Mitropolit srednjozapadnoamerički Firmilijan
Firmilijan (svetovno Stanko Ocokoljić; Vlasteljice kod Lučana, 25. decembar 1909 — Manastir Svetog Save u Libertivilu, 2. novembar 1992) bio je prvi pravoslavni mitropolit srednjozapadnoamerički.[1]
| mitropolit Firmilijan (Ocokoljić) | |
|---|---|
 | |
| Osnovni podaci | |
| Pomesna crkva | Srpska pravoslavna crkva |
| Mitropolija | Mitropolija srednjozapadnoamerička |
| Čin | mitropolit |
| Titula | mitropolit srednjozapadnoamerički |
| Sedište | Libertivil |
| Godine službe | od 1963. do 1987. |
| Naslednik | Sava (Vuković) (administrator) |
| Lični podaci | |
| Svetovno ime | Stanko Ocokoljić |
| Datum rođenja | 25. decembar 1909. |
| Mesto rođenja | Vlasteljice kod Lučana, Kraljevina Srbija |
| Datum smrti | 2. novembar 1992. (82 god.) |
| Mesto smrti | Manastir Svetog Save, Libertivil, SAD |
Biografija
urediRođen je na Božić, 25. decembra 1909. godine (7. januara 1910. po novom računanju) u Kaoni, u porodici sveštenika Uroša Osokoljića. Njegova mati Darinka takođe je bila iz svešteničke porodice.
Dobivši osnovno i srednje obrazovanje, Stanko je primljen u Pravoslavnu Duhovnu seminariju u Sarajevu, koju je okončao 1930. godine.
Poslije odsluženja vojnog roka, Stanko je stupio u brak s Nadeždom Popović.
Poslije ženidbe, Stanko je rukopoložen u čin đakona, a zatim u čin sveštenika i imenovan za pomoćnika u parohiji svoga oca, protojereja Uroša, u selu Kaoni.
U prvoj godini braka Stanka je sustigla bijeda: izgubio je ženu, koja je umrla u toku porođaja. Dalje obrazovanje postalo je cilj obudovalog sveštenika, pa je on stupio na Bogoslovski fakultet Beogradskog Univerziteta. Računao je da će po njegovom okončanju dobiti mjesto nastavnika religioznih disciplina u jednoj od beogradskih škola. Poslije sticanja diplome bogoslovije, o. Stanko je bio postavljen za profesora patrologije i grčkog jezika u Duhovnoj seminariji u Cetinju, u Crnoj Gori.
Sljedeće godine, o. Stanko je bio postrižen u monaštvo u manastiru Svetog Vasilija Ostroškog pod imenom Firmilijan. Početkom Drugog svjetskog rata, jeromonah Firmilijan zajedno s episkopom Dionisijem (Milivojevićem) odlazi u Srpsku pravoslavnu eparhiju Amerike i Kanade u SAD.
Od 1941. godine duhovno je rukovodio Srbe u Velikoj Britaniji[2]. Osim toga, za vrijeme Drugog svjetskog rata, bio je lični duhovnik dinastije Karađorđević, naročito Njegovom Kraljevskom Veličanstvu Petru II, kralju Jugoslavije u izgnanstvu.
Poslije povratka u SAD, Firmilijan je bio proizveden u čin arhimandrita u manastiru Svetog Save u Libertivilu, država Ilinois. Sljedećih godina, kao administrativni sekretar episkopa Dionisija, arhimandrit Firmilian je učestvovao u pastirskom rukovođenju mnogih većih srpskih pravoslavnih opština u Americi.
Godine 1945. arhimandrit Firmilijan učestvovao je u formiranju nacionalne federacije opština srpskih sestara, kojima je bio određen za duhovnog nastavnika.
Za vrijeme službovanja u manastiru Svetog Save, arhimandrit Firmilijan imao je udjela u mnogim događajima, među kojima možemo spomenuti predavanja u seminariji, koja se nalazila na manastirkom posjedu, i pomoć u objavljivanju mnogih pisanih djela episkopa Nikolaja (Velimirovića).
Boraveći najvećim dijelom u manastiru, arhimandrit Firmilijan stekao je zvanje doktora filozofije na katedri istorije Čikaškog universiteta, odbranivši doktorsku disertaciju o Zakoniku Stefana Dušana.
On je takođe odigrao važnu ulogu u stvaranju Stalne Konferencije Kanonskih Pravoslavnih Episkopa u Americi (SCOBA), koju je osmislio arhiepiskop Jakov (Kukuzis). Arhimandrit Firmilijan je bio izabran za prvog administrativnog sekretara te konferencije.
Sveti Sinod Srpske Pravoslavne Cerkve izbrao je arhimandrita Firmilijana za mitropolita novosazdane Srednozapadnoameričke mitropolije, 27. jula 1963. godine.
Hirotnija arhimandrita Firmilijana u mitropolski čin obavljena je 1. avgusta 1963. godine u katedralnom hramu Svetog Save u Milvokiju, država Viskonsin.
Izbor i hirotonija episkopa Firmilijana desili su se u teškim vremenima. Episkop Dionisije (Milivojević), koji je upravljao srpskim parohijama u SAD, prestao je da se potčinjava Sinodu Srpske pravoslavne crkve u Jugoslaviji, izjavljujući da komunisti pokušavaju da kontrolišu Američku eparhiju. Poslije zabrane, Episkop Dionisije je sa pojedinim sveštenicima i mirjanima formirao nekanonsku Slobodnu Srpsku pravoslavnu crkvu.
Mitropolit Firmilijan je rukovodio eparhijom tokom tog perioda više od 16 godina. Episkop Dionisije se obratio sudu, gdje su se dvije grupe borile za kontrolu nad crkvnom imovinom u Sjedinjenim državama, sve dok Vrhovni sud SAD nije donio rješenje u korist mitropolita Firmilijana, 1979. godine[3].
Godine 1988. mitropolit Firmilijan je bio nagrađen ordenom Svetog Save prvog stepena, najvećom nagradom Srpske pravoslavne crkve.
Preminuo je 2. novembra 1992. godine u Libertivilu u 82. godini života.
