Википедија

Predrag Piper

српски слависта и лингвиста

Predrag Piper (Beograd, 20. avgust 1950 — Beograd, 10. septembar 2021)[1] bio je srpski slavista, lingvista i univerzitetski profesor. Piper je bio jedan od najpoznatijih srpskih slavista.[2] Radio je kao redovni profesor Univerziteta u Beogradu.[3] Ostavio je poseban trag u proučavanju gramatičke i leksičke semantike u srpskom, ruskom i drugim slovenskim jezicima.

Predrag Piper
Predrag Piper - portret 2019.
Lični podaci
Datum rođenja(1950-08-20)20. avgust 1950.
Mesto rođenjaBeograd, FNR Jugoslavija
Datum smrti10. septembar 2021.(2021-09-10) (71 god.)
Mesto smrtiBeograd, Srbija
Naučni rad
Poljefilologija, lingvistika, slavistika, rusistika, srbistika
InstitucijaFilološki fakultet Univerziteta u Beogradu
Nagrade
  • Orden družbы narodov, Moskva (1990)
  • Povelja „Radovan Košutić” Slavističkog društva Srbije (2016),
  • Povelja Matice srpske za negovanje srpske književnojezičke norme (2018) i dr.
Potpispotpis_alt}}}

Biografija

uredi

Diplomirao je na Filozofskom fakultetu Univerziteta u Novom Sadu (1973), gde je potom radio kao asistent (od 1974) i docent (od 1983). Magistrirao je 1975, a doktorirao 1981. godine. Na Filološkom fakultetu Univerziteta u Beogradu bio je vanredni profesor od 1989, a potom i redovni profesor od 1991. godine.

Za dopisnog člana SANU izabran je 2003,  za redovnog 2012, dok je za člana Makedonske akademije nauka i umetnosti (MANU) izabran 2015. godine.

U SANU je inicirao osnivanje dva odbora i bio (ko)urednik šest publikacija tih odbora. Bio je sekretar Odeljenja jezika i književnosti SANU od 2013. do 2018, odnosno član Predsedništva SANU. Bio je član više odbora SANU i šef Katedre za ruski jezik i književnost Filozofskog fakulteta Univerziteta u Novom Sadu, te upravnik Katedre za slavistiku Filološkog fakulteta Univerziteta u Beogradu. Predavao je i na univerzitetima u Moskvi, Petrogradu, Voronježu, Ivanovu, Seulu, Saporu, Zadru, Nišu, Skoplju, Ljubljani. Bio je potpredsednik Uređivačkog odbora Srpske enciklopedije i glavni urednik časopisa Južnoslovenski filolog i časopisa Zbornik Matice srpske za slavistiku, kao i član uredništava i uređivačkih saveta više srpskih i inostranih naučnih časopisa i zbornika. Kao predsednik organizacionog odbora (su)organizovao je nekoliko međunarodnih simpozijuma. Od 1985. do 2013. bio je član, a od 2009. do 2013. predsednik Komisije za proučavanje gramatičke strukture slovenskih jezika Međunarodnog slavističkog komiteta. Bio je potpredsednik Međunarodne asocijacije profesora ruskog jezika i književnosti (1986–1990), te član Matice srpske, Srpske književne zadruge i Slavističkog društva Srbije.

Oblast interesovanja i istraživanja

uredi

Bavio se proučavanjem gramatičke i leksičke semantike u srpskom, ruskom i drugim slovenskim jezicima, pitanjima opšte lingvistike, istorije slovenske filologije i drugim slavističkim i lingvističkim pitanjima.[4] Doprinos je dao i u borbi za veru, a autor je desetina eseja-društvenih analiza visokog kvaliteta i značaja[5][6][7].

Nagrade i priznanja

uredi

Predrag Piper je odlikovan brojnim nagradama i priznanjima.[8]

  • Orden prijateljstva među narodima (rus. Орден дружбы народов), (Moskva, 1990);
  • Plaketa počasnog člana Bugarskog rusističkog društva (Sofija, 1990);
  • Nagrada „Pavle Ivić“ Slavističkog društva Srbije (s koautorima Sintakse savremenoga srpskog jezika, Beograd, 2007; i sa akademikom Ivanom Klajnom za Normativnu gramatiku srpskog jezika, Novi Sad, 2013);
  • Povelja „Radovan Košutić” Slavističkog društva Srbije (2016);
  • Nagrada Biblioteke Matice srpske „Zlatna knjiga” (2016);
  • Povelja Matice srpske za negovanje srpske književnojezičke norme (2018);
  • Zlatna diploma Filozofskog fakulteta Univerziteta u Novom Sadu (2019).

