Manastir Sretenje (Ovčar)

Manastir Sretenje
Manastir Sretenje
Opšte informacije
Mesto	Dučalovići
Opština	Lučani
Država	Srbija
Vreme nastanka	13. vek
Tip kulturnog dobra	Spomenik kulture od velikog značaja
Nadležna ustanova za zaštitu	Zavod za zaštitu spomenika kulture Kraljevo
	www.zavodkraljevo.rs

Manastir Sretenje se nalazi u Dučalovićima, mestu u opštini Lučani, pod samim vrhom planine Ovčar na 800 metara nadmorske visine. Po pisanim podacima manastir Sretenje se prvi put pominje u manastiru Jovanju 1571. godine, a spominje se i njegovo rušenje 1623. godine, što njegovo nastajanje i postojanje datuje za prethodni vremenski period. Predanje veli da je sa vrha Ovčara bačena kruna(korona) pa se gledalo gde će da padne, tu će se graditi crkva. Po tom događaju se i brdo iznad samog manastira zove Koronjsko brdo.

Manastir Sretenje predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture od velikog značaja.^[1] Postoji Metoh manastira Sretenje u selu Pakovraće.

Obnova manastira

Manastirska crkva je obnovljena trudom monaha Nikifora Maksimovića, koji je posle obnove manastira Preobraženja, 1818. godine počeo obnovu manastira Sretenje, tada je obnovljena crkva, konak, bedemi. Po želji Kneza Miloša, radi velikih zasluga je proizveden za arhimandrita manastira Sretenje, a kasnije je hirotonisan za Episkopa Užičkog, Nićifora Maksimovića. Upokojio se 1853. godine i sahranjen je u sretenjskoj crkvi.

Starešine manastira

Ana Adžić, igumanija manastira (1947—1951)
Jovana Srbović igumanija manastira (1951—1975)
Minodora Šišović, igumanija manastira (1975—2005)
Akvilina Stokić, igumanija manastira (2005—2020)
Nina Stokić, igumanija manastira (2021—danas)

Izgled crkve

Arhitektura

Manastirska crkva je podignuta kao jednobrodna građevina, sa dubokom, spolja petostranom oltarskom apsidom, plitkim pravougaonim pevnicama i pripratom gotovo kvadratne osnove, nad kojom je podignuta kula-zvonara. Zasvedena je poluobličasto, sa slepom kalotom nad pripratom. Fasadna dekoracija svedena je na kameni sokl i blago profilisan krovni venac. Donje partije naosa, oltarske apside i zidane oltarske pregrade, kao i mermerna amvonska rozeta u obliku šestokrake zvezde, sa bordurom od srcolikih listova bršljana, datuju sretenjski hram na kraj 16. veka.^[2]

Živopis

Živopis naosa, oltarskog prostora i zidane oltarske pregrade iz 1844. godine rad je Živka Pavlovića iz Požarevca, dok je Nikola Janković autor slikane dekoracije priprate. Na strogost u izboru, kako ikonografskih tako i likovnih rešenja, i ovako konzervativnog zografskog slikarstva, sa tek ponekim elementom baroka, uticao je duboko religiozan Nićifor Maksimović. Oltarska freska prikazuje sveštenika kome je Anđeo vezao ruke jer je nedostojan i nespreman da služi Svetu Liturgiju.

Manastirski kompleks je opasan zidom 1845. godine. Većina konaka, kao i imanje sa vinogradom u Pakovraću, pripadaju vremenu užičkog episkopa.

Manastirska riznica

Manastirska riznica je značajna, tu se čuva jevanđelje, poklon iz Rusije, bakropis koji predstavlja izgled manastira, knjige, značajne ikone.

Manastirska slava

Manastirska slava je Sretenje Gospodnje praznuje se 15. februara( 2. februar po pravoslavnom kalendaru), a slava kapele Pokrova Presvete Bogorodice 14. oktobra( 1. oktobar po pravoslavnom kalendaru).

Svetu Liturgiju služe sveštenomonasi manastira Preobraženje svake nedelje i praznikom u 8 časova.

Poslednje veliko stradanje manastira se desilo 1941. godine kad je manastir bombardovan od strane Nemaca. Od 1948. godine manastir je ženski.

U porti je u skorije vreme izgrađen veliki konak kome je dograđena kapela posvećena Pokrovu Presvete Bogorodice.

Konzervatorsko-restauratorski radovi na arhitekturi i zidnom slikarstvu obavljeni su tokom 1988. godine.