Savo Čelebić

Savo Čelebić (Štitari, Cetinje, 26. oktobar 1879 — Cetinje, 21. jun 1955) bio je crnogorski oficir, učesnik Balkanskih i Prvog svetskog rata, protivnik ujedinjenja Crne Gore i Srbije i učesnik Božićne pobune, učesnik Narodnooslobodilake borbe i general-major JNA.

Savo Čelebić
Savo Čelebić
Lični podaci
Datum rođenja	(1879-10-26)26. oktobar 1879.
Mesto rođenja	Štitari, Cetinje, Knjaževina Crna Gora
Datum smrti	21. jun 1955.(1955-06-21) (75 god.)
Mesto smrti	Cetinje, NR Crna Gora, FNR Jugoslavija
Vojna karijera
Vojska	Vojska Kraljevine Crne Gore Jugoslovenska armija
Čin	general-major
Učešće u ratovima	Balkanski ratovi Prvi svetski rat

Biografija

Rođen je u Štitarima, kod Cetinja od oca Filipa, perjanika, poslanika Skupštine Crne Gore i nosioca medalje Obilića i majke Savice Vujović. Osnovnu školu završio je u selu Gradac, a podoficirsku i oficirsku školu 1908. na Cetinju. Tada je proizveden u čin potporučnika. Oficir Crnogorske kraljevske vojske postao je 1911. godine. Bio je komandant Oraško-štitarske čete i nastavnik u podoficirskoj školi. Bio je komandant jedinice tokom opsade Skadra i u Bregalničkoj bitci. Prilikom borbi za Skadar, kao komandant bataljona, ranjavan je dva puta i zbog čega je odlikovan zlatnom Obilića medaljom.

Nakon završetka Prvog svetskog rata i stvaranja Kraljevine SHS, decembra 1918. nezadovoljan nestankom Kraljevine Crne Gore kao države učestvovao je u Božićnoj pobuni januara 1919. godine. Jedno vreme boravio je u u Gaeti, u Kraljevini Italiji, gde su bile baze crnogorskih vojnika, koji su ostali verni svrgnutom kralju Nikoli i bili pristalice samostalnosti Crne Gore.

Nakon amnestije od strane vlasti Kraljevine Jugoslavije, vratio se u zemlju, gde je penzionisan u činu potpukovnika. Tokom okupacije u Drugom svetskom ratu, početkom 1942. odbio je da pristupi oružanim snagama generala Krsta Popovića, koje su formirane uz podršku italijanske okupacione vlasti. Potom se prikljčio Narodnooslobodilačkom pokretu (NOP) i tokom 1943. u ime NOVJ, vodio neuspešne pregovore sa generalom Popovićem oko njegovog pristupanja partizanima. Posle kapitulacije Italije septembra 1943. upućen je u Italiju, gde je postao komandant Prve prekomorske brigade. Ukazom Vrhovnog štaba NOV i POJ 30. januara 1944. unapređen je u čin general-majora NOVJ.

U braku sa suprugom Milicom imao je desetoro dece, sinove — Milovana (1912), Vladimira (1914), Slobodana (1929) i Filipa (1936) i kćeri — Dragicu (1918), Zorku (1919), Darinku (1924), Olgu (1927), Bosiljku (1931) i Anđeliju (1933).

Umro je 21. juna 1955. na Cetinju i sahranjen 23. juna 1955, sa državnim počastima, u porodičnoj grobnici na Cetinju.

Nasleđe

U poemi Sava F. Čelebića Vijenac na grobu Šćepana Mijuškovića se nalaze i stihovi: Kralj Nikola, vitez Srbin, Odgovori kralju Petru, Neka časti sudbe srpske... Iz navedenog stiha, na 11. strani, se vidi da je Savo bio i 1924, u Rimu, crnogorski Srbin, kada je pesma objavljena i da se nije odrekao srpstva. Novak Adžić je tu poemu delomično objavio, od kraja 18. strane, do kraja pesme, sa 24. stranom. Sakrivši tako nesporna srpska nacionana osećanja Save Čelebića, Adžić čitaoce pokušava indoktrinirati pogrešnim zaključkom, o tragediji Crne Gore i Crnogoraca pod srpskom okupacijom. U pesmi je kralj Nikola nazvan vitez-Srbinom, a Adžić piše o srpskoj okupaciji Crne Gore. Cilj Novaka Adžića je da tadašnje Crnogorce (kralja Nikolu, Čelebića, Mijuškovića, Krstu Popovića...) prikaže kao nesrbe, koje su napali Srbi, a istorijska je istina da su tadašnji Crnogorci bili nacionalno, Srbi, i da su imali srpska nacionalna osećanja. Sukob ja postojao samo između dve dinastije, crnogorske i srbijanske, oko budućnosti zajedničke države. Čelebić u pesmi ne pominje Srbe i Crnogorce, nego Srbijance i Crnogorce, što su teriotrijalne, a ne nacionalne odrednice, a jedni i drugi su tada bili nacionalno - Srbi.