Radomir Damnjanović Damnjan
Radomir Damnjanović Damnjan (Mostar, 10. decembar 1935), je srpski slikar i konceptualni umetnik. Živi i radi u Beogradu i Milanu.
Radomir Damnjanović Damnjan | |
---|---|
Lični podaci | |
Datum rođenja | 10. decembar 1935. |
Mesto rođenja | Mostar, Kraljevina Jugoslavija |
Biografija
urediZavršio je Akademiju likovnih umetnosti u Beogradu 1957, a postdiplomske studije 1959. godine. Prvi put je samostalno izlagao u Beogradu 1958. godine, a na mnogobrojnim grupnim izložbama u zemlji i inostranstvu učestvuje od 1959. Izlagao je na Dokumentima u Kaselu (1964), bijenalima u Sao Paolu (1963), Veneciji (1966, 1976), Tokiju (1967) i Bratislavi (1968). Kao Fulbrajtov stipendista boravio je u Los Anđelesu i Njujorku 1971 — 1972. Od 1974. godine živi u Milanu.
Umetnost
urediBavi se slikarstvom, crtežom, grafikom, fotografijom, filmom videom i performansom. Tokom šezdesetih, na početku karijere, Damnjan se bavio slikarstvom simboličkih, apstraktnih i minimalnih karakteritika. Od sedamdesetih koristi se novim medijima - videom, fotografijom i performansom, dok se u slikarstvu približio njegovoj analitičkoj struji. Na prelazu u devetu deceniju prošlog veka Damnjan se tematski okreće 'mrtvoj prirodi' i '(auto)portretu' koje realizuje kao podne ili zidne instalacije islikane u duhu postmoderne citatnosti 'novog poentilizma'.
Samostalne izložbe (izbor)
uredi- 1958. Galerija Grafičkog kolektiva, Beograd
- 1962. Salon Muzeja savremene umetnosti, Beograd, Studio G, Salon Šira, Zagreb
- 1966. Galerija Suvremene umjetnosti, Zagreb
- 1967. Galerie Obere Zäune, Cirih
- 1968. Galerie im Zimmertheater, Tübingen
- 1969. Mala galerija, Ljubljana
- 1970. Salon na Muzejot na sovremena umetnost, Skoplje, Salon Muzeja savremene umetnosti, Beograd, Galerija Suvremene umjetnosti, Zagreb
- 1973. Galerija Studentskog kulturnog centra, Beograd
- 1974. Galerija Studentskog centra, Zagreb, Studio Carla Ortelli, Milano
- 1975. Galleria Multhipla, Milano, Salon Muzeja savremene umetnosi, Beograd
- 1976. Galleria Stefanoni, Leko
- 1977. Studio 16/e, Torino, Galleria Civica, Modena, Galleria Performing Arts Center, Genova, Galerija Nova, Zagreb
- 1978. Galleria Pilota, Milano
- 1979. Galleria Gastaldelli, Milano, Kunsthalle, Tübingen
- 1981. Galerija Suvremene umjetnosti, Zagreb
- 1982. Art Gallery, Milano
- 1985. Galerie Ingrid Dacić, Tübingen
- 1986. Muzej savremene umetnosti, retrospektivna izložba, Beograd
- 1987. Moderna galerija, Ljubljana, Muzej na sovremenata umetnost, Skoplje
- 1992. Galerija Studentskog kulurnog centra, Beograd
- 1996. Fondanzione Mudima, Milano
- 1997. Umetnički paviljon Cvijeta Zuzorić, Beograd, Centar za vizuelnu kulturu Zlatno oko, Novi Sad
- 1999. Galerie Peter Lindner, Vienna
- 2006. Federico Bianchi Contemporary Art, Leko
Akcije
uredi- 1965. Prelivanje reke Save, Beograd
