Konstrukcija (građevinska)

Konstrukcija je bitan građevinski, ali i estetski, element arhitekture. Svaka konstrukcija se sastoji od nosača (okomitih elemenata) i tereta (vodoravnih elemenata). Nosači su: zid, pilon, stup (arhitektura), stub i arkada. Tereti su: arhitrav, zabat, plafon, svod, krov i kupola.

Crkva u Kizhi, Rusija je uvrštena u UNESCOvu svetsku baštinu kao čudo konstruisano isključivo od drveta, bez ijednog eksera.

Opera u Sidneju, primer građevine sa svodovima od armiranog betona.

Konstrukcijski elementi

Konstruktivan je onaj elemenat koji je statički i tehnički neophodan da bi neki objekat mogao da stoji. Arhitektonske konstrukcije se razlikuju po materijalima koji su upotrebljeni kao drvo, beton, gvožđe, kamen, opeka i sl. Priroda materijala i funkcija diktira oblik konstrukcije ali u osnovi on je zavisan od otpora i gravitacije. Osnovni elementi kod svake konstrukcije su

• tereti i
• nosači.

Konstruktivna nužnost dovodi do niza oblika konstrukcija ali sociajalno istorijska potreba i razvoj svesti daju nove konstrukcije. Za pojedina razdoblja je karakteristično da se pojedine konstrukcije prikazuju i jasno su vidljiva dok se u drugim slučajevima prikrivaju. Novi materijali i tenike dali su nove i izvanreedne mogućnosti i posebno značenje konstrukcijeu modernoj umetnosti („konstruktivizam“). Paraboloidne i hiperboloidne forme armirano betonskih konstrukcija dovode do stapanja sila i tereta. Nosioci ekspresivne sile arhitekture postaju elementi konstrukcije. Oblici i građevinske konstrukcije čelika i betona u znatnoj su meri uticale na postavke estetike u savremenoj umetnosti.

Literatura

1. Likovne umjetnosti Dr. M. Prelog, Prof. J. Damjenov, Prof. R. Ivanović, Zagreb 1963