Obični ljudi (film iz 1980)
Obični ljudi (engl. Ordinary People) je američki dramski film iz 1980. godine, koji je režirao Robert Redford u svom rediteljskom debiju. Scenario Alvina Sardženta zasnovan je na istoimenom romanu Džudit Gest iz 1976. godine. Film prati raspad porodice više srednje klase u Lejk Forestu, Ilinois, nakon nesrećne smrti jednog od njihova dva sina i pokušaja samoubistva drugog. Glavne uloge u filmu tumače Donald Saderland, Meri Tajler Mur, Džad Herš i Timoti Haton.
Obični ljudi | |
---|---|
Izvorni naslov | Ordinary People |
Režija | Robert Redford |
Scenario | Alvin Sardžent |
Producent | Ronald L. Švari |
Temelji se na | Obični ljudi (Džudit Gest) |
Glavne uloge | Donald Saderland Meri Tajler Mur Džad Herš Timoti Haton |
Muzika | Marvin Hamliš |
Direktor fotografije | Džon Bejli |
Montaža | Džef Kanju |
Godina | 1980. |
Trajanje | 124 minuta |
Zemlja | SAD |
Jezik | engleski |
Budžet | 6,2 miliona dolara[1] |
Zarada | 90 miliona dolara |
IMDb veza |
Film je distribuirao Paramount Pictures. Bioskopska distribucija otpočela je 19. septembra 1980, a film je ostvario kritički i komercijalni uspeh. Recenzenti su pohvalili Redfordovu režiju, Sardžentov scenario i glumačku ekipu. Film, koji je zaradio 90 miliona dolara sa budžetom od 6,2 miliona dolara, izabran je od strane Nacionalnog odbora za recenziju filmova kao jedan od deset najboljih ostvarenja 1980. godine i nominovan je za šest Oskara, osvojivši četiri: najbolji film, najbolja režija, najbolji adaptirani scenario i najbolji glumac u sporednoj ulozi za Hatona (koji je bio najmlađi dobitnik, sa 20 godina).[2] Pored toga, film je osvojio pet nagrada Zlatni globus: najbolji film – drama, najbolja režija, najbolja glumica (Mur), najbolji scenario i najbolji sporedni glumac (Haton).[3]
Radnja
urediDžereti su porodica iz više srednje klase iz Lejk Foresta, otmenog predgrađa Čikaga koja pokušava da se vrati normalnom životu nakon nesrećne smrti njihovog starijeg sina tinejdžera Baka i pokušaja samoubistva njihovog mlađeg i preživelog sina Konrada. Konrad, koji se nedavno vratio kući sa četvoromesečnog boravka u psihijatrijskoj bolnici, oseća se otuđenim od svojih prijatelja i porodice i počinje da posećuje psihijatra, dr Bergera. Berger saznaje da je Konrad bio umešan u nesreću na jedrenju koja je odnela život Baka, koga su svi obožavali. Konrad se sada bavi posttraumatskim stresnim poremećajem i traži pomoć od svog psihijatra.
Konradov otac, Kalvin, pokušava da se poveže sa svojim preživelim sinom i da razume svoju ženu. Konradova majka, Bet, poriče svoj gubitak, nadajući se da će zadržati smirenost i vratiti svoju porodicu u ono što je nekada bila. Čini se da je više volela svog starijeg sina, a zbog pokušaja samoubistva, postala je hladna prema Konradu. Odlučna je da održi izgled savršenstva i normalnosti. Konrad radi sa dr Bergerom i uči da pokuša da se nosi sa svojim emocijama, a ne da ih kontroliše. Počinje da izlazi sa drugaricom iz škole, Dženin, koja mu pomaže da povrati osećaj optimizma. Konrad se, međutim, i dalje bori da komunicira i ponovo uspostavi normalan odnos sa roditeljima i školskim drugovima. Čini se da ne može da dozvoli nikome, posebno Bet, da mu se približi. Bet čini nekoliko opreznih pokušaja da apeluje na Konrada za neki privid normalnosti, ali je na kraju bila hladna prema njemu.
Majka i sin se često svađaju dok Kalvin uglavnom zauzimaj Konradovu stranu iz straha da će ga ponovo gurnuti preko ivice. Stvari dostižu vrhunac pred Božić kada se Konrad razbesni na Bet jer ne želi da se fotografiše sa njim, psujući je pred bakom i dedom. Nakon toga, Bet otkriva da je Konrad lagao o tome gde je išao posle škole. Ovo dovodi do žestoke rasprave između Konrada i Bet u kojoj Konrad ističe da ga Bet nikada nije posetila u bolnici, rekavši da bi „došla da je Bak bio u bolnici”. Bet odgovara: „Bak nikada ne bi bio u bolnici!” Bet i Kalvin putuju da posete Betinog brata u Hjustonu, gde se Kalvin suočava sa Bet zbog njenog stava.
