Википедија

Muzikologija

Научна анализа и на истраживањима базирана студија музике
Za druge upotrebe, pogledajte stranicu Muzikologija (časopis).

Muzikologija (grč. musike, logia) načna je analiza i na istraživanjima bazirana studija muzike. Ona se prevashodno bavi teorijom i istorijom muzike. Muzikološki departmani tradicionalno pripadaju humanističkim naukama, mada su muzička istraživanja često više fokusirana na naučni rad (psihološki, sociološki, akustički, neurološki, računski). Naučnik koji učestvuje u muzičkom istraživanju je muzikolog.[1][2][3]

Zaleđina

uredi

Filozofski trendovi iz 19. veka koji su doveli do ponovnog uspostavljanja formalnog muzikološkog obrazovanja na nemačkim i austrijskim univerzitetima kombinovali su metode sistematizacije sa evolucijom. Ovi modeli su uspostavljeni ne samo u oblasti fizičke antropologije, već i kulturne antropologije. Na to su uticale Hegelove ideje o uređenju „fenomena” od jednostavnih ka složenim, jer se etape evolucije klasifikuju od primitivnih ka razvijenim, a stadijumi istorije od drevnih do modernih. Komparativne metode postale su sve rasprostranjenije u različitim disciplinama od anatomije do indoevropske lingvistike, a počev od 1880. godine i u komparativnoj muzikologiji.[4]

Poddiscipline

uredi

Istorijska muzikologija

uredi

Istorija muzike ili istorijska muzikologija bavi se kompozicijom, izvođenjem, recepcijom i kritikom muzike tokom vremena. Istorijske studije muzike se, na primer, bave životom i delima kompozitora, razvojem stilova i žanrova (kao što su barokni koncerti), društvenom funkcijom muzike za određenu grupu ljudi (kao što je dvorska muzika) ili načinima izvođenja na određenom mestu i vremenu (kao što je hor Johana Sebastijana Baha u Lajpcigu). Kao i uporediva oblast istorije umetnosti, različite grane i škole istorijske muzikologije ističu različite vrste muzičkih dela i pristupa muzici. Postoje i nacionalne razlike u različitim definicijama istorijske muzikologije. U teoriji, „istorija muzike“ bi se mogla odnositi na proučavanje istorije bilo koje vrste ili žanra muzike (kao što je istorija indijske muzike ili istorija roka). U praksi, ove istraživačke teme se češće razmatraju u okviru etnomuzikologije (vidi dole) i obično se pretpostavlja da „istorijska muzikologija” podrazumeva muziku zapadne umetnosti evropske tradicije.

Metode istorijske muzikologije obuhvataju proučavanje izvora (posebno proučavanje rukopisa), paleografiju, filologiju (posebno kritiku teksta), kritiku stila, istoriografiju (izbor istorijske metode), muzičku analizu (analizu muzike radi pronalaženja „unutrašnje koherentnosti“)[5] i ikonografiju. Primena muzičke analize za postizanje ovih ciljeva često je deo muzičke istorije, iako je čista analiza ili razvoj novih alata muzičke analize verovatnije viđena u oblasti teorije muzike. Istoričari muzike stvaraju niz pisanih proizvoda, od članaka u časopisima koji opisuju njihova trenutna istraživanja, novih izdanja muzičkih dela, biografija kompozitora i drugih muzičara, studija dužine knjige ili poglavlja univerzitetskih udžbenika ili čitavih udžbenika. Istoričari muzike mogu proučavati pitanja u bliskom fokusu, kao u slučaju naučnika koji ispituju odnos između reči i muzike za umetničke pesme datog kompozitora. S druge strane, neki naučnici zauzimaju širi pogled i procenjuju mesto date vrste muzike, kao što je simfonija u društvu, koristeći tehnike preuzete iz drugih oblasti, kao što su ekonomija, sociologija ili filozofija.

Nova muzikologija

uredi

Nova muzikologija je termin koji se primenjuje od kasnih 1980-ih na širok opseg radova koji naglašava proučavanje kulture, analizu i kritiku muzike. Takav rad može biti zasnovan na feminističkim, rodnim studijama, kvir teoriji ili postkolonijalnoj teoriji, ili radu Teodora V. Adorna. Iako je nova muzikologija nastala unutar istorijske muzikologije, naglasak na proučavanju kulture u okviru zapadne umetničke muzičke tradicije stavlja novu muzikologiju na spoj između istorijskih, etnoloških i socioloških istraživanja u muzici.

