Krasno na Kisuci

Krasno na Kisuci (slč. Krásno nad Kysucou) je grad u Slovačkoj koji se nalazi u okviru Žilinskog kraja, u sastavu okruga Čadca.

Krasno na Kisuci Krásno nad Kysucou
Zastava Grb
Administrativni podaci
Država	Slovačka
Kraj	Žilinski
Okrug	Čadca
Regija	Kisuca
Osnovan	1325
Stanovništvo
Stanovništvo	‍
— 2023	6.544
— gustina	235,99 st./km2
Geografske karakteristike
Koordinate	49° 23′ 30″ S; 18° 50′ 00″ I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	384 m
Površina	27,77 km2
Krasno na Kisuci Krasno na Kisuci na karti Slovačke
Poštanski broj	023 02
Pozivni broj	+421-41
Registarska oznaka	CA
Veb-sajt
Zvanični veb-sajt }

Geografija

Krasno nad Kisucou je smešteno u krajnje severnom delu države, blizu državne granice sa Poljskom - 10 km severno od grada. Glavni grad države, Bratislava, nalazi se 220 km južno od grada.

Reljef: Krasno nad Kisucou se razvila u slovačkom delu planinskog bila Visokih Tatri, koji su ovde granica sa Poljskom. Naselje se nalazi u dolini reke Kisuce. Područje oko grada je planinsko, na približno 380 m nadmorske visine.

Klima: Klima u Krasnom nad Kisucou je umereno kontinentalna.

Vode: Krasno nad Kisucou se razvilo na reci Kisuci. Grad se pruža sa obe strane reke.

Istorija

Prvi pomen o gradu se javlja 1325. godine kao Krasna Patrila. Imena grada su se menjala 1352. Krasana (Crasana), 1508. Krasno, 1808. Kisucke Krasno, 1920. godine pod današnjim imenom. Grad je imao 30 kuća, 253 porodice i 1420 stanovnika 1598. godine.

Krasno je svoj izgled počelo da menje tek na kraju 18. veka kada su franjevci iz grada Žilina dobili zadatak da vode crkvu sa privrednim objektime u gradu. Pater Arkadius Nadhoranski je 1794. godine dao da se izgradi parohijska zgrada sa privrednim objektima. U Krasno je prvi sveštenik došao tek 1799. godine- Pavol Žufa. Krasno je već tada bilo podanička opština Žiline i brzo se razvijalo kao i ostale opštine oko nje i 1828. godine je imalo 325 kuća i 2346 stanovnika.

Za 19. vek je sagrađena nova crkva sv. Andrije i Trg na kome je bila i vlastita pijaca. Krasno je bilo spojeno sa železnicom tzv Košicko- bohumilckom železnicom i 1871. godine je dobilo i vlastitu železničku stanicu. Osnov za buduću drvoprerađivačku privredu je bila pilana od 1895. godine a notarski ured je bio od 1898. godine. U 20. veku najviše se razvija grad. 1903/1905. postavljen je most preko reke Kisuce od drveta ali je uništen i nije bio ponovo građen. Nova 3 kamena mosta izgrađena su od strane italijanskim graditelje mostova, dodanas sažuvan je most od armiranog betona Jana Nepomuckog preko reke Bistrice koji je najstariji most ove vrste i on tu stoji od 1891. godine ali već ne postoji kameni most koji je nedaleko postojao i koji je bio za uskotrečnu železnicu koje je dovozila drvo za pilanu iz Ostrave. Do danas se u reci vide dva stuba i zbog ovih starih mostova su grad prozvali i „Grad Mostova“.

Prvi svetski rat je negativno uticao na razvoj grada i mobilisani su bili svi stanovnici do 37 godina koji su se posle četvorogodišnjeg ratovanja mnogi vratili kao invalidi a poginulo je 30 Krasnjana od kojih je jedan poginuo kao osuđenik na smrt u Kragujevcu.

Posle proglačenja Češko-Slovačke Republike je život počeo da procvetava. Osnovana je žandarska stanica, dobrovoljno vatrogasno društvo i sportski klub Sokol (današnji „MŠK Tatran Krasno nad Kisucou"). U Krasnu su radile mnoge zanatlije u prvom redu ugostitelji i mlinari. 1938. godine je Krasno imalo 3563 stanovnika. 1935. godine je pušten u gradu prvi film u pozorišnoj dvorani društva za prehrambene proizvode i tako je nastalo kino Lipa. Nestećno doba je nastalo za tri jevrejske porodice koje su bile deportovane u logore i tu izgubili živote. Rat nije obišao ni ovaj grad.

Posle poraza Vermahta u opštini je bila stacionirana Crvena armija. Posle rata je počeo novi početak i u obnovljenoj Češko- Slovačkoj su sprovođene velike reforme. Počela je velika izgradnja stambenih zgrada i gradila su se nova naselja. Krasno je imalo 5100 stanovnika. Izgrađeni su između ostalog i novi dom kulture, nova železnička stanica a krajem 20. veka tu stanuje više od 7000 stanovnika i 2001. godine je Krasno dobilo gradski statut.

Legenda Krasna nad Kisucou

Centar današnjeg grada je bio u prošlosti nenastaljena oblast koja je imala močvarni karakter. Ljudi su živeli na okolnim uzvišenjima. Jedan od njih je bio i Jan Krasno. Tog pastira ovaca su posetila gospda iz Budimske stolice i pitali su ga kako mu se u toj oblasti koje je tako malo nastanjena živi. Pastir nije znao dobro gospodski jezik i mislio je da ga pitaju kako se zove i no je rekao Krasno. I kako se tu živelo krasno (lepo) taj malo nastanjeni kraj se prozvao krasno, kasnije "Crasina", i „Krasno nad Kisucov“ po reci Kisuca.

Krajem 1918. Krasno nad Kisucou je postalo deo novoosnovane Čehoslovačke. U vreme komunizma došlo je do nagle industrijalizacije, pa i do naglog povećanja stanovništva. Posle osamostaljenja Slovačke grad je postao njeno opštinsko središte, ali je došlo do privrednih teškoća u vreme tranzicije.

Stanovništvo

Danas Grad ima nešto preko 6.500 stanovnika i poslednjih godina broj stanovnika stagnira.

Etnički sastav: Po popisu iz 2021. sastav je sledeći:

• Slovaci - 97,3%,
• Česi - 0,5%,
• ostali.

Verski sastav: Po popisu iz 2001. sastav je sledeći:

• rimokatolici - 88,5%,
• ateisti - 7,0%,
• ostali.

Partnerski gradovi

• Frenštat pod Radhoštjem

Spoljašnje veze

• Zvanični veb-sajt