Lozovik (Velika Plana)
Lozovik je naselje u Srbiji u opštini Velika Plana u Podunavskom okrugu. Prema popisu iz 2022. ima 4108 stanovnika (prema popisu iz 2011. bilo je 4842 stanovnika).[1]
Lozovik | |
---|---|
Administrativni podaci | |
Država | Srbija |
Upravni okrug | Podunavski |
Opština | Velika Plana |
Stanovništvo | |
— 2022. | 4108 |
Geografske karakteristike | |
Koordinate | 44° 27′ 27″ S; 21° 06′ 07″ I / 44.4575° S; 21.102° I |
Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
Aps. visina | 78 m |
Ostali podaci | |
Poštanski broj | 11317 |
Pozivni broj | 026 |
Registarska oznaka | VP |
Ovde se nalaze Crkva brvnara Svetih apostola Petra i Pavla u Lozoviku i Crkva Svetih apostola Petra i Pavla u Lozoviku (Velika Plana), koja su proglašeni za nepokretna kulturna dobra kao spomenici kulture.
Istorija
urediVarošica Lozovik se nalazi severno od Velike Plane, a južno od Smedereva, u prostranoj dolini Morave. Lozovik je starije naselje. Za vreme Austrijske Srbije (1718-1739. g.) pominje se kao naseljeno mesto pod imenom Lasofica-Lassoviz. Godine 1732. Lozovik je pripadao smederevskom «dištriktu» (srezu) i imao je crkvu i 28 domova. Po aračkim spiskovima Lozovik je imao 1818. g. 105, a 1822. g. 121 kuću. Godine 1846. Lozovik je imao 251 kuću, a po popisu iz 1921. g. u Lozoviku je bilo 1074 kuća sa 5585 stanovnika.
Ukazom Kralja od 10. aprila 1921. godine naselje je dobilo status varošice.
Prve su kuće bile kod stare škole i tu je osnova selu, odakle se ono širilo prema Moravi i prema Carigradskom drumu. Vele, da je varošica dobila ovo ime po lozi, koja je ovde bilo mnogo u doba naseljavanja.
Najstarija je porodica Terzić. Njihov predak, koji je po zanatu bio terzija, osnovao je ovo naselje. Pričaju da su njihovi preci učestvovali u Kosovskom Boju, i da ih je «knez Lazar prokleo» zbog čega se «slabo pate», te nisu mnogobrojna porodica i ako su najstariji. Stare porodice, čiji su preci došli sa Kosova, su: Tufegdžići, Devići, Šajkovići, Miladinovići, Ćupezanska familija, Rotonjska familija, Mašići, Skokići i Stanimirovići. Ostale su porodice dolazile iz raznih krajeva i neke od njih se su dobajala imena i nadimke po mestima iz koji su došle: Zubaljci, Piroćanci i Homoljci.
Lozovik ima svoju školu od 1835. godine i ona je bila smeštena u privatnoj kući, u sredini sela. Od 1845. g. postojala je škola na mestu «Klenje», koja je 1863. g. izgorela. Do 1871. g. škola je bila smeštena u napuštenoj crkvenoj kući, a te je godine podignuta nova školska zgrada. Druga školska zgrada podignuta je 1907. godine. Današnja crkva podignuta je 1822. godine u blizini stare crkve brvnare pod šindravnim krovom.. (podaci krajem 1921. godine).[2][3] Ovde se nalazi OŠ „Radica Ranković” Lozovik.
Ovde postoji FK Udarnik Lozovik. U Lozoviku se nalazi Železnička stanica Lozovik-Saraorci.