Nova muzikologija je bila reakcija na tradicionalnu istorijsku muzikologiju, koja, prema Suzan Makleri, „brzo proglašava pitanja muzičkog značenja nedostupnima onima koji se bave legitimnom učesnosti.“[6] Čarls Rozen, međutim, uzvraća da Makleri „postavlja, poput mnogih 'novih muzikologa', slamnati argument za obaranje, dogmu da muzika nema nikakvo značenje, i ni politički niti društveni značaj.”[7] Danas mnogi muzikolozi više ne prave razliku između muzikologije i nove muzikologije, jer je poznato da su mnoga naučna pitanja koja su nekada bila povezana sa novom muzikologijom već bila deo glavnog toga muzikologije, tako da se termin „novo“ više ne primenjuje.

Etnomuzikologija

uredi

Etnomuzikologija, nekadašnja komparativna muzikologija, proučava muziku u njenom kulturnom kontekstu. Često se smatra antropologijom ili etnografijom muzike. Džef Tod Titon je to nazvao proučavanjem „ljudi koji stvaraju muziku“.[8] Iako se najčešće bavi proučavanjem nezapadne muzike, ona takođe uključuje proučavanje zapadne muzike iz antropološke ili sociološke perspektive, kulturološke studije i sociologiju kao i druge discipline društvenih i humanističkih nauka. Neki etnomuzikolozi prvenstveno sprovode istorijske studije,[9] ali većina je uključena u dugoročna posmatranja učesnika ili kombinuju etnografske, muzikološke i istorijske pristupe u svom terenskom radu. Stoga se etnomuzikološka izučavanja može okarakterisati kao značajna, intenzivna komponenta terenskog rada, koja često uključuje dugotrajni boravak u zajednici koja se proučava. Usko povezana sa etnomuzikologijom je nova grana sociomuzikologije. Na primer, Ko (2011) je u sociomuzikologiji Hongkonga predložio hipotezu „Dvopismeno i trimuzičko“.[10]

Popularne muzičke studije

uredi

Studije popularne muzike, poznate, „pogrešno“,[11] kao popularna muzikologija, pojavile su se tokom 1980-ih kada je sve veći broj muzikologa, etnomuzikologa i drugih varijanti istoričara američke i evropske kulture počeo da piše o popularnoj muzici prošlosti i sadašnjosti. Prvi časopis koji se fokusirao na studije popularne muzike bio je Popularna muzika koji je počeo da izlazi 1981. godine.[12] Iste godine formirano je akademsko društvo posvećeno isključivo ovoj temi, Međunarodno udruženje za proučavanje popularne muzike. Osnivanje udruženja je delimično motivisano interdisciplinarnom agendom popularne muzikologije, iako je grupu karakterisao polarizovani „muzikološki“ i „sociološki“ pristup takođe tipičan za popularnu muzikologiju.[13]

Reference

uredi
  1. ^ John Haines, (2004). Eight Centuries of Troubadours and Trouvères: The Changing Identity of Medieval Music. Cambridge. .
  2. ^ For broad treatments, see the entry on "musicology" in Grove's dictionary, the entry on "Musikwissenschaft" in Die Musik in Geschichte und Gegenwart, and the classic approach of Adler (1885).
  3. ^ Adler, Guido (1885). "Umfang, Methode und Ziel der Musikwissenschaft." Vierteljahresschrift für Musikwissenschaft, 1, 5–20.
  4. ^ Bader, Rolf (2018). Spring Handbook of Systematic Musicology. Springer. str. 40. ISBN 978-3662550045. Pristupljeno 5. 8. 2019. 
  5. ^ Beard, David; Gloag, Kenneth (2005). Musicology: The Key Concepts. Routledge. ISBN 978-0-415-31692-7. 
  6. ^ McClary, Susan (1991). Feminine Endings: Music, Gender, and Sexuality. Minneapolis, MN: University of Minnesota Press. str. 4. 
  7. ^ Rosen, Charles (2001). „The New Musicology”. Critical Entertainments: Music Old and New. Harvard University Press. str. 264. ISBN 978-0-674-00684-3. „I doubt that anyone, except perhaps the nineteenth-century critic Hanslick, has ever really believed that, although some musicians have been goaded into proclaiming it by the sillier interpretations of music with which we are often assailed.” 
  8. ^ Titon, Jeff Todd (januar 2020). „Ethnomusicology as the Study of People Making Music”. Musicological Annual. 51 (2): 175—185. ISSN 2350-4242. S2CID 191062139. doi:10.4312/mz.51.2.175-185  . 
  9. ^ McCollum, Jonathan; Hebert, David, ur. (2014). Theory and Method in Historical Ethnomusicology. Lanham, MD: Rowman & Littlefield. 
  10. ^ Ko, C.K.S. (2011). An Analysis of Sociomusicology, Its Issues; and the Music and Society in Hong Kong. Hong Kong: Ko Ka Shing. ISBN 978-9-881-58021-4.  This book has been selected for inclusion in the Association for Chinese Music Research Bibliography in 2012.
  11. '^ Moore, Allan, ur. (2003). Analyzing Popular Music. str. 2. ISBN 978-0-521-77120-7. „Popular musicology' should be read as the musicological investigation of popular music, rather than the accessible investigation of music!” 
  12. ^ Popular Music - All Issues (journal), Cambridge University Press
  13. ^ Moore 2003, str. 4.