Bibliografija

uredi

Bibliografija Predraga Pipera obuhvata 198 posebnih izdanja, od čega su 31 monografije, univerzitetski priručnici, bibliografije i priređena izdanja, 2 prevedene knjige, 165 izdanja udžbenika i priručnika za osnovnu i srednju školu (više od pedeset naslova), a preko 400 bibliografskih jedinica su studije, članci, prikazi i dr. Personalna bibliografija Pipera do 2004. godine (zaključno sa 2003) objavljena je u Godišnjaku SANU, Beograd, 2004; str. 519–546, a dopuna i nastavak te bibliografije (2004-2011) u Godišnjaku SANU, Beograd, 2012.[9]

Posebna izdanja i univerzitetski udžbenici

uredi
  • Zamenički prilozi: (gramatički status i semantički tipovi) (1983)
  • Bibliografija jugoslovenske lingvističke rusistike: (1945–1975) (1984)
  • O prevodima iz ruske književnosti: prevodilačka čitanka: (izbor, tipologija i bibliografija kritičkih tekstova) (1985)
  • Zamenički prilozi u srpskohrvatskom, ruskom i poljskom jeziku: (semantička studija) (1988)
  • Bibliografija jugoslovenske lingvističke rusistike: (1976–1985) (1990)
  • Tehnika prevođenja: priručnik za ruski jezik (1990) [Sa Marinom Petković]
  • Uvod u slavistiku 1. (1991, 1995, 1998, 2008)
  • Poglavlja iz nauke o srpskom jeziku (1996)
  • Srpskohrvatski jezik: osnovni kurs (1996)
  • Jezik i prostor (1997, 2001)
  • Ogled srpske morfosintakse: (u poređenju sa makedonskom) (1997)
  • Predavanja o južnoslovenskim jezicima (1997)
  • Metodologija lingvističkih istraživanja: pregled i hrestomatija (2000)
  • Iz slavističke riznice: razgovori s Predragom Piperom / [razgovore vodio] Miloš Jevtić (2002)
  • Ruski jezik: izgovor, gramatika, konverzacija, vežbe (2002) [Sa Milom Stojnić]
  • Srpski između velikih i malih jezika (2003, 2004, 2010)
  • Sintaksa savremenoga srpskog jezika: prosta rečenica (2005) [Sa grupom koautora)
  • Asocijativni rečnik srpskog jezika (2005) [Sa Rajnom Dragićević i Marijom Stefanović]
  • Gramatika ruskog jezika: u poređenju sa srpskom (2005, 2012)
  • Bibliografija srpske lingvističke rusistike 1991–2000 (2006) [Sa Biljanom Vićentić]
  • Južnoslovenski jezici: gramatičke strukture i funkcije (2009) [Sa Vjarom Maldžijevom, Zuzanom Topolinjskom, Majom Đukanović)
  • Tragom Reči: razgovori sa Predragom Piperom [razgovore vodio Miloš Jevtić] (2009)
  • Obratni asocijativni rečnik srpskog jezika (2010) [Sa Rajnom Dragićević i Marijom Stefanović]
  • Prilozi istorije srpske slavistike: biobibliografska građa (2011)
  • Lingvistička rusistika: studije i članci (2012)
  • Normativna gramatika srpskog jezika (2013, 2014, 2015, 2017) [Sa Ivanom Klajnom]
  • Lingvistička slavistika: studije i članci (2014)
  • Srpski u krugu slovenskih jezika: gramatička i leksička poređenja (2015)
  • Život jezika: razgovori sa Predragom Piperom / Miloš Jevtić (2015)
  • Prilozi istoriji srpske lingvističke slavistike: Druga polovina HH veka (2018)
  • Sintaksa složene rečenice u savremenom srpskom jeziku (2018) [Sa grupom koautora]
  • Srpska lingvistička slavistika druge polovine HH veka (2019)

Zbornici koji su mu posvećeni

uredi
  • U prostoru lingvističke slavistike (2015)
  • Lingvistika i slavistika u delu Predraga Pipera (2016)

Reference

uredi
  1. ^ Tihi odlazak korifeja: PREMINUO AKADEMIK PREDRAG PIPER Pristupljeno 11.9. 2021.
  2. ^ Reljić, Mitra. „Predrag Piper: Život oslonjen na dobro”. Iskra. Pristupljeno 15. 9. 2021. 
  3. ^ „Predrag Piper”. SANU. Pristupljeno 28. 11. 2019. 
  4. ^ „Nauka kao život”. Planeta. Pristupljeno 28. 11. 2019. 
  5. ^ Piper, Predrag. „Predrag Piper (1950-2021): O koronomaniji”. Stanje stvari. Pristupljeno 15. 9. 2021. 
  6. ^ Piper, Predrag. „Slovo o novoj viziji za Srbiju”. Pečat. Pristupljeno 15. 9. 2021. 
  7. ^ Piper, Predrag. „Predrag Piper: Izjave predsednika Vladimira Kostića veoma štete ugledu SANU”. Stanje stvari. Pristupljeno 15. 9. 2021. 
  8. ^ „Akademik Predrag Piper: Ćirilicu su stvorili sveti ljudi”. Jadovno. Pristupljeno 28. 11. 2019. 
  9. ^ „Bibliografija Predraga Pipera”. Filološki fakultet u Beogradu. Arhivirano iz originala 13. 11. 2021. g. Pristupljeno 28. 11. 2019. 

Spoljašnje veze

uredi
Preuzeto iz „https://sr.wiki.x.io/w/index.php?title=Предраг_Пипер&oldid=28734913”