Regionalna deponija Bijeljina
Regionalna sanitarna deponija „Brijesnica” u Bijeljini ili Regionalna deponija "EKO-DEP" koja na ovoj lokaciji počela fazno da se gradi od 2005. godine, zvanično je puštena u rad 1. januara 2010. godine, sa namenom da se koristi se za odlaganje komunalnog i neopasnog industrijskog otpada sa teritorije opština Bijeljina, Ugljevik, Lopare, Čelić i Teočak.[1] Na regionalnu deponiju godišnje se odloži oko 30.000 tona komunalnog otpada, po ceni odlaganja otpada od 40 maraka po toni, što je nedovoljno za uspešno poslovanje deponije.[2] Sanitarna deponija će se izgrađivati fazno, kroz izgradnju 4 sanitarne ćelije, ukupne površine 100.130,34 m². Do sada su izgrađene prva i druga sanitarna ćelija površine 39.607,69 m² i kapaciteta 487.828,30 m³, a zatim će se graditi i ćelije tri i četiri, površine 60.522,65 m² i kapaciteta 101.6851,53 m³.
Preduslovi
urediUpravljanje otpadom u Republici Srpskoj predstavlja veoma osetljivu temu, posebno u oblasti sakupljanja tečnog otpada. Za čvrsti otpad urađena je Strategija upravljanja čvrstim otpadom i za tu namenu su izgrađene dve regijske deponije (Banja Luka i Bijeljina), a izgradnja nekih je u toku (Zvornik, Banjaluka – proširenje i Prijedor).
Poslednjih godina značajan napredak je postignut u jačanju svesti kod stanovništva Bijeljine, Ugljevika, Lopara, Čelića i Teočaka. o otpadu i njegovom tretmanu.
Institucionalno, organizaciono i pravno poslednjih godina znatno je unapređen ovaj, ranije zapušten, tehno-ekološki sistem u većem broju jedinica lokalne samouprave u severozapadnom delu Republike Srpske.
Mešutim i dalje ostaje otvoreno pitanje:
- nedostatak deponija opasnog otpada,
- problem izgradnje savremene spalionice otpada i deponije za finalno odlaganje otpada.
Nedostatak informacija i podataka u oblasti upravljanja otpadom nešto je što otežava dalje unapređenje ovog sistema. Rešavanje problema tečnog otpada, odvođenja otpadnih voda, predstavlja veoma složen i zahtevan zadatak Bijeljine, Ugljevika, Lopara, Čelića i Teočaka, ali i Republike Srpske u celini, jer ima ozbiljne implikacije na osnovi široj od lokalne.
Rešavanje problema zagađenosti površinskih i podzemnih voda zato predstavlja jedan od prioritetnih zadataka, zakonodavnih, finansijskih, organizacionih i informatičkih kapaciteta kako Bijeljine, Ugljevika, Lopara, Čelića i Teočaka, tako, u značajnoj meri i onih koji u ovim opštinama ispuštaju tečni otpad.
Istorija
urediJavno preduzeće regionalna deponija "EKO-DEP" doo iz Bijeljine osnovano je 9. maja 2005. godine sa ciljem da izgradi i upravlja regionalnom sanitarne deponije u Bijeljini, drugom takve vrste u Republici Srpskoj. Osnivači preduzeća su opštine Bijeljina, Ugljevik, Lopare, Čelić i Teočak.[3]
S obzirom na to da su regionalne sanitarne deponije složeni građevinski objekti komunalne infrastrukture koji se grade dugi niz godina i imaju dug vek trajanja, projektom je predviđena njena fazna izgradnja, kako bi se lakše i kroz određeni duži vremenski period obezbedila sredstva za izgradnju određenih faza deponije. Broj faza izgradnje i njihovo trajanje određeno je tehničko -tehnološkim zahtevima tokom rada deponije i mogućnošću obezbeđivanja finansijskih sredstava za investicije.