- 1974. Besplatno umetničko delo, Galerija Studentskog kulturnog centra, Beograd, Dezinformacije, Bioskop Balka, Zagreb
- 1989. Plamena Piramida, Stazione di Lambrate, Milano, Piramida od kupusa, Hotel Esplanada, soba 321, Zagreb
- 1993. Natura morta, Fondazione Mudima, Milano
- 1995. Velika piramida od kupusa, Galerija Kuća Anker, Beograd
Performansi
uredi- 1973. Čovek od novina ili mogućnost komunikacije, 12 min. Galerija Studentskog kulturnog centra, Beograd
- 1975. Identitet - destrukcija knjiga, Marksa, Hegela i Biblije, 25 min. Trigon '75, Grac
- 1976. Večera sa Terijem Doksejem iz Londona, 30 min. Galerija Studentskog kulturnog centra, Beograd
- 1978. Od rada ka stvaralaštvu, 25 min, Galerija Studentskog kulturnog centra, Beograd, Od rada ka stvaralaštvu, 30 min. Galerija Suvremene umjetnosti, Zagreb
- 1979. Od rada ka stvaralaštvu (varijanta II), 30 min. Galerija Studentskog kulturnog centra, Beograd, Dal lavora allacreatività, 25 min. Studio 16/e, Torino
- 1982. Grande natura morta, 25 min. Il Festival Internazionale d'arte video, Lokarno, From Work to Creativeness, The 4th Biennial of Sydney, Vision in Disbelief, Sydney
- 1986. Velika mrtva priroda, Aprilski susreti, Galerija Studentskog kulturnog centra, Beograd
- 1996. Chattanooga-choo choo i Velika beogradska mrtva priroda, Die Weise stadt, Museum Modern Kunst Stiftung Ludwig, Vienna
- 1997. Zapis jednog portreta - Ješa Denegri, Galerija Zvono, Beograd
Filmovi
uredi- 1973. Čovek iz novina, 8 mm, c/b, 3 min.
- 1974. Bandiera, super 8 mm, color, sound, 11 min., Per il Futuro, super 8 mm, color, 10 min.
Video radovi
uredi- 1975. Identitet - destrukcija knjiga Marksa, Hegela i Biblije, c/b, 20 min. pal, zvuk, Trigon '75, Grac
- 1976. Svakodnevni ritual pijenja kafe, 30 min, c/b, 3/4 inča, pal, zvuk, Čitanje istog teksta, c/b, 20 min, 3/4 inča, pal, zvuk, Čitanje Marksa, Hegela i Biblije uz svetlost šibice, c/b, 30 min, 3/4 inča, pal, zvuk, Mrlja u prostoru ili položaj jedinke u društvu, c/b, 30 min, 3/4 inča, pal, zvuk, Tibingen
- 1977. Kretanje kao opšta potreba, 26 min, c/b, 3/4 inča, pal, zvuk, Revolucija kao igra manjine, 17 min, c/b, pal, zvuk, Tibingen
- 1982. Velika mrtva priroda, 25 min, boja, 3/4 inča, pal, zvuk, Lokarno
- 1983. Metaphysical Duchamp, Video D.C. 83, Ljubljana
Literatura (izbor)
uredi- Miodrag B. Protić, Najmlađi, Savremenici II, Nolit, Beograd, 1964, pp. 269-277
- Matko Meštrović, Jedan pogled u jugoslovensko slikarstvo poslednjeg decenija, Od pojedinačnog ka općem, Mladost, Zagreb, 1967, pp. 131-141
- Aleksa Čelebonović, Savremeno slikarstvo u Jugoslaviji, Jugoslavija, Beograd, 1965, pp. 45
- Miodrag B. Protić, Srpsko slikarstvo HH veka, Nolit, Beograd, 1970, pp. 518-522
- Gillo Dorfles, Ultime Tendenze nell'arte d'oggi, Feltrinelli, Milano, 1973, s. 149
- Achille Bonito Oliva, Europa - America, The different Avantgardes, Decco Press, Milano, 1976, s. 126