Konrad doživi neuspeh kada sazna da je Karen, njegova prijateljica iz psihijatrijske bolnice, počinila samoubistvo. Katarzična seansa sa dr Bergerom omogućava Konradu da prestane da krivi sebe za Bakovu smrt i prihvati slabosti svoje majke. Međutim, kada Konrad pokuša da pokaže naklonost, Bet ne reaguje, što je dovelo do toga da se Kalvin emocionalno suoči sa njom poslednji put. On dovodi u pitanje njihovu ljubav i pita da li je ona sposobna da nekoga zaista voli. Zapanjena, Bet pakuje kofere i vraća se u Hjuston. Kalvin i Konrad su ostavljeni da se pomire sa novom porodičnom situacijom, potvrđujući ljubav oca i sina jedno prema drugom.
Uloge
uredi
- Donald Saderland kao Kalvin Džeret
- Meri Tajler Mur kao Bet Džeret
- Džad Herš kao Tajron C. Berger
- Timoti Haton kao Konrad Džeret
- Elizabet Makgavern kao Džanin Pret
- M. Emet Volš kao Salan
- Dina Menof kao Keren Aldrič
- Fredrik Lene kao Džo Lajzenbi
- Džejms Siking kao Raj Henli
- Bejzil Hofman kao Sloan
- Kvin Reder kao Vord
- Marikler Kostel kao Odri
- Meg Mandi kao Baka
- Elizabet Habard kao Rut
- Adam Boldvin kao Kevin Stilmen
- Skot Dobler kao Bak Džeret
Kasting
urediDžin Hekman je prvobitno dobio ulogu Kalvina Džereta, ali je kasnije odustao kada on i studio nisu mogli da postignu finansijski dogovor.[4]
Prijem
urediObični ljudi su osvojili četiri Oskara, uključujući Oskara za najbolji film. Debi Roberta Redforda u ulozi režisera doneo mu je Oskara za najbolju režiju. Alvin Sardžent je osvojio Oskara za najbolji adaptirani scenario. Timoti Haton je osvojio Oskara za najboljeg sporednog glumca u svojoj prvoj filmskoj ulozi (prethodno je glumio na televiziji).[5]
Film je obeležio proboj karijere Meri Tajler Mur iz ličnosti njene druge dve poznate uloge kao Lore Petri u Šou Dika Van Dajka i Meri Ričards u Šou Meri Tajler Mur. Njena složena uloga majke Hatonovog lika bila je dobro prihvaćena i donela joj je nominaciju za najbolju glumicu.[5] Uloga Donalda Saterlenda kao oca takođe je bila dobro prihvaćena, a nominovana je za nagradu Zlatni globus. On, međutim, nije bio nominovan za Oskara zajedno sa svojim kolegama, što je Entertainment Weekly opisao kao jednu od najgorih glumačkih omalovažavanja u istoriji dodele Oskara.[6]
Džad Hirš, koji je glumio dr Bergera, lika koji je bio značajna promena od njegovog prethodnog rada na sitkomu Taksi, dobio je pohvale od mnogih u psihijatrijskoj zajednici jer je njegov lik bio jedan od retkih trenutaka kada je njihova profesija prikazana u pozitivnom svetlu na filmu.[7] Hirš je takođe bio nominovan za najboljeg sporednog glumca, izgubivši od kolege Hatona. Pored toga, Obični ljudi pokrenuli su karijeru Elizabet Mekgovern koja je igrala ljubavni interes Hatonovog lika i koja je dobila specijalnu dozvolu za snimanje dok je pohađala Džulijard.
Rodžer Ibert je dao filmu četiri zvezdice i pohvalio kako se radnja filma „gleda sa potcenjenom stvarnošću. Nema jeftinih snimaka protiv načina života u predgrađu, bogatstva ili manira: problemi ljudi u ovom filmu nisu uzrokovani njihovim okruženjem, već izrastaju iz njih samih... To je ono što film izdvaja od sofisticirane prigradske sapunice u koju je lako mogao da preraste.”[8] Kasnije ga je proglasio petim najboljim filmom 1980. godine, dok ga je kolega Džin Siskel ocenio kao drugi najbolji film te godine.[9] Pišući za The New York Times Vinsent Kenbi ga je nazvao „dirljivim, inteligentnim i smešnim filmom o katastrofama koje su uobičajene za sve osim za ljude koji ih doživljavaju”.[10]
Na sajtu Rotten Tomatoes film ima rejting odobravanja od 89%, na osnovu 102 recenzije, sa prosečnom ocenom 8,50/10. Kritički konsenzus sajta glasi: „Robert Redford se dokazuje kao filmski stvaralac neuobičajene emocionalne inteligencije sa Obični ljudi, povoljan debi koji spretno posmatra razbijanje porodične jedinice kroz kvartet vrhunskih performansi.”[11]
Film je bio uspešan na bioskopskim blagajnama, zaradivši 54 miliona dolara u Sjedinjenim Državama i Kanadi[12] i oko 36 miliona dolara u inostranstvu,[13] sa ukupnom zaradom od 90 miliona dolara.
