Prvi lički partizanski odred
Prvi lički narodnooslobodilački partizanski (NOP) odred "Velebit" je bio partizanska jedinica u sastavu Narodnooslobodilačke vojske i partizanskih odreda Jugoslavije tokom Drugog svetskog rata u Jugoslaviji.
| Prvi lički partizanski odred "Velebit" | |
|---|---|
.svg) Jugoslovenska partizanska zastava | |
| Postojanje | 1941-1942. Mesto formiranja: Lika |
| Deo | Narodnooslobodilački partizanskih odreda Jugoslavije |
| Angažovanje | |
| Komandanti | |
| Komandant | Milan Kuprešanin |
Istorijat
urediFormiran je krajem septembra 1941. od gerilskog bataljona Velebit. Imao je oko 2000 boraca organizovanih u 4 bataljona, ali samo 200 naoružanih. Borci su bili s teritorije koja se približno poklapala s područjem tadašnjeg srela Gospić. U novembru je u odredu formirana Jurišna četa, kao njegova pokretna i udarna jedinica. Istog meseca četnici su razbili 3. bataljon koji više nije obnavljan. Juurišna četa i deo 1. bataljona razbili su 6/7. januara 1942. italijansku motorizovanu kolonu u Ploči: zarobili su 40 vojnika i zaplenili 40 pušaka, 4 puškomitraljeza, 24 pištolja i uništili 6 kamiona, dok je 2. bataljon 23. i 24. januara 1942. na Ljubovu porazio ojačani 2. puk italijanske divizije Re, koji je pokušao da od Gospića prodre u Korenicu. Italijani su imali 419 poginulih, ranjenih, smrznutih i zarobljenih vojnika i oficira, zaplenjena su 2 tenka, 4 topa i drugi ratni materijal. U februaru i martu jedan kombinovani bataljon Odreda učestvovao je u blokadi Korenice. U martu 1942. od dotadašnja tri bataljona formirana su dva (kasnije nazvani Mirko Štulić i Velebit), a u aprilu od Jurišne čete i novih boraca bataljon Pekiša Vuksan, koji je stavljen počedtom juna, pod neposrednu komandu štaba Grupe NOP odreda za Liku. Odred je u martu i aprilu vodio teške borbe s italijanskim jedinicama u rejonu Ljubova, Široke Kule, Ostrovice, Pločanskog klanca i kod sela Srednje Gore pri deblokadi italijanskog garnizona u Korenici. Njegovi delovi odbili su 12. aprila napad na Mogorić 3000—4000 Italijana iz divizije Re. U proleće i u leto jedinice odreda više puta su rušile železničku prugu Gospić—Lovinac i napadale četnike na području Počitelja, Medaka, Raduča i ustaše u Vraniku, Brušanima, Ličkom Petrovom Selu, Žabici i Širokoj Kuli, a delom snaga sadejstvovao je jedinicama u napadima na Podlapac i Udbinu. Odred je u julu sa bataljonom Stojan Matić iz 3. ličkog NOP odreda (privremeno nazvanim Kombinovani odred) čistio od ustaša sela u zapadnoj Lici (Brušane, Oštarije, Smiljan, Rastoka, Bužim, Pazarište). Sredinom septembra rasformiran je i oba njegova bataljona (jačine 612 boraca) ušla su u sastav novoformirane 9. brigade Hrvatske (3. lička). Odred je izdavao list Velebit.[1]
Vidi još
urediIzvori
uredi- ^ Vojna enciklopedija. 5 (2. izd. izd.). Beograd. 1973. str. 69.
