obrazložio 1946. kao kompenzaciju Francuskoj za tri nemačke invazije (ovo nije bila potpuna istina, jer je Francusko-pruski rat započela Francuska). Još jedan razlog bila je namera da se od Nemačke oduzmu industrijske oblasti da bi se predupredila buduća potencijalna opasnost.

Oblašću je upravljao francuski vojni guverner, kasnije Visoki komesar, Gilber Iv Edmon Granval do 1955. godine. Poslednje dve godine protektoratom je upravljao Erik de Karbonel. Stanovništvo Sara je takođe učestvovalo u lokalnoj upravi.

Francuska i Zapadna Nemačka su 1954. predložile plan, poznat kao Statut Sara, po kome bi oblast postala nezavisna država. Stanovništvo je na plebiscitu odbacilo ovaj plan, delom zbog francuskog uplitanja u propagandne aktivnosti. 27. oktobra 1956, odlučeno je da se dopusti da Sarland postane deo Zapadne Nemačke. To se i dogodilo 1. januara 1957. godine.

Ujedinjenje Sarlanda sa Nemačkom se često naziva „Malo ujedinjenje“ (nem. kleine Wiedervereinigung), za razliku od „Velikog“ (ujedinjenje sa DDR-om).

Sport

Fudbalska Reprezentacija Sara se takmičila u kvalifikacionoj sekciji za Svetsko prvenstvo u fudbalu 1954. godine, ali nije uspela pošto je bila druga posle Zapadne Nemačke, ali ispred Norveške. Takođe je bilo takmičenje Sara na Letnjim olimpijskim igrama 1952. i svetskim prvenstvima u rukometu na terenu početkom 1950-ih.

Privreda

Automobilska industrija (Ford, Bosch, Michelin)
Industrija čelika (Dillinger Hüttenwerke)
Proizvodnja keramike (Villeroy & Boch)
Informatika (IDS Scheer, SAP Retail)

Zanimljivosti

Nacionalni fudbalski tim Sara takmičio se u kvalifikacijama za Svetsko prvenstvo u fudbalu 1954., i bio drugi u grupi, iza Nemačke. Predstavnici Sara su se takmičili na Letnjim olimpijskim igrama 1952.

Od 1920. do 1935, i od 1947. do 1959, na teritoriji su se koristile poštanske marke Sara.