Kompleks „Park Bukovička banja”
Kompleks „Park Bukovička banja” je park u Aranđelovcu koji predstavlja nepokretno kulturno dobro kao prostorna kulturno-istorijska celina, odlukom SO Aranđelovac br.06-16/89-01 od 27. januara 1998. godine.[1]
Kompleks „Park Bukovička banja” | |
---|---|
Opšte informacije | |
Mesto | Aranđelovac |
Opština | Aranđelovac |
Država | Srbija |
Vreme nastanka | 1849. |
Tip kulturnog dobra | Prostorna kulturno-istorijska celina |
Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture Kragujevac |
www |
Objekti u parku
urediKompleks park se prostire na površini od 21,5hа. Pored izvora mineralne vode: „Đulara”, „Talpara”, „Knjaz Mihajlo” i „Pobeda” unutar parka se nalaze i drugi vredni objekti:[2]
- Zgrada hotela „Staro zdanje”
- Paviljon Knjaz Miloš
- Zgrada hotela „Šumadija”
- Zgrada RH Zavoda „Bukovička banja” sa otvorenim i zatvorenim kupatilom.[3]
- Zidana kapija ispred ulaza u „Staro zdanje”
- Zbirka od 64 skulpture nastale u periodu od 1960-1987. godine, a koje su navedene u spisku uz odluku o proglašenju.
Projektovanje parka
urediIdeju o podizanju parka pokrenuo je u 19. veku, Emilijan Josimović, inženjer i prvi srpski urbanista. Zemljište za Park Bukovičke banje kupljeno je 1849. godine, kada su i počeli radovi, zasađeno drveće, uređen izvor i kupatilo „Talpara”. Približno današnji izgled Park dobija 1856. godine, i iz tog perioda potiče i toplo kupatilo „ Đulara“. Za vreme vladavine Kneza Mihajla Obrenovića, Bukovička banja postaje jedno od najbolje uređenih balneoturističkih naselja. Najbolja banja u Srbiji, ostaje sve do pred Prvi svetski rat.
Svoje sadašnje konture park je dobio u periodu 1900-1905. godine. Aleja borova i drvored kestenova je iz tog perioda. Najznačajniju promenu banja i park su pretrpeli 30-ih godina 20. veka, kada je banja bila pod upravom Štedionice dunavske banovine. Tokom 1933/1934. godine preuređeni su Staro zdanje, Novo zdanje i Park, koji je iz osnova bio rekonstruisan po planovima inž. A. Krstića. Pored prekrasnih cvetnih aleja i brojnih vrsta retkog drveća, u parku se nalazi stalna postavka mermernih skulptura, najpoznatijih naših i svetskih autora. U 1935. godini otvoren je izvor termalne vode. Tada je kaptiran i izvor „Kubršnica” za aranđelovački vodovod.[4]
Galerija skulptura (izbor)
urediVidi još
urediReference
uredi- ^ „Park Bukovička Banja”. ZZSk Kragujevac. Pristupljeno 06. 01. 2019.
- ^ „Bukovička Banja”. Banje u Srbiji. Pristupljeno 06. 01. 2019.
- ^ „Bukovička Banja”. Specijalna bolnica. Arhivirano iz originala 05. 08. 2018. g. Pristupljeno 06. 01. 2019.
- ^ „Bukovička banja - Istorija”. Aranđelovac. Arhivirano iz originala 07. 01. 2019. g. Pristupljeno 06. 01. 2019.