Kneževina Jersika
Kneževina Jersika (let. Gerzika, terra Lettia, nem. Gerzika, Zargrad, rus. Ерсика, Герцике; takođe poznata kao Lotыgola) je bila latgalijanska kneževina u ranom srednjem veku na teritoriji današnje Letonije i jedna od najvećih ranih država u Letoniji pre nemačkih osvajanja. Prestonica Jersika je bila gradina 165 km jugoistočno od Rige.
| Kneževina Jersika terra Lettia Lotыgola | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| pre 1000.—1239. | |||||||||
 Kneževina Jersika (crvena boja) u pretpostavljenim granicama | |||||||||
| Glavni grad | Jersika | ||||||||
| Regija | Istočna Evropa | ||||||||
| Događaji | |||||||||
| Status | Bivša pokrajina | ||||||||
| Vladavina | |||||||||
| • Oblik | Kneževina | ||||||||
| Istorija | |||||||||
• Uspostavljeno | pre 1000. | ||||||||
• Ukinuto | 1239. | ||||||||
| |||||||||
Istorija
urediJersika je osnovana u 10. veku kao predstraža Polocke kneževine na starom „trgovačkom putu od Varjaga do Grka”. Njome su vladali pravoslavni kneževi iz Latgalijsko-Polocke grane dinastije Rjurikovič.[1]
U 1209. godini Visvaldis, knez Jersike, bio je poražen od biskupa Alberta Riškog i Livonijskog bratstva mača, a njegova supruga iz Litvanije je zarobljena. Bio je primoran da potčini svoju kneževinu biskupu Albertu kao i da prizna Rišku biskupiju, a dobio je u posed samo deo kneževine i to kao feud. Izgubio je gradove Autine i Cesvajne, ali je zadržao Jersiku, Makonkalns i Naujene. Visvaldova feudalna povelja je najstariji sačuvani takav dokument u Letoniji, a u toj povelji Visvald se oslovljava „kraljem Jersike” (Vissewalde, rex de Gercike, u drugom dokumentu takođe Wiscewolodus rex de Berzika).[2]
U 1211. godini deo Jersike pod kontrolom biskupa Alberta bio je podeljen između Riške biskupije i Livonskog bratstva mača.[3] 1212. godine Polock je prestao da plaća danak Jersiki u korist biskupa Alberta. 1214. godine Nemci su napali dvorac Jersika i otpuštali ga. Baltička nemačka dinastija Ikskil zahtevala je da Konrad Ikskil oženi Vivaldisovu kćerku.
Nakon Vivaldisove smrti 1239. godine njegov feud je preuzeo Livonski red, ali su to prisvajanje više puta osporavali vladari Litvanije i Novgoroda, koji su periodično pokušavali da osvoje tu teritoriju.
Reference
uredi- ^ von Keussler, Fr. (1897) Zur Geschichte Bischof Meinhards und des Fürstenthums Gercike. Sitzungsberichte der Gesellschaft für Geschichte und Altertumskunde der Ostseeprovinzen Russlands a.d. Jahre 1896. Riga.
- ^ The "Chronicle of Henry of Livonia" translated and edited by James A. Brundage, Columbia University, 1961; revised 2003; 288 pages Arhivirano na sajtu Wayback Machine (17. јун 2004). ISBN 978-0-231-12888-9.
- ^ Švābe, A. (1936) "Jersikas karaļvalsts Arhivirano 2011-09-27 na sajtu Wayback Machine". Senatne un Māksla, 1936:1. pp. 5–31. (In Latvian, original documents in Latin included)
