Pribislav Mutimirović
Pribislav ili Prvoslav (grč. Πριβέσθλαβος)[a] Mutimirović je bio srpski vladar iz dinastije Vlastimirovića, koja je Srbe dovela na Balkansko poluostrvo[1] i godinu dana je vladao Srbijom (891—892).
| Pribislav Mutimirović | |
|---|---|
.png) Stilizovano znamenje sa pečata kneza Strojimira iz 9. veka | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 867. |
| Datum smrti | 10. vek |
| Porodica | |
| Potomstvo | Zaharija Pribislavljević |
| Roditelji | Mutimir |
| Dinastija | Vlastimirovići |
| Period | 891—892. |
| Prethodnik | Mutimir |
| Naslednik | Petar Gojniković |
Porodica
urediBio je najstariji sin i naslednih kneza Mutimira, koji je započeo hristijanizaciju Srba. a sa vlasti ga je zbacio njegov brat od strica Gojnika, Petar. Pribislav se sa mlađom braćom, Branom i Stefanom, sklonio u Hrvatsku[1] i njegova dalja sudbina nije poznata. Njegov sin Zaharija je kasnije preuzeo vlast u Srbiji, tokom prve polovine treće decenije 10. veka.
Biografija
urediNjegov otac je sa braćom Strojimirom i Gojnikom porazio bugarsku vojsku koju je poslao bugarski car Boris I, a koju je predvodio njegov sin Vladimir.[2] Vladimir je uhvaćen zajedno sa 12 boljara. Boris i Mutimir su se dogovorili o miru (a možda i o savezu[2]), a Mutimir je poslao svoje sinove Brana i Stefana preko granice da isprate zarobljenike, gde su razmenili predmete u znak mira: sam Boris im je dao „bogate poklone “, dok su mu dali „dva roba, dva sokola, dva psa i osamdeset krzna”.[3]
880-ih godina Mutimir je zauzeo presto, proteravši svoju mlađu braću i Klonimira, Strojimirovog sina, na dvor Borisa I u Bugarski kanat.[2] Ovo je najverovatnije bilo zbog izdaje.[4] Petar, Gojnikov sin, držan je na srpskom dvoru Mutimira iz političkih razloga,[4] ali je ubrzo pobegao kod Branimira u Hrvatsku.[2] Mutimir je umro 890. ili 891. godine, prepustivši presto svom najstarijem sinu Pribislavu.[2] Pribislav je vladao samo godinu dana kada se Petar vratio 892. porazivši ga u borbi i zauzevši presto. Pribislav je sa braćom Branom i Stefanom pobegao u Hrvatsku.[2] Kasnije se Bran vratio i predvodio neuspešnu pobunu protiv Petra 894. godine.[5] Bran je poražen, zarobljen i oslepljen (vizantijska tradicija je imala za cilj da diskvalifikuje osobu da preuzme presto[6])
Njegov jedini sin, Zaharije, ostao je dugo u Carigradu pre nego što je uspešno preuzeo presto uz pomoć Vizantije, vladajući od 922–924.
Napomene
uredi- ^ Ime ovog vladara se pominje isključivo u delu Konstantina Porfirogenita, u njegovom grčkom obliku Πριβέσθλαβος, zbog čega postoji sporenje među istoričarima da li ga treba čitati kao Pribislav ili kao Prvoslav.
Porodično stablo
uredi| 2. Mutimir | ||||||||||||||||
| 1. Pribislav Mutimirović | ||||||||||||||||
| 3. | ||||||||||||||||
Vidi još
urediReference
uredi- ^ a b Porfirogenit, Konstantin VII (950e). „[[s:sr:De administrando imperio/glava 32.|glava 32.]]”. De administrando imperio — preko Vikizvornika.
- ^ a b v g d đ The early medieval Balkans, p. 141
- ^ Southeastern Europe
- ^ a b Đekić, Đ. 2009, „Why did prince Mutimir keep Petar Gojnikovic?”. Teme. 33 (2): 683—688.. PDF Arhivirano na sajtu Wayback Machine (5. oktobar 2013)
- ^ The early medieval Balkans, p. 150
- ^ Longworth, Philip (1997), The making of Eastern Europe: from prehistory to postcommunism
(1997 izd.), Palgrave Macmillan, str. 321, ISBN 0-312-17445-4
Izvori i literatura
urediIzvori
uredi- Moravcsik, Gyula, ur. (1967) [1949]. Constantine Porphyrogenitus: De Administrando Imperio (2. izd.). Washington: Dumbarton Oaks Center for Byzantine Studies.
- Ferjančić, Božidar (1959). „Konstantin VII Porfirogenit”. Vizantijski izvori za istoriju naroda Jugoslavije. 2. Beograd: Vizantološki institut. str. 1—98.
Literatura
uredi- Blagojević, Miloš; Medaković, Dejan (2000). Istorija srpske državnosti. 1. Novi Sad: Ogranak SANU.
- Bubalo, Đorđe (2008). „Vlastimirovići”. Enciklopedija srpskog naroda. Beograd: Zavod za udžbenike. str. 187—189.
- Veselinović, Andrija; Ljušić, Radoš (2008). Srpske dinastije (2. izd.). Beograd: Službeni glasnik.
- Živković, Tibor (2000). Sloveni i Romeji: Slavizacija na prostoru Srbije od VII do XI veka (PDF). Beograd: Istorijski institut SANU.
- Živković, Tibor (2002). Južni Sloveni pod vizantijskom vlašću (600-1025). Beograd: Istorijski institut SANU, Službeni glasnik.
- Živković, Tibor (2006). Portreti srpskih vladara (IX-XII vek). Beograd: Zavod za udžbenike i nastavna sredstva.
- Živković, Tibor (2012). „O takozvanoj "Hronici srpskih vladara" iz spisa De administrando Imperio cara Konstantina VII Porfirogenita”. Vizantijski svet na Balkanu (PDF). 2. Beograd: Vizantološki institut SANU. str. 313—332. Arhivirano iz originala (PDF) 09. 12. 2017. g. Pristupljeno 23. 07. 2018.
- Komatina, Predrag (2015). „O srpsko-bugarskoj granici u IX i X veku”. Zbornik radova Vizantološkog instituta. 52: 31—42.
- Mišić, Siniša (2014). Istorijska geografija srpskih zemalja od 6. do polovine 16. veka. Beograd: Magelan Pres.
- Ostrogorski, Georgije (1949). „Porfirogenitova hronika srpskih vladara i njeni hronološki podaci”. Istoriski časopis. 1 (1948): 24—29.
- Ostrogorski, Georgije (1969). Istorija Vizantije. Beograd: Prosveta.
- Ostrogorski, Georgije (1970). Vizantija i Sloveni. Beograd: Prosveta.
- Ćirković, Sima (1981). „Obrazovanje srpske države”. Istorija srpskog naroda. knj. 1. Beograd: Srpska književna zadruga. str. 141—155.
- Ćirković, Sima (1981). „Srbija između Vizantijskog carstva i Bugarske”. Istorija srpskog naroda. knj. 1. Beograd: Srpska književna zadruga. str. 156—169.
- Ćirković, Sima (1995). Srbi u srednjem veku. Beograd: Idea.
- Ćirković, Sima (2004). Srbi među evropskim narodima. Beograd: Equilibrium.
- Fine, John Van Antwerp Jr. (1991) [1983]. The Early Medieval Balkans: A Critical Survey from the Sixth to the Late Twelfth Century. Ann Arbor, Michigan: University of Michigan Press.
