Manastir i crkva Svetog Arhanđela (Gornje Nerodimlje)

објекат и непокретно културно добро у Косовском управном округу, Србија

Manastir i crkva Svetog Arhanđela se nalazila u Gornjem Nerodimlju, zapadno od Uroševca, podignuta je u XIV veku, kao manastirska crkva.

Crkva svetog Arhanđela
Crkva svetog Arhanđela
Opšte informacije
MestoGornje Nerodimlje
OpštinaOpština Uroševac
Država Srbija
Vrsta spomenikaManastir
Vreme nastanka14. vek
Tip kulturnog dobraSpomenik kulture od izuzetnog značaja
VlasnikSrpska pravoslavna crkva
Nadležna ustanova za zaštituPokrajinski zavod za zaštitu spomenika kulture Kosova i Metohije

Izgled manastirske crkve

uredi

Manastirska crkva je podignuta kao jednobrodna građevina sa narteksom, na kome su kasnije probijena dva veća prozora, oltarskom apsidom i kupolom nad naosom. Obnovu je doživela 1700. godine i iz tog doba potiče živopis u njenoj unutrašnjosti, ispod koga se mestimično nazire prvobitni sloj freskoslikarstva, iz XIV-XV veka, koje još uvek nije istraženo, a u crkvi je bilo smešteno nekoliko starih ikona, iz XVII i XVIII veka.

Crkva se od 1990. godine nalazi pod zaštitom Republike Srbije, kao spomenik kulture od izuzetnog značaja,[1] u sklopu spomeničke celine Spomenici Nerodimlja.

Istorija

uredi

Razaranje manastira 1999. godine

uredi

Posle okončanja NATO agresije na SRJ 1999. godine i dolaska snaga KFORa na prostor AP Kosovo i Metohija, crkva je opljačkana, minirana i dignuta u vazduh, veliki crni bor Cara Dušana u njenoj porti, koji je prema verovanju zasadio car Dušan Silni (kralj 13311346, car 13461355) je posečen i zapaljen, a pravoslavno groblje je oskrnavljeno i porušeno.[2]

Period nakon rata na Kosovu i Metohiji

uredi

Raseljeni Srbi iz Nerodimlja uz pomoć uroševačkog paroha Trajka Vlajkovića, četvrt veka od progonstva, aprila 2024. godine organizovali su čišćenje crkvene porte i groblja, kako bi se prvi put nakon rata na Kosovou i Metohiji okupili na dan seoske slave Aranđelovdan 26. jula. Crkva, crkvena porta, groblje, „Bor Cara Dušana“ i zvonara su zatečeni u razorenom stanju i zarasli u korov.[3]

Vidi još

uredi

Reference

uredi
  1. ^ Crkva Sv. arhanđela — Spomenici kulture u Srbiji”. SANU. 
    (iz knjige Pejić, Svetlana; Milić, Mileta, ur. (1998). „Crkva svetog Arhanđela”. Spomeničko nasleđe Srbije: nepokretna kulturna dobra od izuzetnog i od velikog značaja (na jeziku: srpski). Beograd: Republički zavod za zaštitu spomenika kulture. str. 459. ISBN 8680879126. 
  2. ^ „Crucified Kosovo - Destroyed and Desacrated Sanctuaries: 7. The Monastery and the Church of the Holy Archangel, Gornje Nerodimlje. Pristupljeno 15. 11. 2011. 
  3. ^ Miljković, Ivan (2024-04-08). „Rasti, rasti moj zeleni bore, posle četvrt veka zaorila se pesma kraj bora cara Dušana u Nerodimlju (VIDEO)”. Riznica (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2024-04-08. 

Spoljašnje veze

uredi