Notna glava

U muzici, notna glava (fr. tête [de la note], engl. [note]head., ital. test[in]a, nem. Notenkopf) je eliptični deo note.

Delovi note:
1. Glava
2. Vrat
3. Barjačić

Notne glave mogu biti potpuno crne ili bele, što ukazuje na notnu vrednost (tj., notno trajanje), dok položaj note u linijskom sistemu označava notnu visinu i daje joj naziv.

Kod manjih notnih vrednosti (počev od polovina note) notnoj glavi se dodaje notni vrat, a još kraćim notnim vrednostima (počev od osmine) dodaje se barjačić.

• Pogledajmo u donjem prikazu sistematsko smanjenje notnih vrednosti, a samim tim i različite notne glave, dodavanje notnog vrata i povećanje broja barjačića:

.

Istorijat

Punctum

Današnji oblici nota prošli su mnoge faze razvoja. Notne glave potiču od neuma (grč. знак), prvih notnih znakova od pre više od 1000 godina, koji su se koristili za beleženje Gregorijanskog korala.

Najjednostavniji oblik predstavlja punktum (vidi sliku desno) koji jasno nagoveštava modernu notnu glavu. Čuveni srednjovekovni muzički teoretičar Gvido iz Areca (995-1050) je postavio osnove notnom sistemu odredivši da se neume pišu na 4 crte. Na njihovom početku je upisivao ključeve, tako da je pozicija notne glave označavala visinu tona.

Vremenom, neume prerastaju u koralno notno pismo; izmenile su oblik i postale su crni kvadratići.

Kompozitor i muzički teoretičar, Franko iz Kelna, je oko 1280. objasnio postojeća pravila menzuralne notacije u svom radu Umetnost menzuralnog pevanja, gde je dužina note označena njenim oblikom. Notne glave su bili pravougaonici, kvadrati ili romboidi. Ovaj sistem je proširen tokom Ars nove.

U vreme renesanse kompozitori dodaju kraća notna trajanja popunjavanjem notnih glava.

Krajem 16. veka, kvadratni i romboidni oblik nota zamenjen je okruglim glavama koji se i danas koristi.

Vidi još

• Notne skraćenice
• Notna vrednost
• Pomoćne linije