JP "EKO-DEP" doo je završilo prvu fazu izgradnje Regionalne sanitarne deponije "Brijesnica" u Bijeljini 3. decembra 2009. godine i deponija je zvanično puštena u rad 1. januara 2010. godine. Ovim je JP "EKO-DEP" doo postalo prvo javno preduzeće u Republici Srpskoj koje na sanitarni način obavlja delatnost prerade i odlaganja neopasnog otpada.
Prva faza
urediPrva faza izgradnje sanitarne deponije uključivala je izgradnju dve od četiri sanitarne ćelije i izgradnju drugih građevinskih objekata, kao i nabavku specijalizovane opreme i mašina, čime je deponija "Brijesnica" potpuno opremljena za sanitarno odlaganje komunalnog otpada.
U tu svrhu obavljeni su sledeći radovi:[3]
- Celokupno područje deponije (približno 27 ha) je ograđeno.
- Dovedena je niskonaponska mreža i izgrađena transformatorska stanica na deponiji.
- Izgrađen je cevovod za pitku vodu na koji je priključen deo stanovništva iz lokalnih zajednica koji gravitira lokaciji deponije,
- Izgrađena je savremena ulazno-izlazna zona sa ugrađenom digitalnom vagom nosivosti 60 tona,
- Izgrađeno je postrojenje za dezinfekciju točkova i podvozja vozila pre napuštanja deponije.
- Prva i druga sanitarna ćelija izgrađene su za odlaganje čvrstog komunalnog otpada ukupne površine približno 4,5 ha.
- U sanitarne ćelije ugrađeni su zaštitni izolacioni materijali - geofolije i drugi materijali koji garantuju zaštitu podzemnih voda, sistem za sakupljanje procednih voda, sistem za prikupljanje biogasa.
- Unutar deponiji je izgrađen je unutrašnji put.
- Izgrađen je bazen za izjednačavanje za prihvat procjednih voda iz tijela deponije, sa sistemom za recirkulaciju i vraćanje ocjednih voda u ćelije. Na ovaj način se u početnih 3-5 godina rada deponije obezbeđuju potrebni uslovi za tretman procednih voda iz otpada.
- Deponija je opremljena neophodnom mehanizacijom za rad: kompaktorom (kapacitet sabijanja do 200 t otpada dnevno), buldožerom, kiperom, traktorom sa raznim priključcima itd.
- Izgrađen je objekat za smeštaj radnika i mehanizacije na deponiji, sa prostorom za održavanje mašina.
- Izgrađen je hidrantni sistem zaštite od požara koji obezbeđuje kompletnu lokaciju deponije.
Ovim ulaganjima završena je izgradnja Prve faze regionalne deponije "Brijesnica", čime je završena tehničko -tehnološka jedinica i stvoreni uslovi za sanitarno odlaganje komunalnog otpada sa područja Bijeljine.
Druga faza
urediDa bi se produžio vek trajanja sanitarne deponije, bilo je potrebno pristupiti nastavku izgradnje sledeće faze deponije. Tokom 2012. godine kompanija je ušla u drugu fazu izgradnje Regionalne sanitarne deponije "Brijesnica", koja je još u toku i biće nastavljena u budućnosti.
U okviru druge faze do sada su izvršena sledeća ulaganja:[3]
- Kapacitet deponije na deponiji Brijesnica je proširen.
- Stara nesanitarna deponija koja se nalazi u neposrednoj blizini sanitarne deponije privremeno je sanirana.
- Završena je izgradnja pristupnog puta.
- Izvršena je nabavka bagera guseničara.
- Na deponiji Brijesnica izgrađeno je postrojenje za prečišćavanje procjednih voda (prečistač).
- Nabavljena je i puštena u rad plinska baklja sa sistemom za prikupljanje deponijskog gasa na deponiji Brijesnica, kapaciteta 200 Nm3 / h.