Demografija
urediU naselju Lozovik živi 4458 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 40,9 godina (39,7 kod muškaraca i 42,1 kod žena). U naselju ima 1552 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,61.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.
|
|
m | ž |
|||
? | 15 | 16 | ||
80+ | 49 | 80 | ||
75—79 | 74 | 131 | ||
70—74 | 170 | 210 | ||
65—69 | 167 | 196 | ||
60—64 | 166 | 166 | ||
55—59 | 132 | 147 | ||
50—54 | 227 | 196 | ||
45—49 | 256 | 198 | ||
40—44 | 168 | 177 | ||
35—39 | 160 | 162 | ||
30—34 | 158 | 172 | ||
25—29 | 194 | 166 | ||
20—24 | 180 | 154 | ||
15—19 | 178 | 202 | ||
10—14 | 162 | 175 | ||
5—9 | 192 | 155 | ||
0—4 | 133 | 123 | ||
Prosek : | 39,7 | 42,1 |
| ||||||||||||||||||||||||
|
Pol | Ukupno | Neoženjen/Neudata | Oženjen/Udata | Udovac/Udovica | Razveden/Razvedena | Nepoznato |
---|---|---|---|---|---|---|
Muški | 2.294 | 687 | 1.393 | 120 | 86 | 8 |
Ženski | 2.373 | 439 | 1.412 | 448 | 66 | 8 |
UKUPNO | 4.667 | 1.126 | 2.805 | 568 | 152 | 16 |
Pol | Ukupno | Poljoprivreda, lov i šumarstvo | Ribarstvo | Vađenje rude i kamena | Prerađivačka industrija |
---|---|---|---|---|---|
Muški | 1.297 | 631 | 0 | 2 | 295 |
Ženski | 676 | 438 | 0 | 0 | 48 |
UKUPNO | 1.973 | 1.069 | 0 | 2 | 343 |
Pol | Proizvodnja i snabdevanje | Građevinarstvo | Trgovina | Hoteli i restorani | Saobraćaj, skladištenje i veze |
Muški | 5 | 57 | 87 | 19 | 59 |
Ženski | 0 | 2 | 53 | 15 | 5 |
UKUPNO | 5 | 59 | 140 | 34 | 64 |
Pol | Finansijsko posredovanje | Nekretnine | Državna uprava i odbrana | Obrazovanje | Zdravstveni i socijalni rad |
Muški | 1 | 12 | 19 | 13 | 20 |
Ženski | 0 | 3 | 3 | 33 | 44 |
UKUPNO | 1 | 15 | 22 | 46 | 64 |
Pol | Ostale uslužne aktivnosti | Privatna domaćinstva | Eksteritorijalne organizacije i tela | Nepoznato | |
Muški | 14 | 0 | 0 | 63 | |
Ženski | 4 | 0 | 0 | 28 | |
UKUPNO | 18 | 0 | 0 | 91 |
Reference
uredi- ^ „Popis u Srbiji prema polu i starosti po naseljima” (PDF). stat.gov.rs. Pristupljeno 21. 1. 2024.
- ^ Podaci su uzeti iz: „Naselja“ knj.19 (dr. B. M. Drobnjaković.: Smederevsko Podunavlje i Jasenica)) i iz „Letopisa“ varošice Lozovik
- ^ Literatura „Letopis Podunavskih mesta“(Beč 1998) period 1812 – 1935 g. Letopisa, po predanju, Podunavskih mesta i običaji nastanak sela ko su bili Dosenjenici čime se bavili meštani i poreklo doseljenika
- ^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9.
- ^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9.
- ^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7.
Korišćena Literatura
uredi- Izvor Monografija Podunavske oblasti 1812-1927. objavljeno (1927 g.)„Napredak Pančevo,,
- „Letopis“: Podunavska mesta i običaji Marina (Beč 1999 g.). Letopis period 1812 – 2009 g. Sastavio od Pisanih tragova, Letopisa, po predanju mesta u Južnoj Srbiji, mesta i običaji nastanak sela ko su bili Doseljenici čime se bavili meštani
- Napomena
U uvodnom delu autor je dao kratak istorijski pregled ovog područja od praistorijskih vremena do stvaranje države Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca.