Milenko Verkić
Milenko Verkić (Obrež, kod Zemuna, 16. oktobar 1912 — Majevica, 19. decembar 1942) bio je učesnik Španskog građanskog rata i Narodnooslobodilačke borbe i narodni heroj Jugoslavije.
| milenko verkić | |
|---|---|
 Milenko Verkić | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 16. oktobar 1912. |
| Mesto rođenja | Obrež, kod Zemuna, Austrougarska |
| Datum smrti | 19. decembar 1942. (30 god.) |
| Mesto smrti | planina Majevica, ND Hrvatska |
| Profesija | radnik |
| Delovanje | |
| Član KPJ od | 1941. |
| Učešće u ratovima | Španski građanski rat Narodnooslobodilačka borba |
| Heroj | |
| Narodni heroj od | 20. decembra 1951. |
Biografija
urediRođen je 16. oktobra 1912. u selu Obrežu, kod Zemuna. Po završetku osnovne škole u rodnom selu, otišao je u Beograd gde je radio kao fizički radnik u jednoj ciglani. Kao mladi radnik opredelio se za radnički pokret, a 1941. je postao član Komunističke partije Jugoslavije (KPJ).[1][2]
Kao dobrovoljac, 1936. je otišao u Španiju, gde se u redovima Internacionalnih brigada borio u Španskom građanskom ratu. U borbama se isticao hrabrošću i bio teško ranjen. Jedanaest meseci je ležao u francuskoj bolnici, odakle je evakuisan u logor za pripadnike Internacionalnih brigada, koji je formirala francuska vlada. U jesen 1941. uspeo je da se iz okupirane Francuske prebaci u Nemačku, a odatle preko partijskih kanala u okupiranu Jugoslaviju.[1]
Po dolasku u Sarajevo, od Svetozara Vukomanovića Tempa dobio je zadatak da se prebaci u Romanijski partizanski odred, gde je najpre postavljen na dužnost komandira, a potom političkog komesara Crepoljske partizanske čete. U partizanima se koristio ilegalnim imenom Ivica Kumičić. Učestvovao je u svim borbama i akcijama Odreda, a više puta sa borcima je prodirao do periferije Sarajeva, gde je uništavao neprijateljske posade i rušio objekte, koji su služili okupatora.[1]
Kada je polovinom marta 1942. u Kamenici od boraca Romanijskog odreda i Odreda Zvijezda formiran Prvi proleterski bataljon u istočnoj Bosni postavljen je za komandira čete. Ovaj bataljon je avgusta 1942. ušao u sastav tada formirane Šeste istočnobosanske udarne brigade. Tokom avgusta i septembra brigada je vodila borbe protiv nemački, ustaško-domobranskih i četničkih snaga na planinama Konjuhu, Romaniji i Majevici.[1][3]
Početkom oktobra 1942. jedan bataljon brigade je ostao na Majevici, a ostatak brigade, jačine bataljona, prebacio se preko reke Save u Srem. Sa Fruške gore, Verkić se spustio u donji Srem i posetio rodno selo Obrež. Tokom boravka brigade u Sremu, učestvovao je uništenju neprijateljskih posada u selima Vrbanji i Kuzminu i jednog bataljona nemačke 718. divizije u Bosutskim šumama.[1][4]
Na Fruškoj gori u sastav Šeste istočnobosanske brigade ušao je Posavski bataljon Trećeg sremskog partizanskog odreda, a Verkić je postavljen za političkog komesara jedne čete. Početkom novembra 1942. brigada se iz Srema vratila u istočnu Bosnu, gde je učestvovala u borbama protiv četnika na području Majevice i Semberije. Sredinom decembra 1942. dva bataljona nemačke 717. divizije, dva bataljona ustaške Prve brigade i pet bataljona domobranske Treće pešadijske divizije počeli su koncentrično nastupanje ka Majevici sa ciljem da okruže i unište Šestu istočnobosansku brigadu, Treći sremski odred i Majevički partizanski odred. Nakon višednevnih borbi, partizanske jedinice su u noći 18/19. decembra prebacile preko komunikacije Tuzla—Zvornik i probile u Birač.[5]
Nakon ovih borbi, Verkićeva četa je u noći između 19/20. decembara 1942. branila položaje sa kojih je omogućavala prolaz glavnini Šestoj istočnobosanskoj udarnoj brigadi za Šekoviće. Neprijatelj je napredovao iz svih pravaca, pa je četa u teškim uslovima izostala od glavnine brigade. Kada je puškomitraljezac ostao bez municije, Verkić je u pokušaju da doturi municiju, ali je u tom pokušaju pogođen u stomak na jednoj čistini između dva drveta. Nakon pogibije, njegovo telo pokušao je da izvuče komesar čete Živko Džakula Plavi, takođe rodom iz Obreži.[5][3]
Ukazom Prezidijuma Narodne skupštine FNR Jugoslavije 20. decembra 1951. proglašen je za narodnog heroja.[6]
Reference
uredi- ^ a b v g d Narodni heroji 2 1982, str. 311.
- ^ Nikolić 1980, str. 110.
- ^ a b Nikolić 1980, str. 115.
- ^ Nikolić 1980, str. 112.
- ^ a b Narodni heroji 2 1982, str. 312.
- ^ Zbornik heroja 1957, str. 832.
Literatura
uredi- Zbornik narodnih heroja Jugoslavije. Beograd: Omladina. 1957. COBISS.SR 50964999
- Nikolić, Cvetozar Braca (1980). Vlada Obradović Kameni. Beograd: Rad. COBISS.SR 22225671
- Narodni heroji Jugoslavije tom II. Beograd: Narodna knjiga. 1982. COBISS.SR 48703239