- Gillo Dorfles, La body art, L'arte moderna, Fratelli Fabbri, Milano, 1977, s. 225
- Ješa Denegri, 10 Years Styring Autumn, Paul Kaufman, Grac, 1978, c. 171
- Radomir Damnjan, Niente di superfluo nello spirito, Edicija Dacić, Tübingen, 1978
- Rafel Tous i Giner, Metrònom, Libres d'Artista/Artist's Books, Berlin, Barselona, 1981, s. 194
- Lazar Trifunović, Apstraktno slikarstvo u Srbiji, Od impresionizma do enformela, Nolit, 1982, pp. 33-34
- Miodrag B. Protić, Slikarstvo i vajarstvo HH veka, Istorija srpske kulture, Porthil, 1995
- Ješa Denegri, Pedesete: teme srpske umetnosti, Damnjan do 1960, Svetovi, Novi Sad, 1993, pp. 227-231
- Ješa Denegri: Šezdesete: teme srpske umetnosti, Od znaka do čiste forme: Damnjan između 1960-1970, Svetovi, Novi Sad, 1995, pp. 113-124
- Ješa Denegri: Sedamdesete: teme srpske umetnosti, Damnjan u novoj umetnosti edamdesetih, Svetovi, Novi Sad, 1996, pp. 56-65
- Ješa Denegri: Osamdesete: teme srpske umetnosti, Damnjan u osamdesetim godinama, Svetovi, Novi Sad, 1997, pp. 46-50
- Ješa Denegri: Devedesete: teme srpske umetnosti, Damnjan na beogradskoj umetničkoj sceni devedesetih, Svetovi, Novi Sad, 1999, pp. 154-158
- Ješa Denegri, Opstanak umetnosti u vremenu krize, Cicero, Beograd, 2004, pp. 112-115
- Ješa Denegri, Razlozi za drugu liniju: za novu umetnost sedamdesetih, Marinko Sudac i Muzej savremene umetnosti Vojvodine, Novi Sad, 2007
- Aleksandar M. Đurić, Pogledi, Clio, Beograd, 2008
- Lidija Merenik, Umetnost i vlast. Srpsko slikarstvo 1945-1968, pp. 114-116, Vujičić Kolekcija, Univerzitet umetnosti, Filozofski fakultet, Beograd, 2010
Nagrade
uredi- 1963. Nagrada „Vanda Svevo“, 7. Bijenale u Sao Paolu, Sao Paolo
- 1964. Nagrada „Nadežda Petrović“, III Memorijal „Nadežda Petrović“, Čačak, Oktobarska nagrada grada Beograda, Beograd
- 1965. Nagrada I Anala mladih, Beograd
- 1967. I nagrada, III Trijenala likovnih umetnosti, Beograd, Otkupna nagrada Muzeja savremene umetnosi sa III Trijenala likovnih umetnosti, Beograd
- 1968. I nagrada, Salon Blu, Zadar, I nagrada, Internacionalni bijenale „Danubius '68“, Bratislava
- 1981. Il Festival di arte video, Arte Video in Europa, Lokarno
- 1986. I nagrada, Memorijal „Nadežda Petrović“, Čačak
- 2011 Nagrada Sava Šumanović, Novi Sad[1]
Izvori
uredi- Dokumentacija Muzeja savremene umetnosti, Beograd
- Mala enciklopedija, Prosveta, Beograd, 1968, 1978
- Likovna enciklopedija Jugoslavije, pp. 292, Jugoslavenski leksikografski zavod „Miroslav Krleža“, Zagreb, 1984
- Radomir Damnjanović Damnjan, monografija, Vujičić kolekcija, Beograd. 2010. ISBN 978-86-87869-03-5..
Vidi još
urediSpoljašnje veze
uredi- Radomir Damnjanović: Furunu sam ložio slikama („Večernje novosti“, 25. maj 2013)
- Na sceni je sabotaža duhovnih vrednosti („Večernje novosti“, 9. novembar 2013)
- ^ Beograd, Beta, N1 (2021-03-25). „Urošu Đuriću nagrada "Sava Šumanović"”. N1 (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2024-01-26.