Literatura

uredi
  • Allen, Warren Dwight (1962). Philosophies of Music History: a Study of General Histories of Music, 1600–1960. New ... ed. New York: Dover Publications. N.B.: First published in 1939; expanded and updated for republication in 1962.
  • Babich, Babette (2003) "Postmodern Musicology" in Victor E. Taylor and Charles Winquist, eds., Routledge Encyclopedia of Postmodernism, London: Routledge, 2003. pp. 153–159. ISBN 978-0-415-30886-1.
  • Brackett, David (1995). Interpreting Popular Music. ISBN 0-520-22541-4.
  • Cook, Nicholas, "What is Musicology?", BBC Music Magazine 7 (May, 1999), 31–3
  • Everett, Walter, ed. (2000). Expression in Pop-Rock Music. ISBN 0-8153-3160-6.
  • McCollum, Jonathan and David Hebert, eds. (2014). Theory and Method in Historical Ethnomusicology. Lanham, MD: Lexington. ISBN 978-0-7391-6826-4.
  • Honing, Henkjan (2006). "On the growing role of observation, formalization and experimental method in musicology. " Empirical Musicology Review.
  • Kerman, Joseph (1985). Musicology.  London: Fontana. ISBN 0-00-197170-0.
  • McClary, Susan, and Robert Walser (1988). "Start Making Sense! Musicology Wrestles with Rock" in On Record ed. by Frith and Goodwin (1990), pp. 277–292.ISBN 0-394-56475-8.
  • McClary, Susan (1991). Feminine Endings. Music, Gender, and Sexuality. . University of Minnesota Press. ISBN 0-8166-1899-2 (pbk).
  • McClary, Susan (2000). "Women and Music on the Verge of the New Millennium (Special Issue: Feminists at a Millennium)", Signs 25/4 (Summer): 1283–1286.
  • Middleton, Richard (1990/2002). Studying Popular Music. Philadelphia: Open University Press. ISBN 0-335-15275-9.
  • Moore, A.F. (2001). Rock: The Primary Text, 2nd edn., ISBN 0-7546-0298-2.
  • Parncutt, Richard. (2007). "Systematic musicology and the history and future of Western musical scholarship", Journal of Interdisciplinary Music Studies, 1, 1–32.
  • Pruett, James W., and Thomas P. Slavens (1985). Research guide to musicology. Chicago: American Library Association. ISBN 0-8389-0331-2.
  • Randel, Don Michael, ed. (4th ed. 2003). Harvard Dictionary of Music, pp. 452–454. The Belknap Press of Harvard University Press. ISBN 0-674-01163-5.
  • Tagg, Philip (1979, ed. 2000). Kojak - 50 Seconds of Television Music: Toward the Analysis of Affect in Popular Music, pp. 38–45. The Mass Media Music Scholar's Press. ISBN 0-9701684-0-3.
  • Tagg, Philip (1982). "Analysing Popular Music: Theory, Method and Practice", Popular Music, Vol. 2, Theory and Method, pp. 37–67.
  • van der Merwe, Peter (1989). Origins of the Popular Style: The Antecedents of Twentieth Century Popular Music. ISBN 0-19-816305-3 (1992).
  • Winkler, Peter (1978). "Toward a theory of pop harmony", In Theory Only, 4, pp. 3–26., cited in Moore (2003), p. 9.

Spoljašnje veze

uredi
 
Muzikologija na Vikimedijinoj ostavi.

Onlajn žurnali

uredi

Iako mnogi muzikološki časopisi nisu dostupni onlajn ili su dostupni samo putem portala sa plaćanjem pristupa, uzorkovanje recenziranih časopisa u raznim potpoljima daje određenu ideju o muzikološkim spisima:

Sledećim muzikološkim časopisima može se pristupiti onlajn koristeći JSTOR (potrebna je pretplata za potpuni pristup). Mnogi od njih imaju svoja najnovija izdanja dostupna onlajn putem portala izdavača (koji obično zahtevaju naknadu za pristup).

Preuzeto iz „https://sr.wiki.x.io/w/index.php?title=Музикологија&oldid=28820809”