Orašac

Orašac
Orašac;
	Spomenik Karađorđu ispred škole u Orašcu
Administrativni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Šumadijski
Opština	Aranđelovac
Stanovništvo
— 2022.	1300
Geografske karakteristike
Koordinate	44° 19′ 26″ S; 20° 35′ 04″ I / 44.324° S; 20.5845° I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	328 m
	Orašac Orašac na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski broj	34308
Pozivni broj	034
Registarska oznaka	AR

Orašac je naselje u Srbiji u opštini Aranđelovac u Šumadijskom okrugu. Prema popisu iz 2022. ima 1300 stanovnika (prema popisu iz 2011. bilo je 1484 stanovnika).^[1] Orašac je na magistralnom putu Mladenovac-Aranđelovac, udaljeno 6 km od Aranđelovca gde se odigrao jedan od najznačajnih događaja u istoriji srpskog naroda – podizanje Prvog srpskog ustanka.

Istorija

Spomenik Karađorđu

U ovom mestu je sklopljen dogovor o kretanju u odsudni boj protiv Turaka u novembru 1803. godine, a ustanak je podignut na Sretenje (15. februar) 1804. godine u Marićevića jaruzi. U znak sećanja na ovaj datum podignut je memorijalni kompleks – spomen-obeležje u Marićevića jaruzi, Crkva svetog Vaznesenja Gospodnjeg, škola Prvi srpski ustanak, spomenik voždu Karađorđu i muzej. Orašac je odlukom skupštine Srbije iz 1979. godine kategorisan u znamenito mesto i na taj način svrstan u kulturno dobro od značaja za Republiku Srbiju

Demografija

U naselju Orašac živi 1164 punoletna stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 41,4 godina (40,4 kod muškaraca i 42,4 kod žena). U naselju ima 504 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,90.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine).

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija^[2]
Godina	Stanovnika
1948.	2.234
1953.	2.182
1961.	2.024
1971.	1.742
1981.	1.635
1991.	1.461	1.437
2002.	1.462	1.516
2011.	1.484
2022.	1.300

Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍^[3]

Srbi	1.450	99,17%
Crnogorci	1	0,06%
Hrvati	1	0,06%
Ukrajinci	1	0,06%
Nemci	1	0,06%
Jugosloveni	1	0,06%
nepoznato	5	0,34%

Stanovništvo prema polu i starosti^[4]


	m	ž
?	4	3
80+	11	19
75—79	25	39
70—74	38	55
65—69	45	43
60—64	46	43
55—59	39	36
50—54	55	54
45—49	64	62
40—44	57	57
35—39	41	38
30—34	46	42
25—29	45	36
20—24	48	41
15—19	59	43
10—14	46	49
5—9	33	44
0—4	28	28
Prosek :	40,4	42,4

Domaćinstva

**Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	496	465	454	426	423	384	504

**Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosek
Broj domaćinstava	89	157	82	103	47	17	8	1	0	0	2,90

Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu

Pol	Ukupno	Neoženjen/Neudata	Oženjen/Udata	Udovac/Udovica	Razveden/Razvedena	Nepoznato
Muški	623	178	386	35	12	12
Ženski	611	83	389	117	15	7
UKUPNO	1.234	261	775	152	27	19

Stanovništvo po delatnostima koje obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija
Muški	342	103	0	15	109
Ženski	218	86	0	5	42
UKUPNO	560	189	0	20	151
Pol	Proizvodnja i snabdevanje	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	7	8	43	6	9
Ženski	1	2	28	8	4
UKUPNO	8	10	71	14	13
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad
Muški	0	3	9	4	6
Ženski	2	2	4	8	13
UKUPNO	2	5	13	12	19
Pol	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	2	0	0	18
Ženski	0	0	0	13
UKUPNO	2	0	0	31

Reference

^ „Popis u Srbiji prema polu i starosti po naseljima” (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 21. 1. 2024.
^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

Spoljašnje veze

Mape, aerodromi i vremenska situacija lokacija (Fallingrain)
Orašac Kompletan vodič kroz Srbiju
Gugl satelitska mapa (Maplandia)
Plan naselja na mapi (Mapquest)

[1] „Popis u Srbiji prema polu i starosti po naseljima” (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 21. 1. 2024.

[2] „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.

[3] „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.

[4] „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.

[1]

[2]

[3]

[4]