Katedrala Notr Dam u Turneu
Katedrala Notr Dam (fr. Notre-Dame de Tournai; hol. Onze-Lieve-Vrouw van Doornik), u Turneu, jedan je od najvažnijih arhitektonskih spomenika u Belgiji. Turneška katedrala je mešavina brojnih uticaja arhitekture iz srednje Francuske (”Il de Frans“), rajnske oblasti (”Rajnland“) i Normandije, koji su u kratkom vremenu, početkom 12. veka, prethodili procvatu gotičke arhitekture. Zbog izuzetno visokog romaničkog glavnog broda i kapitela bogatih skulpturama, ali i zbog pet šiljastih tornjeva koje prethode gotici. 1936. postao je nacionalni spomenik pokrajine Valonije.[1] 2000. uvršten je na UNESKO-v spisak Svetske baštine u Evropi.[2]
| Katedrala u Turneu Cathédrale Notre-Dame de Tournai | |
|---|---|
 | |
| Svetska baština Uneska | |
| Zvanično ime |
|
| Mesto |  Belgija |
| Koordinate | 50° 36′ 23″ S; 3° 23′ 20″ I / 50.606502° S; 3.388903° I |
| Površina | 04.963, 202.219 ha (534.200.000, 2,17667×1010 sq ft) |
| Kriterijumi | Kulturno dobro: ii, iv |
| Referenca | 1009 |
| Upis | 2000 (-1976. sednica) |
| Ugroženost | ne |
| Veb-sajt | www |
Istorija
uredi
Još od kasnog 6. veka, središte biskupije je bilo u Turneu gde je stara katedrala od lokalnog plavo-sivog kamena, na visini iznad južne obale reke Šelde, delila grad na dva jednaka dela. Početkom 12. veka je na starim temeljima izgrađena građevina u kojoj je kombinovano više arhitektonskih stilova s veličanstvenim rezultatom. Teški i ozbiljni glavni brod je uređen u stilu romanike, što je u kontrastu sa transeptom i oltarom koji su uređeni u stilu visoke gotike. Transept je i najprepoznatljiviji deo građevine s pet zvonika i polukružnim apsidama na krajevima.
Biskup Žater de Marvis (1219—1252. godine), inspirisan katedralom u Amjenu, dao je dozvolu za rušenje originalnog romaničkog oltara u 13. veku, kako bi ga zamenili sa izrazito velikim gotičkim oltarom. Gradnja je započela 1242. a završila se 1255. godine. Ostatak katedrale je izgrađen u istom romaničkog stilu glavnog broda. Jedini dodaci katedrali, zapadni trem i velika gotička kapela uz katedralu, su se dogodilo mnogo kasnije.
Arhitektura
urediGlavni brod je uglavnom urađen u 12. veku, kao preteča rano-gotičkog stila, s galerijom između arkada u prizemlju i trostrukih prozora (trifora). Pilastri između polukružnih prozora podražavaju kameni svod iz 18. veka koji je zamenio originalnu ravnu drvenu tavanicu.
Krakovi transepta, izgrađeni sredinom 12. veka, imaju apsidalne krajeve; što je regionalna karakteristika romaničkog stila rajnskih crkava. Ovaj stil do tada nije imao nikakav uticaj na arhitekturu severoistočne Francuske, osim na katedralu u Nojonu i Soasonu. Čvrsti tornjevi na krajevima transepta imaju visinu od 83 metara, a variraju u detaljima — neke su njihove slepe polukružne arkade, a neke su šiljate.
Galerija
uredi-
Južni transept i tornjevi -
Glavni brod prema oltaru -
Rekonstrukcija originalnog romaničkog oltara (napred) i dva neizgrađena tornja (pozadi) -
Tlocrt -
Reference
uredi- ^ „L'ensemble de la Cathédrale Notre-Dame à l'exception de l'orgue de choeur (partie instrumentale et buffet)”. Patrimoine Wallon (na jeziku: French). Direction de la Protection - Région Wallone. Pristupljeno 7. 07. 2011. - n° 57081-CLT-0002-01 - 5 February 1936
- ^ Katedrala u Turneu na zvaničnoj stranici UNESKO-a
Spoljašnje veze
uredi
- Panoramski 360x180 pogled na katedralu
- Katedrala Notr Dam u Turneu na sajtu Belgijske turističke mreže
- Katedrala Notr Dam u Turneu (pdf) – UNESKO-v opis i istorija
- Katedrala Notr Dam na službenim stranicama grada Turnea Arhivirano na sajtu Wayback Machine (27. januar 2013)
- Katedrale na sajtu Turneške biskupije