Istaknuta upotreba Pahelbelovog Kanona u filmu, koji je vekovima bio relativno nejasan, pomogla je da se komad uvede u popularnu kulturu.[14]
Džulija L. Hol, novinarka koja je opširno pisala o narcisoidnom poremećaju ličnosti, napisala je 2017. nakon Murine smrti da ona odlično prikazuje narcizam svog lika.[15] Pohvalila je Murovu što je rizikovala karijeru tako brzo nakon što je glumila tako nezaboravan i simpatičan lik na televiziji.[15]
Kućni mediji
urediFilm Obični ljudi je objavljen na DVD-u 2001. godine.[16] Objavljen je na Blu-rej-u u martu 2022, sa 4K restauriranom verzijom filma.[17]
Reference
uredi- ^ Harmetz, Aljean (30. 5. 1981). „Pryor and Alda Proving Stars Still Sell Movies”. The New York Times. str. 1.10. Arhivirano iz originala 10. 11. 2020. g. Pristupljeno 28. 12. 2020.
- ^ „Academy Awards: Best Director Facts and Trivia”. AMC filmsite. Arhivirano iz originala 11. 11. 2020. g. Pristupljeno 16. 10. 2020.
- ^ Portman, Ros (2007-11-16). „Golden globes”. Nature Nanotechnology. ISSN 1748-3387. doi:10.1038/nnano.2007.407.
- ^ Wuntch, Philip (1985-11-14). „Gene Hackman Happy with his Career Despite 'Honorable Disappointments'”. Chicago Tribune (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-08-22.
- ^ a b Siegel, Scott and Barbara (1990).
- ^ „25 Biggest Oscar Snubs Ever: Donald Sutherland, Ordinary People”. Entertainment Weekly. Arhivirano iz originala 2015-06-22. g. Pristupljeno 22. 6. 2015.
- ^ Martin, Linda B. (25. 1. 1981). „The Psychiatrist in Today's Movies: He's Everywhere and He's in Deep Trouble”. The New York Times. Arhivirano iz originala 2007-12-14. g. Pristupljeno 13. 9. 2006.
- ^ Ebert, Roger (1. 1. 1980). „Ordinary People review”. Chicago Sun-Times. Arhivirano iz originala 2020-09-03. g. Pristupljeno 2. 9. 2020.
- ^ „Siskel and Ebert Top Ten Lists (1969–1998)”. innermind.com. Arhivirano iz originala 2018-07-27. g. Pristupljeno 16. 10. 2018.
- ^ Canby, Vincent (19. 9. 1980). „Redford's Ordinary People”. The New York Times. Arhivirano iz originala 2017-12-12. g. Pristupljeno 16. 10. 2018.
- ^ „Ordinary People (1980)”. Rotten Tomatoes. Fandango Media. Arhivirano iz originala 2019-05-23. g. Pristupljeno 11. 8. 2022.
- ^ Ordinary People na sajtu Box Office Mojo (jezik: engleski)
- ^ Watkins, Roger (29. 4. 1981). „CIC Sights a $235-Mil Global Windfall”. Variety. str. 3.
- ^ Fink, Robert (2010). „Prisoners of Pachelbel: An Essay in Post-Canonic Musicology”. Hamburg Jahrbuch. Arhivirano iz originala 2021-04-30. g. Pristupljeno 2020-01-28.
- ^ a b Hall, Julie L. (11. 2. 2017). „Remembering Mary Tyler Moore as the Chilling Narcissist Mother in 'Ordinary People'”. The Narcissist Family Files. Pristupljeno 6. 10. 2021.
- ^ Redford, Robert, Ordinary People (na jeziku: engleski), Pristupljeno 2022-07-30
- ^ „Ordinary People (Paramount Presents) Blu-ray Review | High Def Digest”. bluray.highdefdigest.com. Pristupljeno 2022-07-30.
Spoljašnje veze
uredi- Obični ljudi na sajtu AllMovie (jezik: engleski)
- Obični ljudi na sajtu Box Office Mojo (jezik: engleski)
- Obični ljudi na sajtu IMDb (jezik: engleski)
- Obični ljudi na sajtu Rotten Tomatoes (jezik: engleski)
- Obični ljudi na sajtu TCM Movie Database (jezik: engleski)