Naredne faze
urediSobzirom na to da su sanitarne deponije veoma složeni građevinski objekti komunalne infrastrukture za čiju su izgradnju potrebna značajna finansijska sredstva, koja je veoma teško obezbediti, izgradnja deponija će se vršiti u fazama tokom čitavog veka trajanja deponije.[3]
Iz ovih razloga JP "EKO-DEP" doo će u narednom periodu nastaviti sa nadogradnjom i unapređenjem postojećeg sistema upravljanja čvrstim otpadom na Regionalnoj sanitarnoj deponiji "Brijesnica" u Bijeljini.[3]
Zadatak vizija i misija
uredi- Zadatak
Glavni zadatak novoosnovanog preduzeća JP "EKO-DEP je izgradnja deponije u fiše faza sve do dovođenja na nivo savremene deponije.
Neki od zadataka JP "EKO-DEP su i:
- podizanje svesti javnosti o otpadu,
- edukacija stanovništva o potrebi razdvajanja otpada u domaćinstvu, što bi rezultovalo smanjenjem količine deponovanog otpada i time produžilo životni vek deponija,
- sprečavanje ilegalnih deponija
- očuvanje primarnih prirodnih izvora sirovina.
- Vizija
Naša vizija i nešto čemu težimo u budućnosti je deponija koja kao zatvoren sistem sa svim neophodnim elementima zaštite neće imati negativne uticaje na životnu sredinu i zdravlje ljudi. Takva deponija će se nakon osnovne namene i zatvaranja uklopiti u prirodno okruženje ili će dobiti neku drugu odgovarajuću namenu.
- Misija
Misija kompanije je odgovorno upravljanje završnim odlagalištem otpada i pružanje lokalnim zajednicama i stanovništvu u regionu komunalne službe za odlaganje otpada koristeći savremene tehnologije na ekološki prihvatljiv, siguran i efikasan način. u tom smislu kompanija će sarađivati na najbolji mogući način sa lokalnim stanovništvom, i tako im održavati i pružati prirodno okruženje i blagostanje. Takođe će i zaposlenima obezbediti dobre i bezbedne uslove za rad, kroz praćenje i primenjivanje najnovijih svetskih trendove u završnom sakupljanju otpada.
Monitoring
urediSveukupni sistem monitoringa na sanitarnoj deponiji se sastoji od:
- monitoringa kvaliteta vazduha,
- monitoringa ocednih, površinskih i podzemnih voda.
Na lokaciji sanitarne deponije „Brijesnica“, tokom aprila 2012. gdine, sprovedeno je kontinuirano merenje polutanata mobilnom ekološkom laboratorijom. Laboratorij je za vreme meerenja bila smešten u zoni uticaja sanitarne deponije, odnosno u samoj zoni lokacije i izvan lokacije.
Prosečna koncentracija ukupnih lebdećih čestica za sve veme merenja iznosila je 0.04 μg/m3. Izmerene koncentracije ne predstavljaju opterećenje za okolnu atmosferu, pošto su prosečne dnevne koncentracije bile ispod granične vriednosti od 150 μg/m3.
Analizom dobijenih rezultata merenja, prikazanim u Izveštaju o merenjima kvaliteta vazduha na sanitarnoj deponiji „Brijesnica“, može se zaključiti da izmerene koncentracije polutanata u vazduhu ne prelaze granične vrijednosti utvrđene Pravilnikom o graničnim vriednostima kvaliteta vazduha. Kako je Pravilnikom definisano da je za ocenu kvaliteta vazduha merenje potrebno sprovoditi neprekidno 5 godina, dobijeni rezultati se ne mogu upoređivati sa vrednostima iz Pravilnika, ali mogu biti indikativni i poslužiti za praćenje i ocenu parametara kvaliteta vazduha u budućem periodu.
Izvori
uredi- ^ Obrenovic, Dragan. „.::: EKODEP - regionalna deponija - ekodep.com :::.”. www.ekodep.com. Pristupljeno 2021-10-19.
- ^ „Regionalna Eko deponija u Bijeljini- sistem koji nije održiv”. Pristupljeno 20. 10. 2021.
- ^ a b v g d Obrenovic, Dragan. „O nama: EKODEP - regionalna deponija - ekodep.com :::.”. www.ekodep.com. Pristupljeno 2021-10-19.
